In de openingsbeelden van In Darkness wordt Socha betrapt tijdens een kraak. Of preciezer: terwijl hij en zijn maat in een kast van een huis op zoek zijn naar spullen van enige waarde, komen een jonge Duitse militair en een Poolse bakvis binnenvallen. 'Zeg hen dat hier niets te halen valt,' schreeuwt de jongen tegen het meisje. 'Wat moet jij met die Kraut?!' wil Socha van haar weten.

De militair trekt zijn pistool. 'Schiet,' gilt het meisje. 'Schiet!' De jongen haalt de trekker over, het pistool blijkt niet geladen. Er verschijnt een lach op Socha's gezicht; hij mept de Duitser neer, scharrelt de buit bij elkaar en gaat er vandoor. 'Zoek een Poolse jongen om mee te neuken,' bijt hij het meisje bij het weggaan toe. Op weg naar huis, in een duister bos, ziet Socha vervolgens hoe een groep naakte vrouwen wordt neergemaaid door de nazi's.

In Darkness is dan net drie minuten bezig, de filmtitel moet nog in beeld verschijnen. Maar er is direct al veel duidelijk. Dat goed en fout geen absolute waarden zijn bijvoorbeeld. Dat de Duitsers beesten zijn. En dat de Polen alles doen om te overleven. Werkelijk alles.

Het is 1943, de Poolse stad Lvov (tegenwoordig gelegen in het uiterste westen van Oekraïne; de Nederlandse naam is Lemberg) is bezet door de nazi's. De Joden leven gedwongen in een afgezonderd deel van de stad, van waaruit ze worden weggevoerd naar het concentratiekamp Janovska en het vernietigingskamp Bełżec.

Om aan dat lot te ontsnappen, is een groep ondergedoken in het enorme, ondoorgrondelijke, stinkende riool onder de stad. Daar worden ze gevonden door Socha, een wat simpele, opportunistische kerel, die als hij niet op strooptocht is een baantje heeft als onderhoudsman van het riool.

Handel, denkt Socha direct; tegen betaling zal hij de Joden helpen in het labyrintische gangenstelsel uit handen van de nazi's te blijven. Ondanks zichzelf raakt hij echter begaan met hun lot, zozeer dat hij zijn eigen leven voor de Joodse onderduikers in de waagschaal legt – zelfs wanneer ze hem niet meer kunnen betalen.

In Darkness is een verfilming van het op ware feiten gebaseerde boek In the Sewers of Lvov: A Heroic Story of Survival from the Holocaust van Robert Marshall. De film speelt zich voor een aanzienlijk deel af in het riool. Veel is daar niet zichtbaar in het zwakke schijnsel van een zaklamp; dat het er stinkt en dat er ratten rondlopen, wordt daarom onderstreept in de dialogen. De narrow escapes zijn talrijk, ook boven de grond trouwens, waar het kleurenpalet bijna even beperkt is als in het riool: groen, grijs, grauw.

De Poolse regisseur Agnieszka Holland gebruikt wat al te vaak pompeuze klassieke muziek op dramatische momenten, verder is In Darkness een ingetogen, aangrijpend drama, over een man die in 1973 in Israël tot oorlogsheld is uitgeroepen. Dat de film vorig jaar werd genomineerd voor de Oscar in de categorie beste niet-Engelstalige film is alleszins begrijpelijk.