Oorlog is van alle tijden, zo stelt Canadees Daniel Sekulich met zijn documentaire Aftermath: The Remnants of War. Ondanks de nogal didactische vertelwijze maakt de film een onuitwisbare indruk.

Flink wat bezoekers hielden het al snel voor gezien tijdens de 'industry screening' van Aftermath: The Remnants of War. Terwijl het punt dat de film maakt dwingend genoeg is. 'We have created wars that never end', vat de voice over aan het einde samen. Van de Eerste Wereldoorlog tot het Balkan-conflict, steeds zijn de consequenties voor de toekomst niet te overzien.

Om dit te illustreren volgde de Canadese cineast Daniel Sekulich explosieven- opruimingsdiensten in Verdun en Sarajevo, een Rus die de skeletten bergt van bij Stalingrad gesneuvelde soldaten, en het werk in een Vietnamees hospitaal voor Agent Orange-slachtoffertjes. Het leverde een hoop verontrustende beelden en feiten op die het begrip 'vrede' zondermeer relativeren. Wist u bijvoorbeeld dat Frankrijk naar schatting nog 700 jaar bezig is eer alle bommen uit WO I zijn opgeruimd? De doden die daarbij zullen vallen mogen gerust oorlogsslachtoffers worden genoemd.

Minder overtuigend dan de boodschap is de vorm die Sekulich heeft gekozen. De voice over doet verslag in wollige bewoordingen (' Deadly discoveries, indifferent to whom they destroy'), de film verzinkt van begin tot eind in sombere, soms wat kitscherige muziek en de zwijgende archiefbeelden uit de Eerste Wereldoorlog worden van overbodig kanongebulder voorzien. Bovendien stuit de camera telkens wel erg toevallig op verroeste schedels en explosieven. Inderdaad geen film voor wie niet zit te wachten op een School TV-geschiedenisles voor volwassenenen.

Alle kritiek verstomt echter wanneer Sekulich in Vietnam toegang krijgt tot een voor publiek gesloten afdeling van het ziekenhuis. De rijen misvormde foetussen-op-sterk-water bereiden nauwelijks voor op het zwaar ademende, vreselijk vervormde kind dat in een eenzaam bed op zijn laatste dagen ligt te wachten. Dit kind bestaat echt, denk je aarzelend. Het leeft, het heeft pijn. Kan het iets denken, wenst het iets, en waar grijpen die handjes naar? Geen enkele poëtische zinsnede kan deze gruwel teniet doen, en als de camera zich afwendt weet je beter dan voorheen dat het menselijk kwaad ver voorbij het voorstellingsvermogen reikt. Alleen al daarom is Aftermath: The Remnants of War even relevant als Donovan Websters gelijknamige boek.

Aftermath: The Remnants of War - Daniel Sekulich
Canada 2001, 56 min.