een extra scene bij op zoek naar Frankrijk

het bombardement

Bommen die 70 jaar geleden vielen, hebben het leven van deze vrouw getekend. Ze moest uitvinden waarom.

Om het levensverhaal van Marie Noëlle Chevallier-Fougerat te begrijpen is een kleine reconstructie van de feiten onontbeerlijk. Het dorpje Neuvy sur Loire ligt, de naam zegt het al, aan de oever van Loire. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren de spoorlijn en de autoweg RN7 van cruciaal belang voor het Duitse leger voor transport van legeronderdelen en wapens etc. Op de ochtend van 17 juli 1944 werd het dorp gebombardeerd door een Amerikaanse bommenwerper, met aan boord een Franse crew.

Het dorp werd daarna nog twee keer gebombardeerd, op 2 en 10 augustus. Als een wonder bleef alleen het witte standbeeld van de maagd Maria ongeschonden staan. Het staat nu bij de ingang van het dorp aan de rotonde en jaarlijks wordt op 17 juli daar een herdenkingsdienst gehouden.

Na het eerste bombardement ligt Marie Noëlle 25 uur onder het puin van haar ouderlijk huis. Haar twee zusjes en broertje komen om. Vader en moeder zijn eigenaar van de rubberfabriek in het dorp en iedereen zoekt een reden naar het waarom van dit bombardement. Al snel is de conclusie dat het om de rubberfabriek moet gaan.

Tot de dag van vandaag is die verklaring in het collectieve geheugen van de regio leidend. Maar als Marie Noëlle is hersteld na honderd operaties aan haar gezicht en ze wat ouder is geworden, gelooft ze die lezing niet. Ze gaat op zoek naar de werkelijke toedracht. De zestig jaar daarna staan in het teken van onderzoek. Ze heeft werkelijk alles en iedereen gesproken en schriftelijke verklaringen gevonden waarin de waarheid, volgens haar, naar boven is gekomen. Het ging de Amerikanen erom de brug en weg te bombarderen, omdat men de Duitse infrastructuur wilde vernietigen. 

Haar missie is niet alleen om de waarheid te vinden maar ook om de familienaam te zuiveren. Waarschijnlijk was er nogal wat afgunst in de kleine dorpsgemeenschap naar de familie. Ze waren succesvolle ondernemers die rubberonderdelen maakten voor de metro en de autoindustrie. 

Uiteindelijk schrijft Marie Noëlle een boek, dat in 2004 wordt gepubliceerd. De lokale dokter komt daarna naar haar toe en zegt eindelijk te begrijpen hoe de onderlinge verhoudingen in het dorp zijn. Die gebeurtenis uit de zomer van 1944 trekt nog altijd een diep spoor in de gemeenschap. Inmiddels wonen moeder en zoon aan de rand van het dorp, uitkijkend over de Loire. Het beeld wordt echter ontsierd door twee gigantische koeltorens van de kerncentrale aan de overkant. 

Dit verhaal vertelt iets over de moeizame verhouding die de Fransman met WO II heeft. De niet zo fraaie rol van het Vichy regime staat in schril contrast met glorieuze binnenkomst van De Gaulle in Parijs. Waarheid en 'Dichtung' zijn kernbegrippen in dit relaas. In het huidige Frankrijk liggen die zwarte Vichy pagina's menig Fransman nog altijd zwaar op de maag.

Maar het is bovenal een verhaal over het verwoestende effect dat een oorlog heeft op een mensenleven. Want Marie Noëlle zegt dat het boek pas gesloten is wanneer haar kleinkinderen zijn overleden. Dat zie je goed door de betrokkenheid van haar zoon Fabien, die het hele verhaal van haver tot gort kent en die al die jaren ook heeft meegezocht met zijn moeder.

alle extra scènes

Nog meer Op zoek naar Frankrijk