Pas 21 jaar oud was Sam Raimi toen hij debuteerde met de horrorklassieker Evil Dead (1981). Nog twee films uit de Evil Dead-serie volgden, maar daarna begon hij films te maken die hij zelf graag zou willen zien. Want horrorfilms keek hij eigenlijk nooit. Met Drag Me To Hell, vanaf donderdag in de bioscoop, keert hij echter toch terug naar het genre waarmee hij begin jaren ‘80 furore maakte. In de rubriek Op Scherp een portret van de innovatieve Amerikaanse filmmaker.

De feiten
Geboren: 22 oktober 1959, Royal Oak, Verenigde Staten
 
Actief als: regisseur, scenarioschrijver, producent
Eerste film: Evil Dead (1981)
 
Prijzen: werd vier maal genomineerd voor beste regisseur door de Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films; Darkman (1990), Spider-Man (2002), Spider-Man 2 (2004) en Spider-Man 3 (2007), hij won de award voor Spider-Man 2. Evil Dead (1981) werd door diezelfde Academy in 1983 verkozen tot beste low budget film.

Beste film:
Evil Dead. Ondanks de talloze fouten en clichés, het lachwekkende acteerwerk en weinig indrukwekkende special effects is het decennia later nog steeds overduidelijk waarom het voor vijftigduizend dollar gemaakte speelfilmdebuut van Raimi al snel tot een horrorklassieker uitgroeide. Met name het inventieve camerawerk – de point-of-view van de demon die laag door het bos raast en de argeloze jongeren in de afgelegen boshut bespiedt en opjaagt is een mijlpaal in de filmgeschiedenis – en de huiveringwekkende, hallucinerende geluidseffecten wekken nog steeds ontzag.
Ook zien:  A Simple Plan, Spider -Man 2.

Slechtste film:
The Quick and the Dead. Midden jaren’ 90 was er in Hollywood sprake van een heuse westernrevival en ook Raimi moest er aan geloven. Veel voegt hij met The Quick and the Dead niet aan het genre toe, of het moet de – volstrekt ongeloofwaardige – rol van Sharon Stone zijn als variatie op de archetypische revolverheld. Enkel zien vanwege de waanzinnige visuele vondsten, zoals een shot van Gene Hackman, gefilmd door een kogelgat in het hoofd van de man die hij zojuist in een duel heeft verslagen.

Handelsmerk:
Een film van Raimi is vooral te herkennen aan het originele camerawerk, zoals snelle zooms, wilde camerabewegingen en onverwachte perspectieven (onder andere de Dutch tilt , zie hier voor uitleg). De gebroeders Coen, met wie Raimi al sinds de universiteit bevriend is (Joel Coen was assistent-editor van Evil Dead) namen een aantal van zijn technieken over. Raimi is onder meer de uitvinder van de shaky cam: een camera gemonteerd op een stuk hout dat wordt gedragen door twee crewleden. Hij gebruikte de techniek onder meer voor de befaamde point-of-view shots in Evil Dead.

Sam Raimi over Sam Raimi:
‘De horrorfilms die ik aan het begin van mijn carrière maakte waren voor mij een zoektocht naar wat film nu eigenlijk was, en het weergeven van een bovennatuurlijke wereld was een geweldig medium daarvoor, omdat je iets moest representeren wat in onze wereld niet bestaat. Maar op een gegeven moment in mijn leven dacht ik dat het tijd was om het type film te maken dat ik zelf graag zie, want de films die ik zelf keek waren geen horrorfilms.’ 
(Cinefantastique, 2009)

‘Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in de camera en de effecten ervan: dat was ook het eerste wat mij zo aantrok in film.’
(TimeOut, 2007)

(Over zijn studentenfilms) ‘Medestudenten gebruiken als testpubliek garandeerde altijd enorm eerlijke reacties. Op een keer toonde ik een van mijn films, en het had mijn volledige spaargeld gekost, vierduizend dollar, en maar één persoon kwam opdagen tijdens de ‘grote’ première. Al dat geld en al die moeite, wat kan er ergens zijn dan dit dacht ik. Daar kwam ik snel genoeg achter. De film was tien minuten bezig en hij schreeuwde: ‘This sucks, zet het uit en je mag mijn geld houden’. Dat deed ik dan ook.’
(Starburst, 1987)

‘Ik vind het geweldig als je bij een horrorfilm kan voelen dat het publiek de film met elkaar beleeft. Het is een gemeenschappelijke ervaring.’
(New York Times , 2009)

‘Ik vond Spider-Man als kind geweldig en ik wilde heel graag een rol spelen in het verfilmen ervan. Het is haast een heilig verhaal voor Amerikanen. Hij is zo’n belangrijk, mythisch figuur voor ons. Het is erg verleidelijk om onderdeel te zijn van die grote traditie van verhalen vertellen . Zo zie ik mij zelf wel eens, als de man die bij het kampvuur een verhaal vertelt.’
(Cinefantastique, 2009)

‘Ik weet nu dat de camera een van de middelen is om een verhaal te vertellen en niet HET middel, zoals ik vroeger dacht. Ik ben mij er nu ook van bewust dat het niet een instrument is dat je kan negeren, zoals ik later probeerde, maar dat het iets is wat je op de juiste manier moet gebruiken. Ik probeer een synthese van performance, verhaal en camera te vinden om een verhaal te vertellen.’
(TimeOut, 2007)

(Over acteurs) ‘Hoe meer ik leer hoe meer ik verbaasd ben over de wonderen die zij creëren. Het draait eigenlijk allemaal om hen; de rest is gewoon een hulpmiddel.’ (Cinefantastique, 2009)