Philippe Arthuys

L'arche du désert

Duitsland​/​​Algerije​/​​Frankrijk 1998. Drama van Mohamed Chouikh. Met o.a. Myriam Aouffen, Messaouda Adami, Hacen Habdou, Shyraz Aliane en Amin Chouikh.

Une Femme pour mon fils

Algerije 1982. Drama van Ali Ghanem. Met o.a. Rahim Lalloui, Isma, Fraida Amrouche, Chafia Boudraa en Moustapha El Anka.

Deze film is Ali Ghanims bewerking van zijn eigen, gelijknamige boek. Een huwelijk is gedoemd op de klippen te lopen: een analfabete gastarbeider, die geen andere toekomst heeft dan in Frankrijk te blijven werken, trouwt met een jonge intellectuele vrouw van het tijdperk na de Algerijnse onafhankelijkheid. De jonge vrouw wordt door haar schoonmoeder verplicht als domme kracht te werken, maar besluit terug te keren naar haar eigen familie. Het is de regisseur gelukt een pleidooi te maken voor de emancipatie van de Algerijnse vrouw en hij geeft de generatiekloof ook bijzonder treffend weer zonder melodramatisch te worden.

Chronique des années de braise

Algerije​/​​Frankrijk 1975. Historische film van Mohammed Lakhdar-Hamina. Met o.a. Yorgo Voyagis, Mohammed Lakhdar-Hamina, Leila Shenna, Cheik Nourredine en Larbi Sekkal.

Omdat in 1939 Franse kolonisten de watertoevoer beheren, drogen de akkers van een Algerijnse boer. De held gaat in het verzet en wordt gedood, maar zijn zoon zet de strijd voort als in 1954 de Onafhankelijkheidsoorlog officieel wordt verklaard. Dit historisch-politiek fresco naar Sovjet- voorbeeld ontsnapt niet geheel aan clichés maar weet door de keuze van 'man-uit-het-volk' als centraal personage ideologische starheid te vermijden. Nationale bewustwording krijgt overtuigend reliëf, maar economisch-politieke mechanismen van de kolonialisering blijven op de achtergrond. Gouden Palm in Cannes.

Rude journée pour la reine

Frankrijk​/​​Zwitserland 1973. Drama van René Allio. Met o.a. Simone Signoret, Jacques Debary, Orane Demazis, Olivier Perrier en Arlette Chosson.

Een werkster van middelbare leeftijd droomt uit haar arbeidsomstandigheden en gezinsleven weg in fantasieën die gevoed worden door de geïllustreerde pers en kasteelromans. Gevangenisstraf voor haar stiefzoon die een jong meisje zwanger heeft gemaakt wordt door haar ook geromantiseerd, met alle bittere gevolgen vandien. Het idee dat onontwikkelde mensen worden gesust met valse droombeelden waardoor ze hun eigen situatie gelaten accepteren, kreeg een rechtlijnige uitwerking die snel voorspelbaar wordt. Signoret kan haar eigen intelligentie niet wegspelen in deze naïeve rol, maar blijft bezienswaardig als altijd.

Les Camisards

Frankrijk 1970. Drama van René Allio. Met o.a. Jean Bouise, Jacques Debary, Gérard Desarthe, Dominique Labourier en François Marthouret.

Na het Edict van Nantes wordt de Franse protestanten opgedragen van hun geloof afstand te doen, waarna ze zich formeren in kleine verzetsgroepen die na een strijd van drie jaar tegen de koninklijke dragonders worden geëlimineerd. Sobere historische reconstructie ziet af van spektakel en legt accent op ideologische dialogen. Opmerkelijke fotografie maakt film meer dan geïllustreerde geschiedenisles.

Les îles enchantées

Frankrijk​/​​Portugal 1965. Historische film van Carlos Vilardobo. Met o.a. Pierre Vaneck, Amalia Rodrigues, Pierre Clémenti, Joao Guedes en Jorge de Susa Costa.

Door windstilte is een Portugese driemaster rond 1800 bij een archipel in de Stille Oceaan geblokkeerd. De luitenant doet vergeefse pogingen om de verveling bij de bemanning te verdrijven. Dan maakt een signaal van een ander eilandje hen attent op de aanwezigheid van een man en een vrouw; zij worden aan boord gehaald en vertellen hun wederwaardigheden. Deze bewerking van een boek van Herman Melville ontspoort in de te trage mooifilmerij; het maakt wel nieuwsgierig naar het orginele verhaal!

