Ainur draagt een honkbalpetje over haar kortgeknipte haar, gympen en een baggy spijkerbroek. Nukkig en ruziezoekend zwerft ze door de ijskoude stad Almaty in Kazachstan, omdat ze geen zin heeft naar huis te gaan waar haar zwangere moeder zich vooral bemoeit met haar nieuwe man.

Idee?
Kulbai: ‘Toen ik opgroeide was ik een beetje een moederskindje, dus aanvankelijk had ik een jongen voor de hoofdrol in gedachten, maar iedereen weet zo onderhand wel tegen welke problemen puberende jongens aanlopen. Het leek me interessanter het verhaal rond een ongewoon meisje , een tomboy, te situeren. Er is zo’n periode in de puberteit waarin meisjes jongensachtiger worden en jongens hun vrouwelijke kant ontdekken. Dat is ook de tijd dat relaties tussen kinderen en hun ouders veranderen, dat ze beginnen los te breken.’

Koud Kazachstan…
‘Ik wilde per se in de winter filmen, als alles koud en grijs is. Dat roept een bepaalde reactie op bij het publiek. Als je iemand van de kou ziet rillen op het doek, wil je die als kijker al snel bescherming bieden. Tegen Ainur wil je ook het liefst “kom maar hier” zeggen, want ze staat letterlijk in de kou. We filmden met 16mm camera’s, die speciaal zijn toegerust voor extreme weersomstandigheden, want het was tussen de min 15 en min 20 graden tijdens de opnamen. Dat valt nog mee, vlak voordat ik naar Rotterdam vertrok was het min 26 in Kazachstan.’

Ambities?
‘Eerst moet ik maar eens geld zien te krijgen voor kopieën van Strizh, want die heb ik nog niet kunnen maken. Ik ben wel al bezig met een nieuwe film, over een volwassen man die erg succesvol is, maar plotseling beseft dat hij slechts een radertje is. Hij probeert uit de rat race te stappen, maar hij zit gevangen in het systeem. Het is een mengelmoes van genres, tragisch en komisch tegelijk.

Voorbeelden?
‘Te veel om op te noemen. Voor deze film in het bijzonder vond ik inspiratie bij de klassiekers Mouchette van Robert Bresson uit 1967 en het Russische Chuchelo van Rolan Bykov, die ook over zoekende tieners in barre omstandigheden gaan. Ik spreek slecht Engels, slecht Russisch en ik spreek zelfs slecht Kazachstaans. Maar wat Ainur doormaakt, gebeurt overal op de wereld. Filmtaal is universeel.’

Filmen in Kazachstan?
‘ Kazachstanen zijn behoorlijk kritische kijkers. Ik vermoed dat over een jaar of twee iedereen moe is van al die Amerikaanse commerciële films en de behoefte aan hoogstaande nationale films groeit. Er is maar één studio in heel Kazachstan, dus een hoop scripts blijven onverfilmd. Als jonge regisseur is het ontzettend moeilijk om je werk vertoond te krijgen. Toch is alleen al het feit dat ik hier ben bijzonder. Krap tien jaar geleden was het onvoorstelbaar dat een Kazachstaanse regisseur naar Cannes of Rotterdam kon reizen, nu zijn we vrij om grenzen over te gaan. De douane verwelkomt je hier zelfs lachend!’ 

Strizh wordt vertoond op:
Donderdag 31 januari, 21.45 uur, Pathé 7
Vrijdag 1 februari, 13.15 uur, Pathé 7
Zaterdag 2 februari, 10.30 uur, Pathé 7