De spanning rond Irak leek even te zijn verminderd toen Bagdad de nieuwe wapeninspecties de vrije hand gaf. Maar het lijkt er nu op dat Amerika alles in het werk stelt om een conflict uit te lokken.

Oorlogsdreiging blijft ondanks medewerking Irak

Op 1 oktober kwam het bericht waar iedereen even stil van werd. Irak nodigde de VN uit om de wapeninspecties te komen afronden. Binnen de huidige VN-resolutie mag de nieuw opgerichte inspectiedienst UNMOVIC zonder restricties zijn werk doen in het Irak van Saddam Hoessein. Probleem opgelost, zou je denken, zeker toen UNMOVIC-leider Hans Blix in twee dagen alles had doorgesproken met de Irakezen. Binnen twee weken zouden de wapeninspecteurs afreizen naar de wapenopslagplaatsen.

Met deze tactische zet heeft Saddam Hoessein de aanleiding van een oorlog weggenomen. Toch gaat Bush onverminderd door met de voorbereidingen op een oorlog met Irak. Zo gaf Bush meteen aan dat hij een nieuwe resolutie wil, waarin de optie van militaire actie wordt opgenomen als Irak niet volledig meewerkt aan alle inspecties. Daarnaast wil Washington ook de restricties voor toegang tot Saddam's presidentiële paleizen opheffen.

Vooralsnog ziet het er naar uit dat Bush op weinig internationale steun kan rekenen voor zo’n nieuwe resolutie. Rusland, Frankrijk en China , alledrie landen met een vetorecht in de veiligheidsraad, hebben aangegeven niet mee te werken aan een dergelijke resolutie. Rusland wil met een eigen ontwerpresolutie komen waarin Irak beloond wordt voor medewerking met een geleidelijke opheffing van de sancties.

Irak reageert steeds laconieker op de druk van Amerika. Zo heeft vice-premier Taha Yassin Ramadan inmiddels voorgesteld dat de presidenten van Irak en de US de strijd het beste kunnen beslechten in een duel. Volgens de hooggeplaatste Irakees zouden zo in ieder geval een boel mensenlevens gespaard kunnen worden.

En de wapeninspecteurs? Die gaan nog even niet, ondanks de eerdere toezegging binnen twee weken naar Bagdad af te reizen. Het hoofd van UNMOVIC, Hans Blix, gaat eerst nog overleggen met Amerika. Blix heeft aangegeven niet te willen beginnen aan de wapeninspecties voordat hij de steun heeft van alle permanente leden van de veiligheidsraad. De algemene verwachting is dat Blair tijdens zijn bezoek aan Moskou volgende week alles in het werk zal zetten Poetin mee te krijgen in een nieuwe, strenge resolutie.

De oorlog is ondertussen stiekum al begonnen. Amerikaanse en Engelse vliegtuigen bombardeerden begin oktober weer luchtafweerinstallaties in het zuiden van Irak. Naast bommen vielen er uit de vliegtuigen ook pamfletten, waarop dreigend staat aangegeven dat een ieder die schiet op Amerikaanse of Britse vliegtuigen, het volgende doelwit zal zijn (zie de foto hierboven).

Toch lijkt de kans dat de pamfletten definitief plaats maken voor bommen, weer iets kleiner geworden. De CIA bracht op 10 oktober advies uit over Irak. De Amerikaanse geheime dienst geeft aan dat Irak niet echt als een veiligheidsgevaar kan worden gezien, tenzij Saddam zich aangevallen voelt. En een Amerikaanse aanval kan volgende de CIA Saddam zover brengen dat hij chemische en biologische wapens weggeeft aan terroristische groepen als Al-Qaida.

Zowel het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden als de Senaat hebben inmiddels ingestemd met een resolutie die de president de vrijheid geeft Irak aan te vallen als hij dat wenst. Maar of Bush dat nog nodig heeft, is nog maar de vraag. Steeds vaker zegt hij in toespraken dat een oorlog met Irak nog te vermijden is.