Kinderfeestverpesters

'Kinderfeestverpesters! Ik ben tegen zwarte piet maar protesteren doe je niet tijdens een kinderfeest.'

Dit argument hoor ik veel. Maar zonder protest komt er geen verandering. En protesteren doe je op de plek waar het onrecht geschiedt. Bovendien: het kinderfeest is nooit onschuldig en gezellig geweest.

Dit weekend ben ik samen met zo’n tweehonderd anderen in Rotterdam gearresteerd omdat we van plan waren gebruik te maken van ons recht op meningsuiting en protest. Al vanaf het moment dat we uit Amsterdam vertrokken, reed er een politie-escorte achter ons aan alsof we staatsgevaarlijke hooligans of terroristen waren. Hoe kun je ook een onbevooroordeelde houding verwachten van een politieorganisatie die zelf als zwarte piet de straat op gaat?

De meeste mensen werden gearresteerd terwijl ze nog niet aan het demonstreren waren. Sommige groepen werden omsingeld door politie die hen vertelde dat dat 'voor de eigen veiligheid' was. Waarna ze alsnog op hardhandige wijze gearresteerd werden.

Toen we met zijn allen gingen zitten omdat we na onze onterechte aanhouding niet zomaar de politiebus in wilden stappen, waarschuwde de politie ons: ‘Jullie kunnen vrijwillig de bus in gaan. Of we moeten geweld gaan gebruiken.’ Ik zag de knuppels, de handen die jeukten, ik dacht aan een hersenschudding. En ik stond op en liep vrijwillig de bus in.

De enige groep demonstranten die niet werd gearresteerd – het mag een wonder heten dat ze de honderden politieagenten en tientallen ME-busjes wisten te omzeilen – heeft uiteindelijk bij de intocht in Rotterdam een daadwerkelijk protest gehouden. Daar waren nationale media aanwezig, dus daar hield de politie zich aan de wet.

Je hebt namelijk geen toestemming nodig om te demonstreren; het recht op protest en vrijheid van meningsuiting zijn grondrechten.

Wat deze dag pijnlijk duidelijk werd: burgemeester Aboutaleb misbruikte de noodverordening om deze rechten te beknotten. Zelfs de aanwezige advocaat Michiel Pestman begreep niet op welke rechtmatige gronden hij en vele anderen werden gearresteerd. Pestman zei tegen de NOS: ‘Voor de demonstranten was absoluut niet duidelijk dat er een noodbevel was en wat dat inhield, ook bij mij niet.’

Keer op keer zegt de rechter dat arrestaties van activisten tijdens de intocht onrechtmatig zijn, maar bestuurders lappen deze rechterlijke uitspraken aan hun bestuurlijke laars.

Ik deed mee aan het protest uit solidariteit met de activisten die al sinds jaar en dag protesteren tegen racisme in het algemeen en zwarte piet in het bijzonder. Activisten als Jerry Afriyie, Jessy de Abreu en Mitchell Esajas.

Vaak wordt in de media een beeld geschetst van anti-pietactivisten als ‘agressieve herrieschoppers’, een beeld dat niet overeenkomt met de vreedzame en idealistische mensen die ik dit weekend ontmoette. Nadat we gearresteerd waren, zat ik naast Margot Morrison. Ze vertelde me over de talkshows die ze voor Salto maakte in de jaren zeventig, waarin ze het probleem van zwarte piet probeerde uit te leggen.

In een koude garage roosterden we gemoedelijk de bevroren broodjes kaas op een klein kacheltje. We lachten gezamenlijk om de politie die in Kafkiaanse verwarring arrestantennummers door elkaar haalde en verklaringen opnieuw probeerde af te dwingen. Sommigen demonstranten hadden minder geluk, zij zaten alleen in een ijskoude cel – waar politiemannen hen treiterden met zwartepietgrappen.

Dus je kunt zeggen dat Piet best mag veranderen, je hoofd afkeurend schudden en zeggen dat zo’n protest alleen maar polarisatie in de hand werkt terwijl de publieke opinie al gekeerd is. Of je kan je zorgen maken over grondrechten die geschonden worden.

Kunnen we nu zelfvoldaan achterover leunen? Want in tegenstelling tot de Belgen die in goed overleg zwarte piet radicaal afschaffen, is de raciale karikatuur in heel Nederland nog steeds in full schwung.

Als je activisten radicale kinderfeestverpesters vindt, vergeet niet dat er zonder protesten nooit verandering tot stand gekomen is. Sinds het filmpje online kwam waarin te zien is hoe Quinsy Gario tijdens de Sinterklaasintocht in 2011 hardhandig werd gearresteerd, is het nationaal debat over zwarte piet in een stroomversnelling geraakt.

Je kunt de activisten ook dankbaar zijn, zij trotseren gummiknuppels en nekklemmen zodat kinderen niet meer met een jaarlijks terugkerend racistisch nationaal feest geconfronteerd worden.

Nu begrijp ik dat je je misschien zorgen maakt over je kinderen die in de war raken van mensen die ‘zwarte piet is racisme’ op hun sweater hebben staan tijdens een intocht. Maar racisme is realiteit in Nederland.

Je zou de de protesten ook kunnen aangrijpen om kinderen hierover bewustzijn bij te brengen. Het onderwerp vermijden leidt namelijk zeker niet tot minder racisme.

Om af te sluiten dan een quote van Martin Luther King: 'First, I must confess that over the last few years I have been gravely disappointed with the white moderate. I have almost reached the regrettable conclusion that the Negro's great stumbling block in the stride toward freedom is not the White Citizen's Council-er or the Ku Klux Klanner, but the white moderate who is more devoted to "order" than to justice; who prefers a negative peace which is the absence of tension to a positive peace which is the presence of justice; who constantly says "I agree with you in the goal you seek, but I can't agree with your methods of direct action;" who paternalistically feels he can set the timetable for another man's freedom; who lives by the myth of time and who constantly advises the Negro to wait until a "more convenient season".'