De namen Jay en Mark Duplass zullen buiten Amerika weinig bellen doen rinkelen, maar in eigen land gelden de regisserende broers – onder het cinefiele, New York Times-lezende publiek dan toch – als twee van de kernleden van de Mumblecore-beweging; een verzameling jonge filmmakers die sinds 2005 zeer goedkope, digitaal geschoten en vrijwel plotloze films maken waarin vooral de eigen belevingswereld van de artistieke, dolende twintigers centraal staat.

Het in Nederland niet in de bioscoop uitgebrachte Cyrus is hun eerste volwassen poging een breder, meer mainstream publiek te bereiken. Waar hun vorige films niet meer dan een paar duizend dollars kostten, hadden ze nu een budget van zeven miljoen tot hun beschikking. En in plaats van bevriende filmmakers en amateurs worden de rollen in Cyrus vertolkt door gelauwerde acteurs als John C. Reilly, Marisa Tomei en Jonah Hill. Wat de kenmerkende Mumblecore-stijl betreft zijn enkel de geïmproviseerde dialogen en de pijnlijk komische situaties overgebleven.

Jonah Hill, die voorheen vooral te zien was in nogal eendimensionale rollen als grofgebekte tiener of vriend-van in de komedies van de Judd Apatow-clan,  speelt in Cyrus het 22-jarige titelpersonage, een angstig en eenzaam moederskindje dat John (John C. Reilly), de nieuwe liefde van zijn moeder (Marisa Tomei), het huis probeert uit te werken .  Een infantiele, psychologische oorlog ontspringt tussen de twee, waarin vooral Cyrus met zijn geveinsde paniekaanvallen en Bambi-ogen manipuleert en bedriegt.

Het is dat John hopeloos verliefd is; elke andere man was gevlucht bij het zien van de op zijn zachts gezegd nogal dubieuze relatie tussen moeder en zoon. Maar John blijft. Zelfs als hij een foto ontdekt waarop Cyrus als kleuter nog bij zijn moeder aan de borst ligt. Hij is al lang blij dat hij na een moeizame scheiding eindelijk weer iemand gevonden heeft.

Cyrus heeft alle ingrediënten in zich om te ontsporen in een achtbaanrit van doldwaze streken tussen de twee kemphanen, maar de gebroeders Duplass houden een kalm tempo aan en geven de tragiek de voorkeur boven de snelle grap. Een verfrissende aanpak, maar het levert tegelijk een nogal matte film op, die nergens echt boven de premisse uitstijgt.

Het is aan Jonah Hill te danken dat Cyrus toch tot aan de aftiteling blijf boeien.  In zijn ingetogen spel weet hij de perfecte balans te vinden tussen de psychopaat met Oedipuscomplex (denk aan  Norman ‘Psycho’  Bates) en het bangige jongetje dat door zijn beschermde opvoeding eigenlijk nooit een reële kans heeft gemaakt in de buitenwereld.

De dvd heeft op twee verwijderde scènes na – een mislukt poppenfilmpje en een scène waarin Cyrus daadwerkelijk een paniekaanval krijgt als hij zich buiten zijn eigen veilige wereldje begeeft –  verder weinig om het lijf. Jammer, omdat vooral beelden vanachter de schermen, of een zogeheten b-roll, een interessante kijk hadden kunnen geven op de improviserende kracht van de acteurs.