Fritz Lang

Brecht: Denken heißt verändern

Duitsland 1998. Documentaire van Joachim Lang en Christina Brecht-Benze. Met o.a. Rose Marie Aman, Paula Banholzer, Babette Daigl, Otto Bezold en Ernestine Müller.

Le mépris

Frankrijk​/​​Italië 1963. Drama van Jean-Luc Godard. Met o.a. Brigitte Bardot, Jack Palance, Michel Piccoli, Fritz Lang en Linda Veras.

Scenarist Paul (Piccoli) worstelt met een opdracht: voor regisseur Fritz Lang (gespeeld door de regisseur zelf) moet hij de Odyssee bewerken tot een toegankelijk script. De filmproducent (Palance) is opvliegend en veeleisend. En zijn huwelijk met de fraaie Camille (Bardot) zit in een lastige fase. Godard had de beschikking over een ruim budget, wat resulteerde in veel oogverblindende shots. En de scènes met de blote Bardot zijn natuurlijk best oh là là. Maar bovenal is Le mépris een interessante studie over de onmogelijkheid van filmmaken, en de onmogelijkheid van liefde. Naar de roman van Alberto Moravia.

Die 1000 Augen des Dr. Mabuse

Duitsland​/​​Frankrijk​/​​Italië 1960. Misdaad van Fritz Lang. Met o.a. Gert Fröbe, Wolfgang Preiss, Dawn Addams, Peter van Eyck en Werner Peters.

Derde Dr. Mabuse-film van Fritz Lang (Metropolis) en tevens de zwanenzang van de Duitse cineast (1890-1976). Schrijver Norbert Jacques kwam begin vorige eeuw op de proppen met Dr. Mabuse, een archetypisch duister genie dat verlangt naar wereldheerschappij. In Die 1000 Augen heeft de snoodaard zich verschanst in het door de nazi’s gebouwde Hotel Luxor waar hij met behulp van technische observatiesnufjes en meegaande handlangers een spoor van dood en verderf zaait. Rechercheur Kras (Fröbe) verschanst zich in de lobby om de meestercrimineel te dwarsbomen. Geen topstuk in Langs oeuvre maar de lowbudgetfilm weet te intrigeren dankzij tal van dubbelzinnige personages.

Der Tiger von Eschnapur

Duitsland​/​​Frankrijk​/​​Italië 1959. Avonturenfilm van Fritz Lang. Met o.a. Paul Hubschmid, Debra Paget, Claus Holm, René Deltgen en Walter Reyer.

Een Duitse ingenieur die naar Eschnapur is afgereisd om het paleis van maharadja Chandra te moderniseren, wordt verliefd op tempeldanseres Seetha, op wie Chandra eveneens een oogje heeft. Tweede remake van de gelijknamige films uit 1921 en 1938 waarvoor Lang en zijn (latere) echtgenote Thea von Harbou het scenario schreven. Lang probeerde het na een verblijf in Hollywood weer eens in Duitsland maar echt gelukkig werd hij er niet van. De drie films die hij er maakte (waaronder het tweeluik Der Tiger von Eschnapur en Das Indische Grabmal) brachten niet de 'financiële doorbraak' waarop hij hoopte en artistiek werd het naar zijn oordeel ook al geen succes.

Das Indische Grabmal

Duitsland​/​​Frankrijk​/​​Italië 1959. Avonturenfilm van Fritz Lang. Met o.a. Debra Paget, Paul Hubschmid, Walter Reyer, Claus Holm en Sabine Bethmann.

Als een westerling een tempeldanseresje redt uit de grijpgrage klauwen van een intens slechte maharadja zijn de rapen gaar. De woedende potentaat schroomt niet om complete dorpen plat te branden om wraak te kunnen nemen op het meisje dat het durfde hem af te wijzen. Fritz Lang maakte, nadat hij naar Duitsland was teruggekeerd omdat hij in Hollywood geen artistieke vrijheid kreeg, een fraai, exotisch avonturenverhaal. Maar zelf was hij er niet erg tevreden over, terwijl Jean Luc Godard het juist een 'formeel perfect' meesterwerk vond. Onderdeel van een tweeluik met Der Tiger von Eschnapur.

