Mikis Theodorakis

Sonne und Zeit

Duitsland 1999. Documentaire van Klaus Salge en Asteris Kutulas. Met o.a. Mikis Theodorakis, Maria Farantouri, Rainer Kirchmann, Jannis Zotas en Christian Sadé.

Iphigenia

Griekenland 1976. Drama van Mihalis Kakogiannis. Met o.a. Irene Papas, Costa Kazakos, Costa Carras, Tatiana Papamoskou en Christos Tsangas.

Een bewerking van Euripides' klassieke tragedie over Agamemnon, die zijn dochter Iphigenia moet offeren. Pas dan kan hij met zijn vloot uitvaren om Troje te gaan belegeren, waar Helena, de koningin van Sparta, door Paris heen gevoerd is. Een tijdloos verhaal dat door Cacoyannis op zeer vakkundige, niet toneelmatige wijze in beeld is gebracht. De sterke acteerprestaties van alle spelers worden ondersteund door de meeslepende muziek van Mikis Theodorakis.

Der Geheimnisträger

Duitsland 1975. Komedie van Franz Josef Gottlieb. Met o.a. Gunther Philipp, Willy Millowitsch, Brigitte Mira, Theo Lingen en Eddi Arent.

Kuno, een ietwat naïeve boekhouder, wordt door de geheime dienst als koerier uitgekozen. Niets vermoedend maakt hij een reis naar Griekenland en verwondert hij zich over de verwarring die hij overal veroorzaakt. Onderhoudende filmkomedie met veel bekende Duitse komieken.

The Story of Jacob and Joseph

Verenigde Staten 1974. Mihalis Kakogiannis. Met o.a. Keith Michell, Colleen Dewhurst, Herschel Bernardi, Harry Andrews en Julian Glover.

Tweedelige bijbelse film. Het eerste is het verhaal van Jakob (Michell) en Esau (Glover) en hun gevecht over het eerstgeboorterecht. Het tweede omvat de avonturen van Jozef (LoBianco) en zijn broers die hem als slaaf verkochten. Alan Bates is de verteller van deze indrukwekkende verfilmde verhalen, geschreven door Ernest Kinoy en waardig geregisseerd door Cacoyannis.

Serpico

Verenigde Staten 1973. Misdaad van Sidney Lumet. Met o.a. Al Pacino, John Randolph, Jack Kehoe, Biff McGuire en Barbara Eda-Young.

Pacino is verpletterend als Serpico, een New Yorkse undercover-agent die aanvankelijk idealistisch, vervolgens verbeten en tenslotte paranoïde de corruptie binnen het politiekorps aan de kaak probeert te stellen. In realistische stijl schetst Lumet met dit waargebeurde verhaal een indringend portret van een stad die in de jaren zeventig in de greep werd gehouden door criminelen en drugsboeren. Dat Pacino in deze uitmuntende fase van zijn loopbaan (The Godfather en Dog Day Afternoon stammen ook uit deze tijd), geen Oscar heeft gekregen valt nog steeds te betreuren.

État de siège

Frankrijk​/​​Duitsland​/​​Italië 1972. Thriller van Costa-Gavras. Met o.a. Yves Montand, O.E. Hasse, Renato Salvatori, Jacques Weber en Jean-Luc Bideau.

Een 'technisch expert' van de CIA in Uruguay wordt gegijzeld door de guerrilleros van de Tupamaros, zowel om hem in te ruilen tegen door de regering gevangen kameraden, als om de geheime Amerikaanse bemoeienis met de fascistische dictatuur aan de kaak te stellen. Voor deze op feiten gebaseerde politieke thriller werd Montand gecast als de Amerikaan, de gemanipuleerde idealist die te laat de consequenties van het beleid van zijn regering beseft. Fascinerende politieke film van Costa-Gavras, die al eerder met Montand Z en L'aveu maakte.

