Afrika behoeft medelijden noch bewondering. Maar om onszelf te begrijpen, moeten we opletten wat daar gebeurt. Overpeinzingen van presentator Bram Vermeulen bij Dwars door Afrika.

-------------------------------------------------------------
Dwars door Afrika - aflevering 4: Het gelijk van Mugabe
zondag 28 september, 20.15-21.05 uur
, NPO2 (hier online te zien)
-------------------------------------------------------------

Een camera is kwetsbaar. Hij mag of kan vaak niet draaien, ook al zou je het nog zo graag willen. Maar de pen hoeft nooit te zwijgen. Het gebeurde in Zimbabwe. We waren op pad met een van de rijkste zakenmensen in het land, Phillip Chiyangwa. Hij liet ons de hoofdstad Harare zien in zijn Rolls Royce. Chiyangwa is dol op luxe auto’s. Crisis? Welke crisis?

Chiyangwa, neef van president Mugabe, was steenrijk geworden door op het hoogtepunt van de economische crisis bankroete bedrijven op te kopen en leeg te plukken. Hij had niks om zich voor te schamen, vond hij. Het leven moet je niet leven volgens de mening van een ander. Bovendien: hij had het verdiend.

Dat had ik vaker gehoord in dit deel van de wereld. Welvaart was een keuze. Het was het gospel van de prosperity kerken dat nu in alle uithoeken van het continent met toenemend fanatisme werd gepredikt. Het is de wil van God voor mensen om gelukkig te zijn. En als je maar genoeg geld aan de kerk gaf, dan zou God je rijkelijk belonen.

Chiyangwa had, vanzelfsprekend, goede banden met de welvaartskerken die in Zimbabwe de kop opstaken. We reden naar de kerk van profeet Uebert Angel. Angel heeft zijn eigen televisieshow en schreef talloze boeken zoals Taking over the wealth of the wicked. Voor zijn kantoor stond een Bentley. Chiyangwa stelde ons aan de profeet voor: slank, strak in het pak. Ik schatte hem niet ouder dan 30.

Hij liet me direct zijn handpalmen zien. 'Hier wordt niet gefilmd.' Hij wees op de twee dames op de bank, kortgerokt, punthakken. 'Dat zijn mijn advocaten.' Het kwam erop neer dat we alleen zijn welvaartskerk mochten filmen als we een contract ondertekenden waarin hij, de profeet, het laatste woord had over de eindmontage.

'Ik kom hier met een open mind, onbevooroordeeld, om te zien waar uw kerk voor staat. Misschien kunt u ons op dezelfde manier ontvangen?' De profeet verstijfde. Er lag nu vuur in zijn ogen. 'Een open mind? Dat is de duivel.' Ik keek naar Chiyangwa, die bevestigend knikte bij ieder woord dat de profeet sprak. Naast de kerkleider leek hij plots niet meer de vastberaden miljonair, maar een kind aan de rok van Mary Poppins. We stonden op. Deze kerkdeur bleef voor ons gesloten.