Tegenlicht

De Muur

Tegenlicht spreekt met verschillende Israëlische journalisten die nagenoeg allemaal hetzelfde met betrekking tot de muur opmerken, namelijk dat voor de meeste Israëliërs de muur geldt als een goede oplossing voor de dreiging van terrorisme.

Nog steeds bouwt Israël in onverminderd tempo door aan het ‘veiligheidshek’ dat ervoor moet zorgen dat Palestijnse zelfmoordcommando’s niet meer zo makkelijk het land kunnen binnendringen. Dat die afscheiding op fel verzet stuit bij de Palestijnen lijkt vanzelfsprekend. Minder bekend is dat ook aan Israëlische kant de bouw van de muur met toenemende zorg en schaamte wordt gadegeslagen. Tegenlicht vroeg de Israëlisch-Nederlandse regisseur Benny Brunner een film te maken over dit onderwerp.

Brunner staat bekend als een felle tegenstander van Israëls toenemend nationalistisch en militaristisch optreden. Tijdens zijn reis langs de afscheiding laat hij tegenstanders van de muur en de achterliggende ideologie aan het woord. Israëlische tegenstanders. Zij delen Brunners’ zorg over het morele verval binnen de huidige Isralische politiek. In de uiteindelijke hoop dat het Midden Oosten zich ooit zal bevrijden uit de spiraal van toenemende krankzinnigheid.

De omstreden bouw van Israëls 'veiligheidshek'

De 'muur' bestaat uit hekken met scheermesjes, diepe kanalen, sensoren, camera's, op afstand bedienbare geweren, en zal een ingrijpende verandering betekenen voor de geopolitieke verhoudingen in de geschiedenis van het Midden-Oosten. Vreemd genoeg wordt het project neergezet zonder dat daar enige publieke discussie aan vooraf is gegaan. Ook de Knesset (het Israëlische parlement) is niet gevraagd erover te debatteren en te stemmen.

Het verklaarde doel van het hek is om Israëliërs van Palestijnen te scheiden, maar de werkelijkheid leert anders. Aan de westzijde van het hek, aan de Israëlische kant, zullen in de toekomst nog honderdduizenden Palestijnen wonen. Terwijl aan de oostzijde duizenden Israëliërs in hun nederzettingen zullen verblijven. Dus van een werkelijke scheiding is geen sprake. En er is nog een ander probleem. Omdat het 'afscheidingshek' voornamelijk wordt gebouwd op Palestijns grondgebied, zijn het met name de Palestijnen die gedupeerd raken. In Jeruzalem bijvoorbeeld loopt de muur dwars door Palestijnse wijken. Dat betekent onder meer dat ruim honderdduizend Palestijnen deel gaan uitmaken van het Israëlische deel van de stad. En het betekent verder dat de Palestijnen die aan de Palestijnse kant van de muur wonen, niet alleen worden afgesneden van de rest van Jeruzalem en daardoor van hun scholen, winkels, ziekenhuizen, maar ook nog eens afgesneden zijn van de Westbank. Aan alle kanten worden ze omgeven door muren die het Israëlische deel van de stad moeten beschermen.

Tegenlicht spreekt met verschillende Israëlische journalisten die nagenoeg allemaal hetzelfde met betrekking tot de muur opmerken, namelijk dat voor de meeste Israëliërs de muur geldt als een goede oplossing voor de dreiging van terrorisme. En dat voor de Palestijnen de muur een regelrechte een bedreiging van hun bestaan betekent. Na de nederzettingen, confiscaties, afsluitingen, omsingelingen, avondklok, werkloosheid etc, betekent dit het zoveelste probleem voor de duizenden burgers die wonen in de buurt van het hek, en die wederom slachtoffer worden van iets waar ze niet verantwoordelijk voor zijn. Onder het voorwendsel 'het terrorisme te bestrijden', lijkt de regering Sharon met de muur vooral een ander doel te dienen, namelijk de controle over de in 1967 bezette gebieden onomkeerbaar te maken.

Regie: Benny Brunner
Camera: Hans Fels
Productie: Mariska Schneider, Nicoline Tania
Eindredactie: Roel van Broekhoven, Doke Romeijn, Frank Wiering