Mezzosopraan Tania Kross strijdt voor haar opera over de slavernij op Curaçao.

2Doc: Tania Kross – Ik wil alles
Nederland 2, 20.55-22.00 uur

De operawereld in de lage landen is niet al te happig op camera’s, concludeert filmmaker Barbara Makkinga. De afgelopen jaren bezocht ze schouwburgen en podia, want ze werkte aan een film over mezzosopraan Tania Kross. ‘Op een gegeven moment ging Tania een rol zingen in Brussel. Ik wilde het repetitieproces volgen, maar het was heel moeilijk om in dat operahuis, De Munt, te komen. We hebben ik-weet-niet-hoeveel telefoontjes gepleegd en e-mails gestuurd, maar ze wilden er geen camera bij. Ook in Amsterdam in het Muziektheater was het direct al op de gang: “wat zijn jullie aan het doen?, ik wil niet dat jullie overal filmen, je kunt niet zomaar met de camera binnenkomen.” Het is in Nederland zo verkrampt geworden. Mijn vorige film ging over choreograaf Toer van ­Schaijk. Toen hebben we in Polen het maakproces van De notenkraker gefilmd. We mochten óveral bij. Het was een verademing.’
Nu is na vier jaar haar nieuwe documentaire klaar. Dominant middelpunt is de Curaçaose operazangeres Tania Kross die de afgelopen jaren moeder werd. Dat schopte haar internationale carrière danig in de war. Openhartig vertelt ze hoe een dirigent bikkelhard een nieuwe mezzosopraan liet invliegen, toen zij een black-out kreeg tijdens het instuderen van een nieuw stuk. Professioneel zingen én moeder-zijn vereist evenwichtskunst.

Een belangrijkere verhaallijn is de grote wens van Kross om een opera over het slavernijverleden op Curaçao te maken; in het Papiaments, op het Fortplein op haar geboorteëiland. Makkinga: ‘Wat mij bij Tania intrigeert, is dat ontembare van haar. Zij gáát maar door. De eerste film die ik na de Filmacademie maakte, ging over Jan Wolff, die 25 jaar gewerkt heeft om in Amsterdam het Muziekgebouw aan ’t IJ voor elkaar te krijgen. Tania en hij lijken heel erg op elkaar: ze blijven maar doorgaan, en met hun positieve energie overtuigen ze anderen van wat zij denken dat het goede is.’
‘Toen ik haar ontmoette, was ze al met die opera bezig. Dat was wat haar het meest begeisterde. Ze heeft er acht jaar aan gewerkt. In alles wat zij deed, zat de lobby voor die opera.’
Tania Kross is een podiumdier, merkte Makkinga. ‘Zij moét dat podium op. Dat is ook zoiets: de eerste keer dat ik met haar mee ging, was bij het afscheid van Cohen als burgemeester van Amsterdam. Ik stond in de kleedkamer met haar te kletsen. Ineens zei zij: o, ik moet nu even zingen. Ze loopt het podium op, gaat zingen, pakt iedereen in en loopt er weer af. Zij kent geen enkele vorm van podiumvrees. Helemaal niet.’