In 1999 besloot Hans van der Wielen, directeur van het voedingsconcern Numico, de Amerikaanse vitaminegiganten ‘GNC’, ‘Rexall Sundown’ en ‘Unicity’ op te kopen. Daarmee werd het Nederlandse bedrijf in één klap de grootste vitaminefabrikant ter wereld.

Van oorsprong produceerde Numico zuivelproducten (koffiemelk, Chocomel), babyvoeding (Olvarit) en klinische voeding. In twee jaar tijd veranderde het in een vitamineconcern. Daar lag de toekomst.  De verwachte winst bleef echter uit. In 2001 kwamen de eerste teleurstellende resultaten binnen: GNC en Rexall draaiden verlies. De dochtermaatschappijen in Nederland, Engeland en Scandinavië kwamen niet van de grond en er woedde een managementcrisis bij GNC. In 2002 verkocht Numico de concerns in Europa. Een jaar later werd ook dochtermaatschappij GNC afgestoten. Numico leed een miljardenverlies en van der Wielen ging vroegtijdig met pensioen. Twee jaar voor zijn ‘ontslag’ zei van der Wielen nog vol zelfvertrouwen dat kennis van voedingssupplementen zou bijdragen aan voortdurende groei.

Volgens Hans van der Wielen was de overstap naar de vitaminebranche volkomen logisch: “We waren actief met babyvoeding en maakten specifieke voeding voor specifieke ziekten. We wisten bijvoorbeeld dat iemand met een nieraandoening weinig mineralen en eiwitten mag eten, iemand met brandwonden moet juist veel eiwitten eten. Die kennis over voeding trokken we door. Met onze medische kennis wilden we kijken wat we voor gezonde mensen konden doen om gezond te blijven.”

Toch moet Van de Wielen ook toegeven dat Numico vooral dieetproducten en sportproducten verkocht. De vraag of je daarmee niet in de eerste plaats het schoonheidsideaal (in plaats van de gezondheidscultus) in stand houdt, is aan een goede zakenman niet besteed: “Natuurlijk verkoop je wat de markt wil”.
In de periode dat van der Wielen directeur was, kregen alle medewerkers een zakje pillen bij de lunch. Multi-vitaminen en andere neutrale supplementen, zegt van der Wielen. Het is duidelijk dat hij hart heeft voor de zaak: zelf slikt hij dagelijks multivitaminen, vitamine E, glucosamine en visolie. Hij maakt zich kwaad over de scepsis die er bestaat rondom supplementen. Volgens hem is het gewoon ‘common sense’. Kennis die je uit de natuur opdoet. “We weten dat vitamine D goed is tegen osteoporose, je hoeft het niet te bewijzen, maar je moet het wel aannemelijk maken.” De kritiek vanuit de farmaceutische industrie vindt hij ongegrond. Dit zijn geen farmaceutische producten: “Onze producten zijn menseigen, voedingseigen, dus waarom zou je ze dubbelblind laten testen?”
Bovendien gaan de medische en farmaceutische industrie ook niet vrijuit. De bijwerking van medicijnen kan dodelijk zijn. Het staat in de toptien van doodsoorzaken, zegt van de Wielen. “De medische industrie verdient aan ziekte meer dan aan gezond houden”, de oud-directeur van Numico vindt het een schande.

De manier waarop Jan Bennink (de huidige directeur van Numico) de zaak leidt, vindt Van de Wielen ook schandalig: “De omzet is gehalveerd, maar Bennink verhuist naar een duur pand op Schiphol. Hij is alleen geïnteresseerd in zijn eigen centjes”. Met opzet heeft Bennink een slecht jaar gedraaid zegt van der Wielen: “Toen ik wegging stond de beurskoers op 30, hij bracht het terug tot 7. Nadat het bedrijf gestabiliseerd was kocht hij alle aandelen terug. Het is gewoon een manier om cash binnen te halen.” Volgens zijn voorganger doet Bennink één ding goed, zijn public relations: “Alles dat ze naar buiten brengen is gelikt”.

Toch moet er voor het vertrek van van der Wielen al het één en ander gerommeld hebben. Wat ging er dan toch fout? Volgens de oud-directeur waren de managementproblemen in GNC doorslaggevend. De directie reageerde te laat: “Na mijn vertrek is er een jaar lang niet ingegrepen in Amerika. Dan gaat het fout.”
Volgens Michiel Quarles van Ufford , woordvoerder van Numico, waren de torenhoge schulden het probleem: “We gingen iets aan dat groter was dan wij”. De aanschaf van GNC was overmoedig.

GNC was groter dan Numico zelf en het liet zich niet vanuit Nederland besturen. Bovendien kende Numico de vitaminemarkt niet en had het geen ervaring in de Verenigde Staten. Numico is van oorsprong ‘research gedreven’, legt Quarles van Ufford uit, de vitaminemarkt is dat niet. Het is een snelle trendgevoelige markt. “We kwamen met GNC in de duistere wereld van de thee extracten en vermageringsproducten terecht”. Ondanks het succes van GNC in de Verenigde Staten, sloeg de trend in Europa niet aan. Dat komt deels door een cultuurverschil denkt Quarles van Uffelen: “In Amerika gaat het anders dan in Europa. Er staan daar enorm veel winkels die dit soort producten verkopen. Het slikken van pillen is daar veel normaler “.

Het nieuwe management zag geen heil in de vitaminebusiness en besloot dat Numico zich op haar oorspronkelijke kernactiviteiten te richten: babyvoeding en klinische voeding. In 2004 haalde Numico weer een recordomzet. Dit jaar tekende het bedrijf een overeenkomst voor de overname van Mellin SpA, een goedlopend Italiaans bedrijf in babyvoeding. Baby’s varen er waarschijnlijk wel bij. Zouden volwassen Nederlanders blind zijn voor de verlokkingen van een gezonder en langer leven?