In een Amsterdamse boekhandel stond ik opeens tussen fans van de Amerikaanse schrijver Charles Bukowkski. Het leken wel sekteleden, zo eensgezind waren ze in hun bewondering voor hun idool.

In een Amsterdamse boekhandel stond ik opeens tussen fans van de Amerikaanse schrijver Charles Bukowkski. Het leken wel sekteleden, zo eensgezind waren ze in hun bewondering voor hun idool. Vooral niet uit de band springen. Onder punkers zag je dat vroeger ook vaak, de angst voor het anders zijn. Nonconformisten die eigenlijk groepsmensen zijn. Nee, geef mij John Cage maar die elke keer als iemand iets mooi vond in zijn werk het schrapte en het weer anders deed. Bioloog Dick Hillenius schreef daarover dat Cage constant bezig was met het opheffen van communicatie. ‘Misschien door het biologisch inzicht dat communicatie vroeg of laat leidt tot symbiose, gewenning, kolonievorming, samenhang, opgeven van individualiteit.’