While the City Sleeps

Verenigde Staten 1956. Misdaad van Fritz Lang. Met o.a. Dana Andrews, Ida Lupino, Rhonda Fleming, George Sanders en Vincent Price.

Doorgewinterde spelers en een goed uitgewerkt scenario leveren een interessant filmverslag op over journalisten en politie die een krankzinnige moordenaar op het spoor zijn.

Beyond a Reasonable Doubt

Verenigde Staten 1956. Film noir van Fritz Lang. Met o.a. Dana Andrews, Joan Fontaine, Sidney Blackmer, Philip Bourneuf en Barbara Nichols.

Voor de RKO-studio nam Fritz Lang in vier weken tijd zijn laatste Amerikaanse film op. In de absurde combinatie van noir en journalistendrama gaat een te gedreven reporter annex romanschrijver (Andrews) in op een zot voorstel van een dagbladuitgever: de moord op een stripper bekennen om te bewijzen dat het gammele Amerikaanse rechtssysteem gemakkelijk een onschuldige naar de elektrische stoel stuurt. Omstandigheden gooien het plan uiteraard overhoop. Gatenkaasscenario van Douglas Morrow, in zijn verdere loopbaan letterknecht voor televisieseries. Plus: mooie rol van Joan Fontaine als de vrouw die de ambitie van haar geliefde terecht als rampzalig inschat.

Moonfleet

Verenigde Staten 1955. Avonturenfilm van Fritz Lang. Met o.a. Stewart Granger, Jon Whiteley, George Sanders, Viveca Lindfors en Joan Greenwood.

Het graafschap Dorset is omstreeks 1770 een paradijs voor smokkelaars, die genadeloos achterna worden gezeten door soldaten. De rijke en eerbiedwaardige Granger neemt de jonge wees Whiteley in bescherming, en Whiteley ontdekt al vlug dat Granger de aanvoerder van de smokkelaars is. Voor beiden begint een avontuurlijk gevecht om uit de handen van de achtervolgers te blijven. Knappe mantel- en degenfilm van Lang, die erin slaagt een schitterende gotische sfeer te creëren. Hij wordt echter in de steek gelaten door het scenario, dat Margaret Fitts en Jan Lustig haalden uit de roman van J. Meade Falkner en waarin de spanning niet goed naar de explosieve climax leidt. Dankzij het daverende ritme en de huiveringwekkende personages, is de film als avontuurlijke jeugdfilm echter niet te versmaden. Robert Planck stond achter de camera en Miklós Rózsa voorzag de film van muziek. Gefilmd in CinemaScope.

Human Desire

Verenigde Staten 1954. Drama van Fritz Lang. Met o.a. Glenn Ford, Gloria Grahame, Broderick Crawford, Edgar Buchanan en Kathleen Case.

Treinmachinist Jeff Warren (Ford) raakt, na zijn terugkeer uit Korea, in de netten verstrikt van Vicky Buckley (Grahame) die haar man Carl Buckley (Crawford) uit de weg wil ruimen. Gebaseerd op het boek La bête humaine van Emile Zola dat in 1938 al door Jean Renoir werd verfilmd. Het scenario is van Alfred Hayes. Het camerawerk is van Burnett Guffey.

The Blue Gardenia

Verenigde Staten 1953. Misdaad van Fritz Lang. Met o.a. Anne Baxter, Richard Conte, Ann Sothern, Raymond Burr en Jeff Donnell.

Een boeiend moordverhaal in de stijl van het tijdperk 1940- 1950. Baxter wordt ervan beschuldigd Burr te hebben vermoord. Zij aanvaardt het aanbod van journalist Conte om haar te helpen. Solide film met een onverwacht eind. Charles Hoffman bewerkte het verhaal van Vera Caspary tot scenario en Nicholas Musuraca deed de fotografie.

The Big Heat

Verenigde Staten 1953. Film noir van Fritz Lang. Met o.a. Glenn Ford, Gloria Grahame, Lee Marvin, Jocelyn Brando en Carolyn Jones.

