Afrikaanse ontdekkingsreizigers

Het was een mooie avond over De trek. Het kost een paar maanden om een imponerende documentaire te maken over Afrikaanse gelukzoekers en hen een gezicht te geven. Het kost een avond om het lot van die Afrikaanse gelukzoekers te bespreken. Het kost een paar seconden om een tweet de wereld in te sturen met de mededeling dat mobiliteit een mensenrecht is. Maar het kost een heel leven om dat geloof te bewijzen.

Politicologe Ayaan Abukar, die in het panel zat, vertelde dat zij Somalische jongeren die naar Europa willen komen, adviseert om thuis te blijven. Het is een gevaarlijke onderneming, begin er niet aan. ‘In de realiteit is Fort Europa gewoon dicht getimmerd,’ voegde zij daar aan toe. Europe or Die was vorig jaar de titel van een VICE-documentaire over jonge Afrikaanse gelukzoekers die Fort Europa willen betreden. Deze jongeren willen coute que coute naar Europa komen, ondanks het feit dat Abukar en anderen hen vertellen dat het een gevaarlijke onderneming is.

Waarom kiezen deze jongeren dan toch voor deze gevaarlijke onderneming? Volgens de meeste gehoorde geluiden is het uit wanhoop. Toch heb ik in de loop der jaren geleerd dat deze jongeren niet wanhopig, maar juist hoopvol zijn. Ze zijn ontdekkingsreizigers, op zoek naar een beter leven. Daar waar het gras een stukje groener is.

Europese leiders werken samen met Afrikaanse dictators om jonge Afrikaanse ontdekkingsreizigers buiten Fort Europa tegen te houden. Europese leiders beloven hun Afrikaanse collega’s honderden miljoenen met de mededeling dat ze de jongeren in hun regio moeten tegenhouden om Fort Europa niet te betreden. In de werkelijkheid werkt deze methode niet. Je kunt je daarom afvragen waarom Europese leiders in grensbewaking investeren, in plaats van de jongeren hier op te vangen.

Besef wel, gelukzoekers kosten ons geen cent. Ze zijn in Afrika opgegroeid en hebben de belangrijkste kosten al gemaakt. Ze zijn fit en willen graag iets doen. Ze hebben geen sociaal vangnet nodig. Ze kunnen voor zichzelf zorgen. Zie het werk van denkers als Philippe Legrain en Rutger Bregman, die al voldoende argumenten geven voor open grenzen. Door grenzen te openen worden Afrikaanse gelukzoekers hier beter en sturen zij geld naar hun landen van afkomst.

Met andere woorden: door de grens te openen voor die Afrikaanse gelukzoekers is ontwikkelingshulp overbodig. Een cadeautje voor Geert Wilders en Halbe Zijlstra.

Ik vraag mij af waarom de komst van jonge Afrikaanse ontdekkingsreizigers naar Europa nog steeds als een probleem wordt gezien.  Wat mij betreft moeten Afrikaanse leiders niet zwichten voor hun Europese meesters, niet meewerken aan de bewaking van het fort. Ze moeten juist de toestroom van Afrikaanse jongeren naar Europa faciliteren. Dat deden Europese leiders ook eeuwen geleden toen hun ontdekkingsreizigers naar Afrika en andere continenten gingen.

Want als je open grenzen voor kapitaal en grondstof hebt, waarom zou je dan de komst van mensen gek vinden? Dat is de prijs van globalisering. Wie A zegt moet ook B en C kunnen zeggen. Het vraagt een heel leven om dat te beseffen.

Kiza Magendane is student politicologie, publicist en oprichter van African Students United. Op donderdag 10 november was hij aanwezig bij De trek-discussieavond en droeg daar deze column voor.