Een korte verhandeling over de verspreking en het misverstand.

  1. Zoals ongetwijfeld bekend, onthult de verspreking volgens Freud een waarheid. De verspreking is geen toeval, het onbewuste spreekt. Eindelijk. Het werd tijd. Of dat ook voor de verschrijving geldt, is mij niet bekend. Ik heb weleens e-mails gekregen die niet voor mij bestemd waren. Ik heb in een niet eens zo ver verleden e-mails en faxen aan de verkeerde persoon gestuurd. Hetzelfde is mij weleens overkomen, een pijnlijke aangelegenheid. Sprak het onbewuste? Of drukte ik te haastig op een toets? Volgens mij is beter te geloven dat het onbewuste sprak. Dat is hoe dan ook opwindender.
     
  2. Lacan stelde dat communicatie begint waar het misverstand een aanvang neemt. Er is alleen maar misverstand, maar er zijn natuurlijk gradaties. Zoals met het weer, half bewolkt, volledig bewolkt, een grijze dag. Aangezien ik met enige regelmaat reacties van lezers krijg, durf ik te stellen dat de literatuur een en al misverstand is. Hoewel je natuurlijk soms ook wordt begrepen, maar zoals een vriend zei, een jaar of 25 geleden, ik heb geen contact meer met hem: ‘Begrepen worden is beledigender dan onbegrepen blijven.’ Daar zit iets in.
     
  3. Het compliment aanzien voor begrip is een veel voorkomend misverstand.
     
  4. De ergste verspreking die ik me herinner was tegenover Anne Mantel, indertijd rector bij het Vossius. Ik was van school gegaan en moest nog eens langskomen. Nu ik geen leerling meer was, ontving de rector mij betrekkelijk vriendelijk. Ik vertelde hem dat ik een theaterproductiebedrijf had opgezet en dat ik erg bedreven was in aftrekken. Ik bedoelde te zeggen dat ik ook de boekhouding deed en dat me dat goed afging. Ik denk nog weleens terug aan dit voorval en dan vraag ik me altijd af waarom mijn onbewuste het verlangen voelde met Anne Mantel over masturbatie te spreken? Of begrijp ik mijn eigen verspreking verkeerd? Zat er iets anders achter?
     
  5. Het interpreteren van elkaars versprekingen is wat geliefden doen als ze geen seks met elkaar hebben.