Sutjeska

Joegoslavië 1972. Oorlogsfilm van Stipe Delic. Met o.a. Richard Burton, Irene Papas, Ljuda Tadic, Milena Dravic en Beta Zivojinovic.

Een groots opgezette oorlogsfilm rond de strijd van de partizanen van Tito en de zijnen tegen de Duitse bezetters in Joegoslavië in WO II. Burton is perfect als Tito. Het geheel is wat pathetisch en nogal chauvinistisch, maar zeer verteerbaar als schouwspel. De muziek is van Mikis Theodorakis. De originele speelduur is op video sterk teruggebracht, nl. naar 105m. In Duitsland werd de film zelfs uitgebracht in een versie van slechts 86m: het in de pan hakken van zoveel Duitse legioenen was de distributeur te veel.

Z

Algerije​/​​Frankrijk 1969. Misdaad van Costa-Gavras. Met o.a. Yves Montand, Irene Papas, Jean-Louis Trintignant, Jacques Perrin en François Périer.

De zinderend spannende thriller Z van de in politieke films gespecialiseerde Costa-Gavras gaat over de moord in 1963 op het linkse parlementslid Grigoris Lambrakis, een van de moordaanslagen die de weg effenden voor de machtsovername van het Griekse kolonelsregime. Costa-Gavras stond bekend om zijn linkse sympathieën, maar vertelde ooit in een interview dat hij had geleerd om ‘iedere ideologie die gepresenteerd wordt als alleenzaligmakend te wantrouwen.’ Z kreeg onder andere de Oscar voor beste buitenlandse film en de juryprijs in Cannes.

The Day the Fish Came Out

Griekenland​/​​Verenigd Koninkrijk 1967. Komedie van Mihalis Kakogiannis. Met o.a. Tom Courtenay, Candice Bergen, Colin Blakely, Sam Wanamaker en Ian Ogilvy.

Film naar een waar gebeurd voorval in 1966: voor de kust van het Griekse eilandje Karos in de Egeïsche Zee stort een vliegtuig neer van de US Airforce met aan boord twee atoombommen en een kist radio-actief matieriaal. Pilot Blakely en verdindingsofficier Courtenay overleven de ramp. Uiteraard wensen de Amerikanen de lading geheim te houden en sturen Klunis naar het eilandje die voordoet een toeristencentrum op te zetten. De bommen worden geborgen, maar de levensgevaarlijke kist wordt gevonden door een naïeve herder, die meent een goudschat te hebben aangetroffen. Als hij de kist openmaakt met de grijze bollen, smijt hij ze teleurgesteld in zee. De volgende dag komen de vissen dood bovendrijven en een groot schandaal breekt los. Regisseur Cacoyannis heeft met deze als spionagegeschiedenis verpakte komedie te veel gewild: antieke mannenliefde, toespelingen op SM met een in leer en kettingen gehulde Bergen en trotse Grieke, die men niet bij de neus mag nemen. De fraaie landschapsfotografie van Walter Lassally sleept samen met de verdienstelijke muziek van Mikis Theodorakis de waardering in de wacht.

Une Balle au coeur

Frankrijk 1965. Misdaad van Jean-Daniel Pollet. Met o.a. Sami Frey, Françoise Hardy, Jenny Karezi, Spiros Focás en Vassili Diamandopoulos.

Een jonge Siciliaanse markies wordt belaagd en beroofd door beruchte maffialeden. Hij moet vluchten naar Griekenland, waar hij zijn wraak voorbereidt; zelfs de op hem verliefde vrouwen offert hij daaraan op. Curieuze maar niet geslaagde poging van een marginale nouvelle vague-regisseur om het wraakthema uit de western te gebruiken in een Zuideuropese situering. Frey is geen actieheld en zangeres Françoise Hardy kan niet acteren. Het camerawerk daarentegen is opmerkelijk.

Zorba the Greek

Verenigde Staten​/​​Griekenland 1964. Drama van Mihalis Kakogiannis. Met o.a. Anthony Quinn, Alan Bates, Irene Papas, Lila Kedrova en George Foundas.