The Big Heat stamt uit Langs Amerikaanse tijd en is een pracht van een film noir. Sfeervol, knap geconstrueerd, en voorzien van een prima cast, die wordt aangevoerd door Glenn Ford als Detective Sergeant Dave Bannion. Hij onderzoekt de moord op een collega, die door de maffia lijkt te zijn gepleegd. Maar dan komt hij op het spoor van corruptie binnen het politieapparaat, wat hem door zijn collega's natuurlijk niet in dank wordt afgenomen. In de beroemdste scène uit de film gooit aartsboef Vince Stone (Marvin) hete koffie in het gezicht van gangsterliefje Debby (Grahame).

Rancho Notorious

Verenigde Staten 1952. Western van Fritz Lang. Met o.a. Marlene Dietrich, Arthur Kennedy, Mel Ferrer, Lloyd Gough en Gloria Henry.

Deze western was speciaal voor Marlene Dietrich opgezet, maar volgens de overlevering waren de regisseur en zijn ster tegen het einde van de opnamen al niet meer on speaking terms. Dietrich speelt een voormalige saloonzangeres die nu een afgelegen bar beheert waar outlaws en ander gespuis onderdak vindt. Daar komt veehouder Vern Haskell (Kennedy) zoeken naar de moordenaars van zijn verloofde. De ster van Der Blaue Engel, Morocco en The Devil is a Woman begeeft zich op bekend terrein als een, ook op haar vijftigste, nog steeds fatale vrouw en wordt fraai in beeld gebracht door Hal Mohr, die Dietrich ook fotografeerde voor haar bekendste western, Destry Rides Again. Scenarist Daniel Taradash (From Here to Eternity) baseerde zijn script op het boek 'Gunsight Whitman´ van Sylvia Richards.

Clash By Night

Verenigde Staten​/​​Verenigd Koninkrijk 1952. Drama van Fritz Lang. Met o.a. Barbara Stanwyck, Paul Douglas, Robert Ryan, Marilyn Monroe en Keith Andes.

Somber maar goed gespeelde film naar een verhaal van Clifford Odet over een rusteloze figuur, Stanwyck, die nu op één plaats blijft en trouwt met een goeiige visser Douglas. Cynische vriend Ryan bemerkt dat ze niet gelukkig is, en probeert werk van haar te maken. Andes en Monroe zorgen voor nog een tweede liefdessituatie in de film, maar dat is van ondergeschikt belang.

The House by the River

Verenigde Staten 1950. Horror van Fritz Lang. Met o.a. Kathleen Freeman, Louis Hayward, Jane Wyatt, Dorothy Patrick en Lee Bowman.

Romanschrijver Hayward zonder succes doodt tijdens een onduidelijke waas van list en bedrog per ongeluk de dienstmeid. Vervolgens probeert hij de schuld in de schoenen te schuiven van zijn onvolwaardige broer Bowman. Een vreemd en onheilspellend verhaal dat hier en daar onwaarschijnlijk is, maar veel verrassende wendingen heeft en een onverwachte finale. Sfeervol verfilmd. Het scenario is van Mel Dinelli. Het camerawerk is van Edward Cronjager.

American Guerilla in the Philippines

Verenigde Staten 1950. Oorlogsfilm van Fritz Lang. Met o.a. Tyrone Power, Micheline Presle, Tom Ewell, Jack Elam en Tommy Cook.

Overdreven patriottisme in het script daargelaten toch nog een acceptabel verhaal over officier Power achtergelaten achter de vijandelijke linies op een eiland in de Stille Oceaan tijdens WO II. Hij helpt de bevolking in de strijd tegen de Japanners.

Secret Beyond the Door

Verenigde Staten 1948. Thriller van Fritz Lang. Met o.a. Joan Bennett, Michael Redgrave, Anne Revere, Barbara O'Neil en Natalie Schafer.

Na een onstuimige romance trouwt de erfgename van een groot fortuin met een man, waarvan zij achteraf moet bekennen, dat ze te weinig van hem weet. De echtgenoot schijnt bezeten te zijn van vreemde passies en zijn verleden is duister. Ze begint geleidelijk aan te denken dat hij gestoord is en haar wil vermoorden. De film doet denken aan SUSPICION maar regisseur Lang is Hitchcock niet. Het scenario is van Sylvia Richards naar de novelle Museum Piece Nr. 13 van Rufus King.