Les carabiniers

Frankrijk​/​​Italië 1963. Oorlogsfilm van Jean-Luc Godard. Met o.a. Marino Masé, Albert Juross, Geneviève Galéa, Catherine Ribeiro en Gérard Poirot.

Een aantal simpele mannen wordt door de carabinieri opgeroepen voor de oorlog en zwerft moordend en plunderend rond, onderwijl ansichten naar de vrouwen thuis sturend. Na de vrede denken ze als helden beloond te worden, maar ze worden door dezelfde carabinieri gefusilleerd. Deze geabstraheerde en tijdloze verfilming van het anti-oorlogstoneelstuk van Beniamino Joppolo - op de planken geregisseerd door Rossellini, die aan het scenario meeschreef - boeit door zijn kernachtigheid en bizarre humor tijdens de meeste episodes, hoewel de betrekkelijk korte film in andere opzichten nóg puntiger had gekund. Een briljante, quasi-primitieve fotografie van Raoul Coutard.

Viva l'Italia

Italië 1960. Historische film van Roberto Rossellini. Met o.a. Renzo Ricci, Tina Louise, Giovanna Ralli, Franco Interlenghi en Paolo Stoppa.

Garibaldi voert in 1860 een vrijwilligersleger aan om Sicilië van de Bourbonse onderdrukking te bevrijden. Hij draagt het over aan Koning Victor-Emmanuel II, maar zijn partizanen zien in hem het hoofd van de Italiaanse republiek. De film mist de analytische kwaliteiten van Rossellini's latere historische werk, maar geeft een overtuigende en soms spectaculaire reconstructie met een genuanceerde rol van de toneelveteraan Ricci als Garibaldi.

Le trou

Frankrijk​/​​Italië 1960. Drama van Jacques Becker. Met o.a. André Bervil, Michel Constantin, Jean Keraudy, Philippe Leroy en Raymond Meunier.

Vijf gevangenen in de Parijse gevangenis La Santé bereiden een ontsnapping voor. Onverwacht krijgt een van hen te horen dat hij de dag voor de geplande uitbraak zal worden vrijgelaten. Sterke en spannende film van Becker, die vlak na de voltooiing van de opnamen overleed. Gebaseerd op een ware gebeurtenis uit 1947. Becker vertelt het verhaal zonder noemenswaardige uitleg of franje, de kracht van de film zit in de kale registratie van de uitbraakpoging, de mooie sobere zwart-wit beelden, de fraaie locaties en het sterke acteerwerk van de niet-professionele acteurs.

Paris nous appartient

Frankrijk 1958. Mysterie van Jacques Rivette. Met o.a. Betty Schneider, Gianni Esposito, Françoise Prévost, Jean-Claude Brialy en Daniel Croheim.

Een naïef meisje belandt via haar broer op een soirée van mislukte kunstluizen en snobs. Gesprekken, onder invloed van alcohol, over een verdwenen musicus en de plotselinge dood van een zich provocerend gedragende ex-journalist, onthullen het bestaan van een geheimzinnige organisatie. De bewust abstract gehouden komplotintrige is de aanleiding voor een reeks vreemde situaties waarvoor overbekende Parijse plekjes verrassend zijn gebruikt en een psychologische uitdieping van de personages. Een reeks visuele verwijzingen naar beroemde films - vooral KISS ME DEADLY - en de rollen van de regisseurs Chabrol, Demy en Godard maken dit een typisch vroeg nouvelle vague-werkstuk met alle boeiende en irritante aspecten van dien. Scenario van regisseur Rivette en Jean Gruault. Camerawerk van Charles Bitsch.

India, matri bhrumi

Italië 1957. Documentaire van Roberto Rossellini.

Een essaïstische documentaire over India in de vorm van een vierluik, waarin Rossellini gepoogd heeft een beeld te scheppen van de warme geest van het subcontinent. De eerste episode gaat over olifanten en hun karnak, die een romance beleeft met de dochter van een fluitspeler; de tweede gaat over een simpele arbeider die zijn hele leven aan een stuwdam heeft gewerkt, waarbij zijn broer is omgekomen; de derde gaat over een oude man die in de jungle een tijger redt, en de vierde gaat over het dilemma van een aap op een stokje, die zijn meester verliest en geen uitzicht meer op de toekomst heeft, todat hij een nieuwe heer vindt. Een werkstuk dat nog altijd de moeite van het bekijken waard is. De Indiase muziek werd aangepast voor het Europese oor door Alain Daniélou.