Quinn speelt de rol van zijn leven in deze onwaarschijnlijk populaire Nikos Kazantzakis-verfilming. Als de vitale levensgenieter Zorba de Griek leert hij de schuchtere Engelse schrijver Basil (Alan Bates) 'what life is all about'. In Griekenland had men weinig op met deze onverwachte culthit, waarin - volgens een autochtone criticus - de Griekse ziel aan toeristen wordt verklaard. De bouzouki-muziek, inclusief sirtaka-wijsje bij Zorba's dans aan het slot van de film, bezorgde componist Mikis Theodorakis wereldfaam. Memorabele rol van Papas als gedoemde dorpsweduwe en Oscar voor Lila Kedrova voor de Beste Vrouwelijke Bijrol van 'cocotte' op leeftijd.

Le couteau dans la plaie

Frankrijk​/​​Italië 1962. Misdaad van Anatole Litvak. Met o.a. Anthony Perkins, Sophia Loren, Gig Young, Jean-Pierre Aumont en Pascale Roberts.

Knappe Italiaanse Loren hoort tot haar grote opluchting dat haar jaloerse echtgenoot Perkins om het leven kwam bij een vliegtuigongeluk. Tot haar verbazing echter staat hij plotseling weer op de stoep. Hij overleefde het ongeval en wil nu dat zij de treurende weduwe speelt om het verzekeringsgeld los te krijgen. Vergezocht hysterisch melodrama over een onwaarschijnlijke poging een verzekeringsmaatschappij op te lichten. Litvak probeert Perkins de krankzinnigheid mee te geven die hem beroemd maakte met PSYCHO, maar de hand van de meester ontbreekt hier duidelijk. Bovendien zit hij opgescheept met het ongeloofwaardige scenario van Peter Viertel en Hugh Wheeler. In beeld gebracht door Henri Alekan. Een oorspronkelijk in het Engels opgenomen Frans- Italiaanse co-productie.

Electra

Griekenland 1962. Drama van Mihalis Kakogiannis. Met o.a. Irene Papas, Aleka Catseli, Yannis Fertis, Theano Joannidou en Notis Peryalis.

De intrige van het klassieke drama van Euripides is groots, maar de moderne verfilming van Cacoyannis is dor en gekunsteld. Koning Agamemnon wordt bij zijn thuiskomst uit de oorlog in Troje voor de ogen van zijn kinderen, Electra en Orestes vermoord door zijn gemalin en haar minnaar. Later als Electra volwassen is en weer herenigd met haar broer neemt zij bloedig wraak op haar moeder. Het fraaie, natuurlijke landschap, waarin Cacoyannis gefilmd heeft, de spelprestatie van Papas als Electra en de eigentijdse muziek van Theodorakis vormen beslist pluspunten aan deze voor het overige zware film, die toch heel dicht staat bij gefilmd toneel. Regisseur Cacoyannis schreef zijn eigen scenario naar het klassieke stuk en de fotografie is van Walter Lassaly. Uitzending op tv dikwijls 10m korter.

Ill Met by Moonlight

Verenigd Koninkrijk 1957. Oorlogsfilm van Michael Powell en Emeric Pressburger. Met o.a. Dirk Bogarde, Marius Goring, David Oxley, Cyril Cusack en Michael Gough.

Laatste productie van The Archers (door Powell & Pressburger opgerichte film'studio') is een bovenmodale, zij het voor hun doen teleurstellende oorlogsfilm over leden van de Kretenzische Force 133 - een verzetsorganisatie bestaande uit Britse officieren en plaatselijke guerrillero's - die er anno 1944 in slagen om een beruchte Duitse generaal te ontvoeren. De dialogen zijn hier en daar niet onaardig. 'I understand that your plan is to take me to Cairo.' 'Yes sir - field-marshall Rommel didn't make it, but you will.' Wat overigens nog staat te bezien. Muziek: Mikis Theodorakis.