De Britse auteur Nathan Filer is sinds twaalf jaar werkzaam in de geestelijke gezondheidszorg. Zijn ervaringen op dit gebied heeft hij verwerkt in zijn ontroerende debuut De schok van de val.

Als je het zo opsomt klinkt het nogal melodramatisch, beseft ook Filer zelf. ‘Ik vertelde dat het verhaal gaat over een jongen, Matthew Homes. Dat die een oudere broer met het syndroom van Down had die, toen ze allebei heel jong waren, omkwam bij een ongeluk in een vakantiepark. Dat zijn moeder daar nooit meer helemaal overheen komt en hem geestelijk mishandelt. En dat hij vervolgens schizofrenie ontwikkelt en als puber in een inrichting terechtkomt… Ik dacht: o mijn God, wie wil dat nou lezen?! Het klonk als een verschrikkelijk tranentrekkerig misery memoir. Precies het soort boek dat ik nooit zou willen schrijven.’

Dat heeft hij ook niet gedaan. Het boek is namelijk erg grappig. Wanneer Matthew bijvoorbeeld op school hoort dat een mens voor een deel uit atomen bestaat waar ook de grootste natuurkundigen op aard uit bestaan, bedenkt hij dat hij dus ook bestaat uit dezelfde atomen waar zijn verongelukte broer uit bestond. Matthew gaat aan de slag: hij bouwt een krankzinnige proefopstelling in zijn kamer, met flessen en potjes, gevuld met aarde, met elkaar verbonden door plastic slangetjes, zodat er iets gebeurt met 'covalente bindingen' en waterstofatomen, waardoor hij zijn broer uit de atomen zal heropbouwen. Natuurlijk is dit ontroerend, maar het is ook krankzinnig en grappig. Net als de rest van het boek.

Andrew Solomon schreef Ver van de boom voor en over ouders met kinderen die anders zijn: kinderen ontstaan uit verkrachting, dove kinderen, kinderen met dwerggroei, criminele kinderen, transgenders, of kinderen zoals hij zelf is: homoseksueel. Hoe ga je als ouder om met een kind dat niet aan de algemene verwachtingen voldoet?