Ben van de Wetering is psychiater verbonden aan het Boumanhuis (een instelling voor geestelijke gezondheidszorg), waar de vrouwen van de Keileweg in behandeling zijn.

Ben van de wetering: “Er is heel lang gedacht dat er maar 1 soort verslaafde was, die je allemaal op dezelfde manier moest behandelen.”

-U ziet verslaving als een aantoonbare hersenziekte, die ook overeenkomstig moet worden behandeld. Is dit een relatief nieuw idee, of bestaat het al langer?

"Het is zeker geen nieuw idee, maar er is nooit veel aandacht voor geweest. Dat is ook niet zo raar, want de behandeling van drugsverslaafden heeft vanouds weinig banden gehad met de psychiatrie. Toen drugsverslaving opkwam, in de jaren zeventig, was er een lichte aversie tegen psychiatrie, en werden drugsverslaafden veelal opgevangen vanuit het maatschappelijk werk. En er was weinig overdracht van de vakliteratuur vanuit de medische wereld naar de praktijk. Terwijl in die vakken al steeds meer bekend werd over de lichamelijke achtergrond van verslavingen."

-Wat maakt de behandeling anders?

"Het belangrijkste verschil is dat er een medisch psychiatrisch fundament onder de behandeling komt te liggen. Er komt eerste een duidelijke fase van onderzoek, waarin er gekeken wordt naar het ziektedeel van de patiënt. Wat de gevolgen zijn van de vergiftiging, en de gevolgen als er wordt ontgiftigt. Niet alleen de lichamelijke gevolgen, maar ook de psychische gevolgen ervan. Naar aanleiding daarvan kan dan de behandeling plaatsvinden, waarbij er ook in de fase van terugkeer in het gewone leven, de revalidatie, de behandeling gericht van worden op het gezonde deel van de patiënten."

-U heeft gezegd dat verslavingen vaak gekoppeld zijn aan andere psychische aandoeningen. Is verslaving een vorm van zelfmedicatie?

"Dat wordt vaak gezegd. Veel ADHD patiënten bijvoorbeeld, reageren heel anders op het gebruik van XTC en cocaïne dan andere gebruikers. Ze worden er vaak juist rustiger van, en krijgen een beter overzicht over hun leven. Het lastige is natuurlijk dat dergelijke middelen als medicijn heel moeilijk zijn te doseren."

-Moet elke verslaafde zo behandeld worden, of zijn er verschillende soorten verslaafden, die ook verschillende behandeling vergen?

"Er is inderdaad heel lang gedacht dat er maar 1 soort verslaafde was, die je allemaal op dezelfde manier moest behandelen met hetzelfde doel: abstinentie. Er is nu veel meer inzicht in hersenprocessen, waardoor je misschien ook op een andere manier ertegen aan moet kijken. Ik denk dat er mensen zijn die middelen misbruiken, en mensen die ernstig verslaafd zijn. Bij die eerste groep kan je meer voor psychosociale behandelmethodes kiezen, voor de tweede groep moet je meer op de medische kant letten. Maar het is vooral belangrijk om genuanceerd te diagnosticeren, om zo te zien hoe iemand het best behandeld kan worden."

-Heeft u de wind niet een beetje tegen? In de politiek lijkt de nadruk meer te liggen op eigen verantwoordelijkheid, en niet op het erkennen van verslaving als een ziekte.

" Zolang de politiek verslaving net zo ziet als graffiti of te hard rijden, moet er nog veel gebeuren. Als ze het gaan zien als een ziekte, zullen ze de behandeling ook overlaten aan de juiste mensen. Het lijkt misschien niet zo, maar over het geheel genomen is er meer begrip ontstaan voor verslaving als ziekte. Gelukkig maar. "