Cloak and Dagger

Verenigde Staten 1946. Oorlogsfilm van Fritz Lang. Met o.a. Gary Cooper, Lilli Palmer, Robert Alda, Vladimir Sokoloff en Ludwig Stossel.

Professor Cooper wordt tijdens zijn tocht naar Duitsland door de Amerikaanse regering gerecruteerd om een belangrijke geleerde op te sporen, die door de nazi's gedwongen wordt te helpen bij het atoomonderzoek. Fritz Lang heeft beter werk afgeleverd, maar het is de moeite waard om te gaan kijken.

Scarlet Street

Verenigde Staten 1945. Film noir van Fritz Lang. Met o.a. Edward G. Robinson, Joan Bennett, Dan Duryea, Margaret Lindsay en Rosalind Ivan.

Een van de betere Amerikaanse films van Oostenrijker Lang (Metropolis, M) is min of meer een remake van Jean Renoir's La Chienne uit 1931. Christopher Cross (Robinson) is een eenzame arbeider die 's nachts op straat een vrouw beschermt tegen haar gewelddadige vriend. Zich onbewust dat het om een prostituee en haar pooier gaat valt Cross als een blok voor de dame, waarna het stel hem betrekt in een snood - en tamelijk vergezocht - plan. Onderhoudende film balanceert op de rand van sombere film noir en zwarte komedie.

The Woman in the Window

Verenigde Staten 1944. Film noir van Fritz Lang. Met o.a. Edward G. Robinson, Joan Bennett, Dan Duryea, Raymond Massey en Dorothy Peterson.

Meeslepende film noir over een getrouwde New Yorkse professor (Robinson) die tijdens een nachtelijk afspraakje met een jonge vrouw (Bennett) haar binnenstormende minnaar ombrengt. Het gelegenheidsstelletje besluit het lijk te verstoppen maar de politie blijkt kordater dan gedacht. Regisseur Fritz Lang verankerde zijn thriller op de ontreddering van de professor over het politieonderzoek én op de onweerstaanbare aantrekkingskracht van de jonge sirene. Zo ontwikkelt zich een intelligente misdaadthriller tegen het licht van de kwetsbare ouder wordende man die hunkert naar jeugdige begeestering en avontuur. Tijdloos kunststuk, knap geschoten en voorzien van snedige dialogen.

Ministry of Fear

Verenigde Staten 1944. Thriller van Fritz Lang. Met o.a. Ray Milland, Marjorie Reynolds, Carl Esmond en Dan Duryea.

Een schitterende, sfeervolle thriller, gesitueerd in Londen tijdens de oorlogsjaren, waar Milland verwikkeld raakt in een complexe spionageplot. Een prima rolbezetting met rake penseelstreken van regisseur Lang. Naar de roman van Graham Greene.

Hangmen Also Die!

Verenigde Staten 1943. Oorlogsfilm van Fritz Lang. Met o.a. Brian Donlevy, Gene Lockhart, Walter Brennan, Dennis O'Keefe en Anna Lee.

Goed WO II-drama, door Bertolt Brecht geschreven. Matige rol van Donlevy als verzetsman die Heydrich vermoordt. Opwindende climax met een complot tegen Lockhart.

Western Union

Verenigde Staten 1941. Western van Fritz Lang. Met o.a. Randolph Scott, Robert Young, Dean Jagger, Virginia Gilmore en Chill Wills.

Een schitterende western, vooral het werk van cameramensen Edward Cronjager en Allen Davey. Het verhaal is van Robert Carson, die de roman van Zane Grey bewerkte. Het gaat over de aanleg van een telegraafverbinding door het Wilde Westen. Indianen, en blanken die zich voor Indianen uitgeven, vallen voortdurend aan. De sub-plot gaat over Scott, eens een bandiet maar nu vechtend voor de telegraafmaatschappij tegen zijn broer MacLane en diens bende, die de werkzaamheden onmogelijk wil maken. De climax volgt als de broers tegenover elkaar komen te staan.

