Machtigste man Hollywood overleden

Jack Valenti, oprichter MPAA, wordt 85 jaar

Gerhard Busch ,

Op 27 april is in Washington Hollywood-lobbyist Jack Joseph Valenti overleden aan de gevolgen van een beroerte. Valenti, volgens sommigen de machtigste man in Hollywood, werd 85 jaar.

Valenti is oprichter van de Motion Pictures Association of America (MPAA), de Amerikaanse tegenhanger van de Nederlandse Kijkwijzer. Het is de club die een film etiketjes opplakt met de 'ratings' G, PG, PG-13, R en NC-17.

Valenti was 38 jaar lang de baas van de MPAA en drukte als zodanig een stevig stempel op de normen en waarden in Hollywood. Het etiket NC-17 wordt alom gevreesd onder filmmakers, omdat veel bioscoopketens weigeren een film met een NC-17-rating te vertonen, bepaalde kranten en tv-zenders geen reclame voor NC-17-films toestaan , en omdat bepaalde winkelketens geen dvd's van NC-17-films in de schappen willen. Een keurmerk van NC-17 betekent dat een film zo goed als dood is.

In de amusante en verhelderende documentaire This Film is Not Yet rated, die de Amerikaan Kirby Dick vorig jaar over de MPAA maakte, vertelt een analist dat het verschil tussen een NC-17 en R-keurmerk kan oplopen tot tientallen miljoenen dollars. Vandaar dat grote filmstudio's makers dwingen scènes te schrappen of aan te passen, zodat de gevreesde NC-17 wordt omgezet in een R-rating.

Wat uiteindelijk leidt tot zelfcensuur en eenheidsworst, omdat niemand nog risico's durft te nemen in het filmen van bepaalde scènes en dan maar terugvalt op eerdere films, waarin die scènes ongeschonden langs de keuring kwamen.

Verschillende regisseurs - onder wie Kimberly Pierce (Boy's Don't Cry), Mary Harron (American Psycho) en Wayne Kramer (The Cooler) - winden zich in de documentaire op over de MPAA en stellen vast dat de keurmeesters opvallend coulant zijn voor geweld (speciaal tegen vrouwen), en opvallend streng op het gebied van (homo)seks.

Bovendien - zo betoogde Dick in de documentaire - is de MPAA een hypocriete club, die het helemaal niet om het geestelijk welzijn van de Amerikaanse jeugd te doen is, maar om de belangen van de grote Hollywoodstudio's.

Maar niet iedereen in Hollywood maakt zich druk over de MPAA en oprichter Valenti. Steven Spielberg, filmmaker van naam en oprichter van een van de grote filmstudio's, sprak als reactie op het nieuws van Valenti's dood de volgende, lovende woorden: 'In een meestal onredelijke industrie, was Jack Valenti het toonbeeld van gezond verstand. Hij was de grootste ambassadeur die Hollywood ooit gehad heeft.' Waarvan akte.