Volgens econoom Geert Noels krijgt de Westerse economie nog flink wat klappen te verduren. De documentaireserie Econoshock 2.0 is gebaseerd op zijn bestseller.

Econoshock 2.0
Canvas, 22.10-23.00 uur

Christine Lagarde, directeur van het Internationaal Monetair Fonds, noemde begin vorig jaar de klimaatopwarming de grootste economische uitdaging van de 21e eeuw. Ze deed haar uitspraak op het jaarlijkse World Economic Forum in Davos. Daar verwoordde ze de klimaatdreiging met een formulering die verraste in zijn onverbloemdheid: ‘Unless we take action on climate change, future generations will be roasted, toasted, fried and grilled.’ Onze kinderen en kleinkinderen zullen worden geroosterd, gebakken en gegrild.

De Vlaamse vierdelige documentaireserie Econoshock 2.0, die eind vorig jaar ook al uitgezonden werd, gaat over zes schokken die de wereldeconomie krijgt te verwerken. De serie is gebaseerd op de visie van de Vlaamse econoom Geert Noels, die met het gelijknamige boek een bestseller in België schreef. De klimaatopwarming is vanzelfsprekend één van die genoemde aardverschuivingen, naast onder meer de ICT-revolutie en de grondstoffenschaarste.

In de documentaireserie worden luchthartige animaties gebruikt om enkele financiële en maatschappelijke principes te verhelderen. Maar hoe komisch de ondertoon ook, het filmpje over de opwarming slaat de kijker koud om het hart. Als de gemiddelde temperatuur wereldwijd één tot twee graden stijgt, zullen niet alleen de Malediven, maar ook Manhattan, Londen, Bangkok en Miami onder water komen te staan. Bij een stijging van drie tot vier graden worden grote delen van de wereld onbewoonbaar en is te verwachten dat honderden miljoenen klimaatvluchtelingen een plek hogerop de planeet zoeken.
Presentator van de serie is de beleefde politiek journalist Michaël Van Droogenbroeck. In de openingsaflevering kijkt hij terug op het verloop van de financiële crisis, die het gevolg was van de Amerikaanse huizencrisis in de jaren 2006 en 2007. Hij spreekt met Belgische politici als Yves Leterme en Herman Van Rompuy. Maar ook met Joris Luyendijk, die voor The Guardian in de Londense City rondliep en wiens alarmistische geluid ook beneden Nederland aanslaat: ‘De banken zijn de vijand,’ betoogt hij.
Dat Geert Noels graag gezien is in de Belgische media, komt doordat ook hij forse statements niet schuwt. Over de economie is hij al even droefgeestig als niet-econoom Luyendijk: in de bankensector is alles bij het oude gebleven en de blijvende focus van regeringen op economische groei tekent hun ziende blindheid.
Noels is onverhuld in zijn afkeer van die politiek. Hij stemt steevast blanco, aangezien er in zijn ogen geen politicus is die een langetermijnvisie koestert. In dagblad De Morgen voorspelde hij: ‘Ik verwacht dat de kloof tussen enerzijds politici en anderzijds mensen en bedrijven die het anders willen op een gegeven moment zo diep zal worden dat we op een soort implosie van het systeem zullen afstevenen. Het hele systeem waarin we meedraaien, is zo onevenwichtig geworden dat fundamentele correcties net meer te vermijden zijn.’