Provinciale Staten van Noord Holland hebben begin deze maand in een geheime vergadering besloten om de tweede tranche van 14 miljoen euro voor de financiering van een nieuwe kernreactor in Petten, de Pallas, niet te geven.

“Het Pallas project is een zeer risicovol project” schrijft gedeputeerde Jaap Bond aan de commissie EEB (Energie, Economie en Beleid) van PS. In de commissie is een meerderheid van de partijen in de Staten akkoord gegaan met het besluit van de gedeputeerde om het geld niet te lenen.

De reden om het geld niet over te maken is dat de provincie geen vertrouwen heeft in de gepresenteerde business case van de Stichting voorbereiding Pallas Reactor. Met name het feit dat Pallas nog geen private investeerders heeft gevonden weegt zwaar.
“De Pallas organisatie loopt met de actualisatie van de business case niet in de pas met het tijdschema dat voor de go/no go-momenten is bedacht.” Schrijft CDA-gedeputeerde Bond aan de commissie.

Voor PS weegt ook zwaar dat er twijfel bestaat of een nieuwe Pallas-reactor wel nodig is gezien ontwikkelingen in de markt. Pallas is vooral bedoeld voor de productie van medische isotopen. Een markt waar de huidige HFR in petten 33% van in handen heeft. Bond wijst er in zijn stuk op dat OECD en NEA voorspellen dat er in 2020 een overschot op de markt van medische isotopen wordt verwacht. Dat komt enerzijds door nieuwe faciliteiten die in aanbouw zijn en door het feit dat medische isotopen ook geproduceerd kunnen worden met behulp van cyclotrons. Die ontwikkelingen zijn in eerdere uitzendingen van Argos uitgebreid onderzocht.

In een bestuursakkoord hebben de minister van EZ en PS in 2012 besloten om 80 miljoen beschikbaar te stellen als lening aan Pallas. Met dat geld moest de voorbereiding, aanbesteding en het zoeken naar financiers mogelijk gemaakt worden. Afspraak is dat Pallas met privaat kapitaal gebouwd wordt en dat de overheden die 80 miljoen dan ook weer terug zouden krijgen van de financiers. Maar tot op heden is er nog een zicht op zo’n private financier. Voor PS reden om te stoppen met het overmaken van geld.

In hetzelfde bestuursakkoord hebben PS en EZ ook afgesproken samen op te trekken. Als en partij ermee stopt dan stopt de andere ook. Er is een afspraak tot “consensus”.

“Dit roept de vraag op wat gaat minister kamp nu doen”, zegt GL-woordvoerder Liesbeth van Tongeren in een reactie. Ze wil dat dinsdag in het mondeling vragenuurtje aan de minister vragen. “Ik juich het toe dat PS van Noord Holland nog eens goed nadenkt over het doorgaan met Pallas”

“Het gaat om een flinke hoeveelheid belastinggeld terwijl er allerlei signalen zijn dat een kernreactor voor de productie van medische isotopen niet langer nodig is.” “Ik juich het toe dat PS van Noord Holland nog eens goed nadenkt over het doorgaan met Pallas. Het gaat om een flinke hoeveelheid belastinggeld terwijl er allerlei signalen zijn dat een kernreactor voor de productie van medische isotopen niet langer nodig is.” Aldus van Tongeren. Zij reageert morgen in Argos.

De Pallas moet de huidige, ruim 50 jaar oude HFR in Petten vervangen. Die ligt nu alweer enkele weken stil wegens een reparatie. De afgelopen jaren lag de HFR veelvuldig stil. In het verleden veroorzaakte  dat soms een tekort aan medische isotopen. Daarvan is op dit moment geen sprake. Het besluit van PS is juist gebaseerd op een verwachte overcapaciteit in de productie van medische isotopen.

PS houdt de deur voor Pallas op een kier. Ze verleent wel toestemming voor de start van de aanbesteding van het ontwerp voor Pallas. En gedeputeerde Bond wijst er op dat, mocht de minister toch besluiten zijn 14 miljoen over te maken aan Pallas, PS van Noord Holland daarvan “zeven miljoen voor haar rekening dient te nemen.” Dat is een gevolg van de afspraken in het bestuursakkoord.

Ruim een week geleden, 16 oktober,  liet Kamp in antwoord op Kamervragen van Smaling (SP) weten binnenkort wordt besloten of Pallas de tweede tranche van EZ krijgt. Belangrijk criterium, schrijft Kamp is “uitzicht op private finaciering voor de bouw en exploitatie van de Pallas-reactor.” Precies de reden voor PS om er op dit moment geen geld meer in te stoppen.