Lennart van der Meulen & Henk Hofland & Guy Verhofstadt

Hans van Mierlo

De belangrijkste geschriften van politicus Hans van Mierlo (1931-2010) zijn nu bijeen gebracht in het boek 'Een krankzinnig avontuur'. Op de tweede sterfdag van Van Mierlo praat Wim Brands in Boeken met Lennart van der Meulen, Henk Hofland en Guy Verhofstadt.

Hans van Mierlo (1931-2010) wordt gezien als een van de meest vernieuwende en invloedrijke Nederlandse politici van de twintigste eeuw. Zijn belangrijkste geschriften – redevoeringen, voordrachten en spraakmakende essays – zijn nu bijeen gebracht in het boek Een krankzinnig avontuur. Precies twee jaar na het overlijden van Van Mierlo praat Wim Brands in Boeken met Lennart van der Meulen, een van de samenstellers van het boek, journalist Henk Hofland en oud-premier van België en fractieleider van de Europese liberalen Guy Verhofstadt.

Als een van de voornaamste oprichters van D66 stond Van Mierlo de radicale ‘ontploffingstheorie’ voor; door de opkomst van D66 zou het vastgeroeste partijbestel uit elkaar vallen en zouden er nieuwe staatsrechtelijke structuren ontstaan. Als deze klus geklaard was, zou D66 zichzelf opheffen. Dat laatste is tot op heden niet gebeurd, maar ambitie kan Van Mierlo niet ontzegd worden. De partij viel op vanwege de vernieuwende ideeën en op cruciale momenten heeft Van Mierlo zijn stem verheven, tégen verzuiling en de betonnen macht, vóór directere vormen van democratie.

In de zomer van 2008, zo'n tien jaar na het beêindigen van zijn politieke carrière, begon de inmiddels 77-jarige Van Mierlo met het schrijven van zijn memoires. Bij zijn overlijden in 2010 liet hij ongeveer tachtig voltooide pagina’s met herinneringen na, die in het voorjaar van 2011 werden uitgegeven onder de naam Het kind en ik. Het boek handelt vooral over zijn jeugd in Breda tijdens de bezettingstijd. De oorlog bleef voor hem altijd een allesbepalend ijkpunt. De recensies van Het kind en ik waren zeer positief, en de recensenten verzuchtten dat hij meer had moeten schrijven.

Nu is er het boek Een krankzinnig avontuur, dat een verzameling aan redevoeringen, voordrachten en essays bevat. Van Mierlo was een politicus die zijn toespraken doorgaans vooraf uitschreef. Elk woord werd zorgvuldig gekozen. Tijdens het schrijven ontstonden nieuwe inzichten. Zijn toespraken blijven bij hernieuwde lezing opvallend actueel. Deels door de onderwerpen die hij aansnijdt, als het veiligheidsbeleid, de Europese eenwording en de gevolgen van ontzuiling en individualisering. Maar vooral door de wijze van redeneren en de invalshoeken die hij kiest. De redenering als kern van een boodschap, het was zijn handelsmerk.

De beginjaren van D66 vormen het startpunt van het boek. Het krankzinnig avontuur bevat teksten die kenmerkend voor Van Mierlo zijn. De vijf samenstellers kunnen het weten, want ze hebben allemaal op een zeker moment - gedurende lange tijd - met en voor de politicus gewerkt. Samensteller Lennart van der Meulen, die in Boeken samen met journalist Henk Hofland en oud-premier van België en fractieleider van de Europese liberalen Guy Verhofstadt aan het woord komt, was bijvoorbeeld campagneleider en ghostwriter bij D66 in de jaren negentig. In het voorwoord stelt hij dat in Een krankzinnig avontuur zich de geschiedenis van D66 èn Nederland tussen 1968 en 2007 aftekent.