Man Hunt

Verenigde Staten 1941. Oorlogsfilm van Fritz Lang. Met o.a. Walter Pidgeon, Joan Bennett, George Sanders, John Carradine en Roddy McDowall.

Scherpschutter Pidgeon wil de gevaarlijkste man die de wereld ooit voortbracht, Adolf Hitler, vermoorden. Hij slaagt erin door te dringen tot vertrekken van de gehate dictator, maar voordat hij de trekker kan overhalen, wordt hij gearresteerd door de SS en daarna verschrikkelijk gefolterd. De Duitsers bieden hem de vrijheid op voorwaarde dat hij een verklaring ondertekent dat hij in opdracht van de Britse regering handelde. Hij weigert. Naderhand slaagt hij erin te ontsnappen. Razend spannende anti- nazi-film, gemaakt door een man die het fascistische apparaat van dichtbij meemaakte en die zelf voor de vernietigingsdrang ervan moest vluchten. Lang's haat is voelbaar in elk beeld van de film. Schitterende vertolkingen van heel wat bekende acteurs. Dudley Nichols bewerkte de roman Rogue Male van Geoffrey Household. Arthur Miller zorgde voor de fotografie. Nn 1976 opnieuw gefilmd als ROGUE MALE.

The Return of Frank James

Verenigde Staten 1940. Western van Fritz Lang. Met o.a. Henry Fonda, Gene Tierney, Jackie Cooper, Henry Hull en John Carradine.

Fonda speelt in het vervolg op JESSE JAMES weer Frank James, die de moord op zijn broer Jesse wil wreken. De bandieten Carradine en Tannen, die verantwoordelijk waren voor de dood van Jesse, worden na een schijnproces vrijgesproken. Fonda berooft met Whitman en Cooper een kantoor van de spoorwegmaatschappij, waarbij zijn achtervolgers een stationschef neerleggen; uiteraard krijgen de outlaws de schuld. Als Fonda verslaggeefster Tierney (haar debuut op het witte doek) in Denver leert kennen, plaatst zij zijn overlijdensbericht in de krant. Fonda meent dat hij ongenaakbaar is en zet de achtervolging op Carradine en Tannen voort. Ze krijgen Tannen te pakken, maar Carradine sterft later in een schuurtje, net voordat Fonda hem ter verantwoording kan roepen. Een kleurige productie en ongebruikelijk werk voor en van de meester-regisseur.

You and Me

Verenigde Staten 1938. Komedie van Fritz Lang. Met o.a. Sylvia Sidney, George Raft, Robert Cummings, Barton MacLane en Harry Carey.

Een vreemde maar aardige film over ex-gevangene Raft die verliefd wordt op Sidney en met haar trouwt, zonder te weten dat ze zelf gezeten heeft. Een mengelmoes van gangsters, sentiment, komedie en muziek (van Kurt Weil), met zelfs wat ritmische dialoog! Een verhaal van Norman Krasna, scenario van Virginia Van Upp.

You Only Live Once

Verenigde Staten 1937. Drama van Fritz Lang. Met o.a. Sylvia Sidney, Henry Fonda, William Gargan, Barton MacLane en Jean Dixon.

Een verouderde, maar schitterend geregisseerde, gevoelige film over een ontsnapte gevangene (Fonda) die met zijn toegewijde meisje (Sidney) op de vlucht is voor de politie. Uitmuntend acteerwerk.

Fury

Verenigde Staten 1936. Drama van Fritz Lang. Met o.a. Sylvia Sidney, Spencer Tracy, Walter Abel, Bruce Cabot en Edward Ellis.

Een man (Tracy) in een Amerikaans stadje wordt vals beschuldigd van moord en daarna bijna gelynchd door een volksgericht. Hij weet echter wonderwel te ontsnappen en zweert dat hij geen middel ongemoeid zal laten de ware daders voor het gerecht te slepen. Een ijzersterke film. De visie van Lang over Amerika op z'n smalst. Nog altijd actueel. Sydney is de onbetrouwbare meid. Naar het verhaal Mob Rule van Norman Krasna dat door Lang en Bartlett Cormack tot scenario werd bewerkt. Achter de camera stond Joseph Ruttenberg.

