Bureau Buitenland
dinsdag 14 januari, 21.00 - 22.00 uur, Radio 1
Veel regeringsleiders mijden de Olympische winterspelen omdat Rusland de rechten van homo's schendt. Intussen blijkt in Sotsji zelf een levendige gay-scene te zijn. Bureau Buitenland-correspondent Floris Akkerman bezocht Club Majak en maakte een optreden mee van Russische travestieten.
Sotsji, half zes in de ochtend. Ik denk koortsachtig na. Ik twijfel. Wat ga ik antwoorden? De taxichauffeur heeft even daarvoor gevraagd of ik uit Majak kom, de homoclub in de badplaats waar op 7 februari de Olympische Winterspelen beginnen. In mijn hoofd worden de berichten van homo’s die in Rusland in elkaar worden geslagen, versneld afgespeeld. Even voel ik hoe het moet zijn om te leven als homo in Rusland.
Na een aantal seconden stilte, zeg ik luid en duidelijk: ‘Ja, ik kom uit Majak.’ Tegelijkertijd denk ik: ‘Als ik klappen oploop, merk ik het wel. Ik wil niet de laffe journalist zijn ten opzichte van Russische homo’s die meemaken hoe het is om in de problemen te komen omdat ze op een man vallen.’ Meteen vraag ik aan de taxichauffeur wat hij van Majak vindt. ‘Ik heb er geen problemen mee. Iedereen moet zelf weten wat hij doet.’ Daarna gaat het gesprek over de woonflats, die met het oog op de Spelen zijn gebouwd, maar te duur zijn voor de lokale bewoners.
De hele nacht heb ik rondgehangen in Majak voor een radioreportage over de homoscene in Sotsji en de gevolgen van de omstreden anti-homopropgandawet, die Russische minderjarigen moet beschermen tegen homouitingen. Majak ligt verstopt tussen een megalomaan hotel in aanbouw en een ander pand. De club oogt als een afgesloten bunker. Aan de buitenkant is er amper verlichting, geen uithangbord en staat geen uitsmijter. Slechts het zachte dreunen van muziek door de muren verraadt dat hier ergens een club moet zitten. Al te veel openheid is blijkbaar niet verstandig.
Dé homostad van Rusland
Toch is club Majak een begrip in Sotsji en daarbuiten. Niet alleen de taxichauffeur raadde in één keer waar ik de nacht had doorgebracht. Al moet hij dat beroepshalve weten. Op het strand van Sotsji praat Igor met een fles bier in zijn hand over het uitgaansleven in de stad. Hij noemt een rijtje clubs. Ik vul het aan met Majak om te kijken hoe hij daarop reageert. ‘Ja, Majak ook. Dat zit hierachter’, reageert hij achteloos.
Russische toeristen uit de provincie, homo’s en hetero’s, bezetten deze avond de tafels in Majak en lachen om het travestietencabaret. Majak staat niet geheel toevallig in Sotsji. De badplaats is dé homostad van Rusland, zeggen de inwoners zelf. Dat imago had het vakantieoord aan de Zwarte Zee al tijdens de Sovjet-Unie. De combinatie van zon, zee en strand met de vele nationaliteiten maken van Sotsji een tolerante stad. Homoseksuele toeristen kunnen zonder familie en vrienden in de anonimiteit hun gang gaan.
Nu moet de wereld Majak nog leren kennen. Eigenaar Andrej Tanitsev hoopt tijdens de Spelen op de komst van fans en sporters. Mijn taxichauffeur brengt hen er zonder problemen heen.