Tegenlicht

Bevangen in vrijheid

Sociaal-cultureel filosoof Ad Verbrugge bepleit een fundamentele herbezinning op onze levenswijze. Want waar niets meer met moeite verkregen moet worden, is niets meer van waarde. Het wezen van de geïndividualiseerde samenleving verwoordt hij als volgt: “De wereld is er om door jou geconsumeerd te worden. We hebben een zeer op gemak en geneugten gebaseerde levenshouding. Het is belangrijk dat we inzicht krijgen in de individuele ontplooiing en zelfwording, want ons huidige concept van individualiteit en genot zal onze individualiteit te gronde richten”.

In Tegenlicht schetst Verbrugge aan de hand van beeldfragmenten, de stand van de Nederlandse (Westerse) samenleving.
Ad Verbrugge (36) is universitair hoofddocent sociaal-culturele wijsbegeerte aan de Vrije Universiteit.

In een van zijn laatste publicaties stelt Verbrugge dat er een verband is tussen zinloos geweld enerzijds en de geïndividualiseerde samenleving anderzijds. 'Op den duur ontstaat een toestand waarin de gemeenschapszin geheel is gedesintegreerd en de mens zich niet meer wezenlijk gebonden voelt. Hij is ontworteld, asociaal en de medemens doet er niet toe of is er slechts om te worden gebruikt. Zinloos geweld is nu juist het geweld dat opkomt wanneer de schijnvrijheid van de individuele beleving als hoogste goed wordt beschouwd. Geweld dat in zijn zinloosheid de zinloosheid van de moderne samenleving zelf aanduidt.'

In deze Tegenlicht-monitor zal Ad Verbrugge - aan de hand van bestaande en speciaal door Tegenlicht gefilmde fragmenten - ingaan op vragen als: waar de verworvenheden van de individuele ontplooiing overgegaan zijn in nadelige effecten? Wat zijn de gevoelde nadelen? Waarom lijken juist nu de grenzen van de geïndividualiseerde samenleving in zicht? Hoe deze nadelige kanten van de verworven individualisering te keren?