Liliom

Frankrijk 1934. Fantasy van Fritz Lang. Met o.a. Charles Boyer, Madeleine Ozeray, Pedro Alcover, Odette Florelle en Antonin Areaud.

Een heethoofdige kermisklant is bij een roofoverval door de politie gedood, maar mag na zestien jaar even terug op aarde om het leven van zijn weduwe en dochter een positieve wending te geven. Het toneelstuk van Ferenc Molnar (door Lang en Robert Liebmann bewerkt) is voor Lang geen ideale stof voor zijn enige Franse film na zijn vlucht uit nazi-Duitsland en vóór Hollywood. De trucages zijn behendig, maar de dramatische scènes krijgen zoveel accent dat het sprookje erdoor uit zijn evenwicht raakt en sentiment en poëzie ontbreken. Een goede en verrassend onbehouwen rol van Boyer. Het camerawerk is van Rudolf Maté en Louis Née. Het stuk was al eerder verfilmd in Hollywood en werd later bewerkt tot de musical CAROUSEL.

Le testament du docteur Mabuse

Frankrijk 1933. Horror van Fritz Lang en René Sti. Met o.a. Rudolf Klein-Rogge, Otto Wernicke, Oscar Beregi sr, Theodor Loos en Monique Rolland.

De Franse versie van de derde Mabuse-film, een meesterwerk. Hij werd in Duitsland gedraaid. De hoofdrollen zijn dezelfden als in de Duitse versie, maar de bijrollen worden bezet door Fransen. Lang werd geassisteerd door Sti als co-regisseur, die het scenario van Thea von Harbou omzette naar het Frans en ook de dialogen schreef. De fotografie was evenals bij de Duitse film, die een jaar eerder (1932) gedraaid werd, in handen van Fritz Arno Wagner en Karl Vass. De première van de Duitse versie werd in maart 1933 - na de machtsovername door de nazi's - verboden en kwam pas in mei van dat jaar in Oostenrijk voor het eerst in de bioscopen. Officieel is de Franse versie bijna een half uur korter dan de Duitse, maar er circuleren ook films die bijna even lang zijn.

Das Testament des Dr. Mabuse

Duitsland 1933. Horror van Fritz Lang. Met o.a. Rudolf Klein-Rogge, Otto Wernicke, Oscar Beregi sr, Theodor Loos en Gustav Diessl.

De derde Mabuse-film is een maatschappij-kritisch meesterwerk. Een sprekende film over een krankzinnige despoot die door Lang nazi-propaganda in de mond werd gelegd. Bij de première werd de film verboden. Scenario van Lang en Thea von Harbou. In 2000 gerestaureerd door het Nederlands Filmmuseum in samenwerking met Kirch Media en ZDF/ARTE.

M - eine Stadt sucht einen Mörder

Duitsland 1931. Thriller van Fritz Lang. Met o.a. Peter Lorre, Gustaf Gründgens, Otto Wernicke, Theo Lingen en Gerhard Bienert.

Lang laat de personages in zijn 'serial killer' film er bijna allemaal gedeformeerd uitzien. De kop van kindermoordenaar Hans Beckert (Lorre) komt er nog redelijk vanaf vergeleken bij de tronies van de Düsseldorfse onderwereldfiguren en de politie, tussen wie door montage en verhaal weinig verschil te bemerken is. In zijn eerste praatfilm is Lang wijselijk spaarzaam met geluid en dialogen. Hij laat de beelden voor zich spreken en gebruikt een fluitdeuntje naar Griegs 'Peer Gynt' om op een ijzige manier de nabijheid van de slechte Hans Beckert aan te duiden. Een perfect misdaaddrama.

Frau im Mond

Duitsland 1929. Zwijgende film van Fritz Lang. Met o.a. Willy Fritsch, Gerda Maurus, Klaus Pohl en Fritz Rasp.

Twee jaar na zijn futuristische Metropolis maakte Fritz Lang deze sciencefiction film over een raketvlucht naar de maan. De bewering van professor Manfeldt (Pohl) dat er op de maan goud te halen valt, stuit op hoongelach. Maar wanneer wetenschapper Wolf Helius (Fritsch) zich er voor inzet komt er toch een expeditie. De onderneming wordt echter in gevaar gebracht door leugenachtigheid, verraad en economische belangen. Lang riep de hulp in van heuse ruimte-experts en technisch ziet de film er dan ook goed uit. De beelden daarentegen van mannen in Lederhosen op de maan, zijn wat minder serieus te nemen.

