frisgewassen consumentisme

Een boodschap aan alle ouders met kleine kinderen: je probeert het zo goed te doen - maar het kan allemaal tevergeefs zijn.

Misschien poog je je kinderen suikervrij op te voeden - net als ik deed. Geef je ze zoveel mogelijk verse fruitshakes en bak je samen kokoshaverkoekjes. Of neem je ze mee naar de duinen, laat je voetjes trappelen in de golven en kijk je samen naar de krijsende meeuwen. Aan de keukentafel tamponeer en klei je wellicht naar hartenlust. Je tekent misschien samen een sciencefiction strip waarin professor C.Razy de wereld behoedt voor de ondergang. En als ze het waarom-tijdperk betreden, filosofeer je eindeloos over de oneindigheid van het heelal of over het concept God. In hun kinderbedje knuffel je ze ongans en misschien zing je ook, net als ik, Engelse ballades om ze in slaap te sussen.

Maar let wel: opeens zijn die lieve sprookjesachtige kleuters pubers geworden, op de bank liggend, vastgekleefd aan hun beeldscherm. Ze moesten immers een mobiele telefoon om met klasgenoten over huiswerk te appen. En dan kijken ze als het even kan non-stop filmpjes van YouTubers. De YouTubers, het andere woord voor vloggers, zijn net wat ouder dan je eigen kinderen en opgegroeid op een dieet van BNN’s Try before you die en frisgewassen consumentisme. Elke generatie krijgt de helden die ze verdienen, en deze helden filmen zichzelf terwijl ze Minecraft of Fifa games spelen. YouTubers liggen graag in een bad van gesponsorde frisdrank. Of ze doen de deo challenge; deodorant tegen de polsen aan spuiten van minder dan vijf centimeter afstand opdat er een brandwond ontstaat. Wat je tieners op de bank braaf nadoen en er een mooi litteken aan over houden.

En dan vertellen je kinderen enthousiast over hoeveel geld sommige YouTubers verdienen (acht miljoen euro per jaar) en in welke auto ze rijden (Ferrari) en probeer je met geveinsde interesse te luisteren.

Ze stellen voortdurend vragen als: ‘Mam; voor hoeveel geld zou je de bananen challenge doen? (Heel veel bananen eten, daarna Sprite drinken om vervolgens te kotsen.) En: ‘Wat zou je liever? Je moet kiezen!!!! Voor de rest van je leven azijn zweten óf sinaasappelsap zweten?’

Je kijkt eens mee naar een viral - ‘Mam, dit moet je echt zien!!!’ - waarin een hele dikke man een grote plak bakvet opeet. Maar je kan het niet afkijken omdat je bang bent te gaan kotsen. ‘Voor hoeveel geld zou jij de Croma bakvet challenge doen mam?’ vraagt je oudste zoon.

En terwijl je je kinderen toen ze jong waren nog kon indoctrineren met je eigen verantwoorde muzieksmaak - van Sonny Rollins tot M.I.A. - luisteren je tieners opeens met ironie naar muziek. De hele dag zingen ze lyrics van zanger Rinus - een volkszanger die zo knullig slecht is dat hij bijna goed wordt. ‘Oh, Marloes, ik wil met je onder de douche, hela hela hoooooo!!!’ Of ‘Toeter toeter toeter toeter toeter, met Romana op de scooter!’ Je hoort de deuntjes zo vaak dat ze terug komen in je dromen.

En elke dag bijt je je tong af om maar niet te gaan oreren over de infantiliteit en nutteloosheid van dit al. Want als je gaat klagen, in hoeverre ben je dan anders dan generaties ouders voor je die rock en roll als ‘werk van de duivel’ zagen of die techno ‘hersenloze takkenherrie’ vonden?

Je troost je met de gedachte dat het verantwoorde ouderschap in den beginne hopelijk een vruchtbare bodem heeft gecreëerd, waar het kind later, als twintiger, naar terug kan keren.

Maar vaak denk je met weemoed terug aan vroeger, toen je ze nog boeken van Astrid Lindgren voorlas. Of aan heel vroeger, toen jongeren zich nog afzetten tegen hun ouders door keiharde hiphop te draaien.