De wereld draait op fossiele brandstoffen. Zonder olie geen transport en vervoer, geen grootschalige landbouw, geen consumptie-artikelen... Maar geologen denken dat de olievoorraad haar einde nadert, en binnen afzienbare tijd niet meer zal kunnen voldoen aan de alsmaar stijgende vraag naar energie. In de wetenschap, politiek en industrie gaan steeds meer stemmen op om serieus werk te gaan maken van het onderzoek naar nieuwe energiebronnen, en de ogen zijn daarbij vooral gericht op waterstof. In Tegenlicht een onderzoek naar de haalbaarheid van water als nieuwe energiebron voor de mens. Deze documentaire werd eerder dit jaar in twee delen uitgezonden, maar wordt deze keer als één lange versie in zijn geheel uitgezonden.

De top van de olieproductie lijkt nabij, we naderen het punt dat de jaarlijks geproduceerde hoeveelheid olie voor het eerst zal gaan afnemen. Tegelijkertijd stijgt de vraag naar olie gigantisch, niet alleen in het Westen, maar zeker ook in nieuwe opkomende economieën zoals China en India. Hoewel de schattingen sterk uiteen lopen lijkt het erop dat ergens midden in de 21ste eeuw olie niet langer toereikend zal zijn voor de energiebehoefte van de mens.

Olieschaarste zal leiden tot chaos op de oliemarkt en wereldwijd leiden tot politieke en economische instabiliteit. Neem daarbij nog de groeiende zorg van wetenschappers voor de schadelijke gevolgen van olie voor het milieu en de vraag dient zich vanzelf aan of we niet heel snel op zoek moeten naar een nieuwe brandstof voor de mensheid.

Waterstof wordt door velen als dé nieuwe schone brandstof gezien. De rechtse regering in de VS ziet het als de "freedom fuel", de brandstof die Amerika olie-onafhankelijk moet maken. Milieu-activisten zien het als hét middel om een overgang naar een duurzame energie voorziening te forceren. De autofabrikanten zien het als een middel om van hun vervuilende imago af te komen. Weer anderen voorzien een Wereldwijd Energie Web waarin iedere particulier via waterstof zelf energie kan opwekken en verhandelen.

Feit is dat waterstof schoon is. Als je het verbrandt houd je enkel energie en puur water over. Feit is ook dat je het moet maken. Feit is dat je dat met elke primaire energiebron (olie, gas, zon, wind, waterkracht, getijden, nucleair) kunt doen en dat het zeer efficiënt te verbranden is.

Daarmee is het een universeel opslagmiddel voor alle soorten energie, een brandstof die op alle denkbare plaatsen ingezet kan worden.

Steeds meer mensen zijn ervan overtuigd dat onze huidige olie-economie zal worden omgevormd tot een waterstofeconomie, en dat er als gevolg daarvan een nieuwe economische opleving zal ontstaan. De politieke gevolgen van een olie-onafhankelijke wereld zullen niet gering zijn.

Tegenlicht liep flink wat conferenties af en probeerde inzicht te krijgen in de toekomst van de waterstofeconomie die volgens de Europese Unie, de VS, de oliemaatschappijen, autofabrikanten, energieproducenten en trendwachters tussen nu en 10 jaar een grote vlucht zal nemen.

Regie: Rob van Hattum
Productie: Karin Spiegel/Madeleine Somer
Eindredactie: Roel van Broekhoven/Doke Romeijn/Frank Wiering