Spione

Duitsland 1928. Thriller van Fritz Lang. Met o.a. Gerda Maurus, Willy Fritsch, Lupu Pick, Paul Hörbiger en Louis Ralph.

Fritsch boeit nog steeds als staatsspion die een internationale organisatie oprolt. Een meesterwerk van Lang uit de zwijgende tijd. Het scenario is van regisseur Lang en Thea von Harbou naar de roman van Harbou.

Metropolis

Duitsland 1927. Sciencefiction van Fritz Lang. Met o.a. Gustav Fröhlich, Brigitte Helm, Rudolf Klein-Rogge, Alfred Abel en Fritz Rasp.

In een gigantische ondergrondse fabrieksstad rond het jaar 2000 komen arbeiders in opstand tegen de heersende intellectuele klasse en dreigt de schitterende bovenstad vernietigd te worden. Freder (Fröhlich), de zoon van de grote heerser van Metropolis, weet echter met behulp van de profetes Maria (Helm, in haar eerste rol) een catastrofe te voorkomen. Monumentaal meesterwerk, vol expressionistische, religieuze en sociaal-utopistische ideeën, fraai gestileerd geschoten tegen een achtergrond van buitensporig grote decors. In de jaren tachtig ingekort, ingekleurd en van disco-muziek voorzien, maar vanaf 2010 weer te zien in (bijna) volledig originele staat.

Die Nibelungen: Siegfried

Duitsland 1924. Zwijgende film van Fritz Lang. Met o.a. Paul Richter, Margarete Schön, Theodor Loos en Hanna Ralph.

Nadat hij onkwetsbaar is geworden door een bad te nemen in drakenbloed gaat de Germaanse held Siegfried (Richter) naar het hof van koning Günther om te dingen naar de hand van diens zuster Kriemhild (Schön). Günther stemt toe als Siegfried, vermomd als Günther, het opneemt tegen Brünhilde, een prinses die alleen wil trouwen met een man die haar kan verslaan. Dan wordt een tragedie onafwendbaar. Regisseur Lang maakte een prachtig vormgegeven spektakel van het eeuwenoude verhaal. Werd gevolgd door een tweede Nibelungen-film: Kriemhilds Rache.

Die Nibelungen: Kriemhilds Rache

Duitsland 1924. Zwijgende film van Fritz Lang. Met o.a. Margarete Schön, Rudolf Klein-Rogge, Hans Adalbert Schlettow, Rudolf Rittner en Theodor Loos.

In deze tweede Nibelungen-film van Fritz Lang wordt het verhaal verteld van het huwelijk van Kriemhild met Atilla, de koning van de Hunnen, die voor haar vooral een instrument is om gruwelijk wraak te nemen tegen aangedaan onrecht. Net als de voorganger ziet deze film er weer prachtig uit, en er wordt bovendien een mooie, intense rol neergezet door Schön als Kriemhild. In Die Nibelungen: Kriemhilds Rache is alvast de hand van de meesterlijke regisseur te herkennen, die in de jaren daarna Metropolis en M zou scheppen.

Dr. Mabuse, der Spieler

Duitsland 1922. Horror van Fritz Lang. Met o.a. Aude Egede Nissen, Gertrude Welcker, Alfred Abel, Bernhard Goetzke en Paul Richter.

In deze tweede Nibelungen-film van Fritz Lang wordt het verhaal verteld van het huwelijk van Kriemhild met Atilla, de koning van de Hunnen, die voor haar vooral een instrument is om gruwelijk wraak te nemen tegen aangedaan onrecht. Net als de voorganger ziet deze film er weer prachtig uit, en er wordt bovendien een mooie, intense rol neergezet door Schön als Kriemhild. In Die Nibelungen: Kriemhilds Rache is alvast de hand van de meesterlijke regisseur te herkennen, die in de jaren daarna Metropolis en M zou scheppen.

