‘In the future it will be next to impossible to tell girls from boys, even in bed. In the future men will be “super-masculine” and women will be “ultra-feminine,”’ mijmerde Talking Head David Byrne in zijn liedje ‘In the future’ (1985). Hij kreeg gelijk. In Nederland doen veel vrouwen de dingen die eerst alleen tot het mannendomein behoorden: huizen kopen, leiding geven, bier drinken, boeren en sloeren. Hoe zich dan nog te onderscheiden van de man? Juist. Door op torenhoge naaldhakken te balanceren, bijvoorbeeld. Of de exclusieve borsten uit te stallen met (uit de as herrezen) wonderbh’s of siliconenimplantaten.
Zijn borsten dan de zegepraaltjes der emancipatie? Of blijven vrouwen met dat borstgepronk lustobjecten? De geblondeerde en met bloemenkrans getooide Oekraïense vrouwen van feministische organisatie Femen lijken met een soortgelijk dilemma te worstelen, zo zien we in de documentaire Ukraine is not a brothel (2013).
Ze zijn woedend over de bestaande beeldvorming van Oekraïense vrouwen: het zijn óf bruiden die te koop zijn, óf prostituees die verhandeld worden in de West-Europese seksindustrie. Als reactie gaan de jonge, mooie vrouwen van Femen de straat op. Gewapend met ontblote borsten (‘iedereen kijkt graag naar sexy vrouwen’) en feministische protestleuzen op karton worden ze vervolgens krijsend, met geschaafde knieën en onder grote belangstelling van media door de politie afgevoerd.
Zijn dit vrouwen die vechten tegen het patriarchale systeem dat de voormalige Sovjet-Unie achterliet? Of zijn het idealistische onnozelaars die met hun acties juist de boodschap onderschrijven waar ze tegen protesteren? Kun je je überhaupt de ‘luxe’ permitteren om feminist te zijn in een land als Oekraïne?
De Australische regisseur Kitty Green ontdoet Femen laagje voor laagje van haar pretenties, waarna de dames toch een beetje in hun hemd staan. Een urgente, niet te missen documentaire.