Column Yasha

"Mijn ervaring is dat hoe langer je iemand kent hoe moeilijker, dat wil zeggen ongemakkelijker, het wordt om de grenzen van diegene af te tasten".

 

Met een vriend had ik een discussie over het aftasten van andermans grenzen. Ik meende dat dat aftasten dikwijls iets flirterigs had en daardoor ook iets erotisch. Hij zei dat het voortkwam uit het verlangen te weten wie de ander is, een vorm van eenzaamheid dus.
 
Al het contact tussen mensen is gereguleerd (gedragsregels) en die zijn afhankelijk van de omstandigheden. Een tandarts gaat doorgaans anders met zijn patiënten om dan met zijn kinderen. Elke gedragsregel kent grijze zones. Denk aan de discussie niet zo lang geleden in de Volkskrant over de vraag of je je kinderen mag slaan; dat heet dan een corrigerende tik. Maar mensen die te dicht bij je komen staan bevinden zich eveneens in een grijze zone. Vermoedelijk tasten ze je grenzen niet bewust af, in praktijk komt het daar wel op neer.
 
Mijn ervaring is dat hoe langer je iemand kent hoe moeilijker, dat wil zeggen ongemakkelijker, het wordt om de grenzen van diegene af te tasten. De omgang tussen geliefden is veelal geritualiseerd en dat geldt ook voor de omgang tussen vrienden. ­Uitzondering op deze regel is het contact tussen ouders en kinderen. Kinderen tasten op verschillende manieren steeds weer de grenzen van hun ouders af tot ze onafhankelijk van die ouders zijn. Overigens valt het me op hoeveel volwassenen nog altijd boos zijn op hun ouders. Misschien hebben ze tijdens hun jeugd de grenzen van hun ouders niet genoeg kunnen aftasten en hebben ze zichzelf en hun ouders dat gemis nooit kunnen vergeven.
 
Een belangrijke reden om de grenzen van de ander af te tasten is verveling dan wel de behoefte aan spanning.
 
Ook kent het aftasten van andermans grenzen een didactische variant. Sporttrainers beweren vaak de grenzen van hun pupillen te overschrijden om ze tot grotere prestaties te verleiden. Dit komt allicht ook in de ­kunsten voor.
 
En in het leger. Een mooi voorbeeld is de film Full Metal Jacket van Kubrick. De drillsergeant overschrijdt de grenzen van zijn soldaten in de hoop dat ze op die manier ­beter voorbereid zijn op de Vietnamoorlog.
 
Dergelijke excuses heb ik niet nodig. Ik tast uw grenzen af puur voor mijn en uw genot.