Dr. Mabuse, Inferno des Verbrechens

Duitsland 1922. Horror van Fritz Lang. Met o.a. Rudolf Klein-Rogge, Aude Egede Nissen, Paul Richter, Gertrude Welcker en Alfred Abel.

In deze tweede Nibelungen-film van Fritz Lang wordt het verhaal verteld van het huwelijk van Kriemhild met Atilla, de koning van de Hunnen, die voor haar vooral een instrument is om gruwelijk wraak te nemen tegen aangedaan onrecht. Net als de voorganger ziet deze film er weer prachtig uit, en er wordt bovendien een mooie, intense rol neergezet door Schön als Kriemhild. In Die Nibelungen: Kriemhilds Rache is alvast de hand van de meesterlijke regisseur te herkennen, die in de jaren daarna Metropolis en M zou scheppen.

Der Müde Tod

Duitsland 1921. Horror van Fritz Lang. Met o.a. Lil Dagover, Bernhard Goetzke, Walter Janssen, Hans Sternberg en Max Adalbert.

Indrukwekkend noodlots-expressionisme met een innemende legende als kader: een meisje krijgt haar geliefde terug van de Dood als zij het uitgaan van drie brandende kaarsen kan voorkomen: elke kaars stelt een mens voor, op de vlucht voor de dood. In drie episodes verdeeld, die elk in een ander land spelen: 19e eeuws Bagdad in een 1001-nacht sfeer, Venentië in de Renaissence en aan het keizerlijke hof in China. Scenario van Thea von Harbou en de toen 31-jarige regisseur Lang. Het camerawerk is van Fritz Arno Wagner, Erich Nitzschmann en Hermann Saalfrank. De decors zijn van Hermann Warm, Walter Röhring en Robert Herleth.

Harakiri

Duitsland​/​​Frankrijk 1919. Zwijgende film van Fritz Lang en Nathan. Met o.a. Meinhart Maur, Georg John, Lil Dagover, Paul Biensfeldt en Käte Küster.

Verfilming van het Madame Butterfly-thema: de tot mislukken gedoemde relatie tussen een westerling en een Japanse. Harakiri is het meesterwerk onder de zwijgende Butterfly-verfilmingen. De film heeft gevoel voor de complexiteit van de Japanse cultuur en diverse scènes lijken afgeleid van Japanse prenten. Desalniettemin overheerst de 'eurocentrische' blik. Lang schetst de sfeer van schuld en boete krachtig en geeft het verhaal een filmgenieke finale. Charles Janko begeleidt de film op de piano.

Die Spinnen, 1. Teil: Der goldene See

Duitsland 1919. Zwijgende film van Fritz Lang. Met o.a. Georg John, Ressel Orla, Carl de Vogt en Lil Dagover.

Verfilming van het Madame Butterfly-thema: de tot mislukken gedoemde relatie tussen een westerling en een Japanse. Harakiri is het meesterwerk onder de zwijgende Butterfly-verfilmingen. De film heeft gevoel voor de complexiteit van de Japanse cultuur en diverse scènes lijken afgeleid van Japanse prenten. Desalniettemin overheerst de 'eurocentrische' blik. Lang schetst de sfeer van schuld en boete krachtig en geeft het verhaal een filmgenieke finale. Charles Janko begeleidt de film op de piano.

Die Pest in Florenz

Duitsland 1919. Zwijgende film van Otto Rippert. Met o.a. Marga von Kierska, Otto Mannstaedt, Theodor Becker en Julietta Brandt.

De komst van de beeldschone courtisane Julia (Von Kierska) in laat-middeleeuws Florence maakt veel los bij het politieke establishment. Burgemeester Cesare (Mannstaedt) kan de dame niet weerstaan, en zijn zoon Lorenzo (Wikman) al evenmin. Even later krijgt de stad te maken met de pest (Brandt). Allegorisch drama, dat behoort tot het beste werk van filmpionier Rippert, is een visueel feestje met prachtige decors en kostuums. Het scenario naar een verhaal van Edgar Allan Poe is van Fritz Lang, die even later als regisseur doorbrak met Der müde Tod en Dr. Mabuse, der Spieler.