Claude Lanzmann

Sobibor, 14 octobre 1943, 16 heures

Frankrijk 2001. Documentaire van Claude Lanzmann.

Un vivant qui passe

Frankrijk​/​​Duitsland 1999. Documentaire van Claude Lanzmann. Met o.a. Maurice Rossel en Claude Lanzmann.

Lanzmann praat met de Zwitser Maurice Rossel, die als vertegenwoordiger van het Rode Kruis in de zomer van 1944 een inspectiebezoek aan concentratiekamp Theresienstadt bracht en concludeerde dat het een 'modelkamp' was. Hij had niet gezien, of willen zien, dat alle gebeurtenissen tijdens zijn bezoek nauwkeurig door de nazi's geregisseerd werden.

Tsahal

Israël​/​​Frankrijk 1994. Documentaire van Claude Lanzmann. Met o.a. Arik Sharon, Ehud Barak, Avihu Bin-Nun, Amos Oz en David Grossman.

Laatste deel in Lanzmann`s trilogie (POURQUOI ISRAEL ? uit 1973 en SHOAH uit 1985). Tsahal is kort voor Tsava Haganah Leisra[KA3]el en betekent Isra[KA3]elische strijdkrachten. In zijn vijf uur durende documentaire en zijn specifieke stijl analyseert Lanzmann het bestaan van Isra[KA3]el dat zes oorlogen moest voeren (de onafhankelijkheidsoorlog in 1948, de oorlog in de Sina[KA3]i-woestijn van 1956, de Zesdaagse oorlog in 1967, de uitputtingsoorlog van 1968-70, de Jom Kippoer-oorlog van 1973 en de invasie in Libanon om de Palestijnen te verjagen die een staat in de Libanese staat hadden gevormd). Hij `bekijkt` het militaire apparaat door officieren en manschappen aan het woord te laten, waarbij hij [KA1]e[KA1]en merkwaardige uitzondering maakt: vrouwen wordt niets gevraagd, ondanks hun belangrijke rol. Critici w.o. schrijvers David Grossman, Amos Oz en mensenrechtenactivist Avigdor Feldman krijgen de gelegenheid om hun standpunten uiteen te zetten. Lanzmann verzamelde twee jaar lang heel minutieus zijn materiaal, laat soms zijn sprekers te lang aan het woord en soms is het te technisch voor een leek, maar al met al is het een uitstekend, zo niet het beste overzicht van Isra[KA3]els jongste, militaire geschiedenis. Een onlosmakelijke verbinding trouwens met zijn twee vorige films, die in hun totaliteit de overlevering vormen (en zijn) van de Holocaust en het hoe en waarom van de staat Israël. Wordt op het kleine scherm meestal in twee of drie gedeeltes uitgezonden.

Sartre, une vie

Frankrijk 1990. Biografie van Jean Cazenave. Met o.a. Henriette Nizan, Annie Cohen-Solal, Claude Lanzmann, Serge Reggiani en Françoise Sagan.

Opmerkelijke, sterk gestructureerde montage van archiefmateriaal, verklaringen van Sartre, herinneringen, getuigenissen en door acteurs gelezen commentaren en teksten. De mens, de politiek en de filosoof-romanschrijver staan hierbij centraal. Wezenlijk voor de kennismaking met een van de meest belangrijke schrijvers en denkers van de 20e eeuw.

Hôtel Terminus - Klaus Barbie, sa vie et son temps

Verenigde Staten​/​​Frankrijk 1988. Documentaire van Marcel Ophüls. Met o.a. Marcel Ophüls, Claude Lanzmann en Klaus Barbie.

Veelomvattende documentaire over Klaus Barbie, lid van de Gestapo in Lyon, die de Franse verzetsstrijder Jean Moulin martelde en vermoordde. Eigenlijk is het een film over de geschiedenis vanaf 1940. Personen als paus Pius XII, monseigneur Montini (paus Paulus VI), Jean-Marie Le Pen en Barbie's advocaat Jacques Verges trekken aan ons oog voorbij. De film maakt duidelijk hoe Barbie zo lang een rechtszaak heeft kunnen ontlopen en de moderne tijd wordt op een weinig flatteuze manier weergegeven, overigens met veel overtuigingskracht en onthutsende interviews. Veel visuele vondsten wat betreft de montage. Een zeer verontrustende visie op de aard van de mens, krachtige geregisseerd. Een Oscar als beste documentaire.

Shoah

Frankrijk 1985. Documentaire van Claude Lanzmann.

Negen en een half uur duurt Shoah, Claude Lanzmanns definitieve documentaire over de Holocaust. Negen en een half uur zonder een seconde archiefmateriaal. Lanzmann laat overlevenden aan het woord, zoekt daders en getuigen op, en laat ze praten over toen. Hij blijft net zo lang vragen tot hij antwoord heeft op zijn vragen. Het levert onuitwisbare beelden op. Shoah kwam uit in 1985, na elf jaar research en meer dan 350 uur interview. Van de film bestaat geen kortere versie dan die van negen en een half uur, want Lanzmann weigerde zijn film ook maar een minuut in te korten. De film bestaat uit interviews met zowel slachtoffers als daders.

Élise ou la vraie vie

Frankrijk​/​​Algerije 1970. Drama van Michel Drach. Met o.a. Marie-José Nat, Mohamed Chouikh, Jean-Pierre Bisson, Bernadette Lafont en Catherine Allégret.

Toen Drach deze film maakte, was de mei '68-revolutie nog vers en het Algerije-conflict niet echt geliefd producentenmateriaal. Daarom verpakte hij het gevoelige thema in een romance tussen een Franse fabrieksarbeidster en een Algerijnse militant. Élise (Nat), die zich in 1957 vanuit Bordeaux bij broer Lucien (Bisson) in Parijs voegt, valt voor FLN-activist Arezki (Chouikh). Naar de gelijknamige semi-autobiografische roman van Claire Etcherelli. Titel refereert zowel aan Élises droom van de grote stad als aan de deprimerende alledag van Algerijnen in de beschreven periode. Truffaut-lievelinge en bohémienne Bernadette Lafont speelt een bijrol.