November 2011. Tegenlicht regisseur Alexander Oey en ondergetekende (researcher) hebben onafhankelijk van elkaar hetzelfde idee. Wij beiden vinden dat er een Tegenlicht episode moet komen over de rol van Goldman Sachs bij de introductie van Griekenland in de eurozone, in december 2000/ juni 2001. Temeer omdat drie maanden later (de gemiddelde tijd die we aan een uitzending werken) het failliet van Griekenland in elk geval voor de Griekse bevolking wel eens waarheid zou kunnen worden. Er zijn een paar goede artikelen over (zie de links hiernaast) maar er bestaat voor zover wij weten nog geen documentairefilm over.
Dinsdag 29 november 2011
Ondanks de vele artikelen waarin investeringsbank Goldman Sachs geen commentaar geeft bel ik vol goede moed het hoofdkantoor in New York. Een aantal bronnen geven me het meest kans bij het hoofd corporate communications, Lucas van Praag. Het financiële weblog Dealbreaker plaatste een foto van een kleinood dat op zijn bureau staat: een plastic squid (octopus). Leuke verwijzing naar Matt Taibbi’s opmerking over Goldman Sachs als: 'a great vampire squid wrapped around the face of humanity, relentlessly jamming its blood funnel into anything that smells like money'. Man met humor en zelfspot dus.
Ik word doorverbonden met wat later de assistente van zijn secretaresse blijkt te zijn. De desbetreffende dame vraagt me een mail te sturen.
Dinsdag 6 december 2011
De beleefdheid gebiedt om verzoeken eerst een week de tijd te geven voor verwerking, mits je (zoals Tegenlicht meestal) geen haast hebt. Omdat het een week later is bel ik weer. New York heeft zogenaamd geen mail ontvangen. Ik mail de boel opnieuw.
Woensdag 7 december 2011
Op m'n mobiel belt een Nederlands sprekende dame met een Angelsakische naam. Ze blijkt van een sjiek persbureau op de Amsterdamse grachtengordel te zijn. Wat ik eigenlijk precies van Goldman Sachs wil. Ik licht het toe. Ze gaat kijken wat ze voor me kan doen. Goldman Sachs heeft nog geen kantoor in Nederland maar het bureau behartigt hun persbelangen. De lijst van medewerkers leest als een who is who van de kwaliteitsjournalistiek in Nederland: NRC, NOS Journaal. Bedrijven waar voor wordt gewerkt: Allianz, Coca Cola, ING, Philips, PIMCO…
Zondag 11 december 2011
Brandpunt zendt uit en wijdt een item aan Goldman Sachs onder de titel ‘Het Geheime Bankiersgenootschap’. Zonder enig weerwoord van de investeringsbank zelf laat Sven Kockelman Marc Roche, schrijver van het boek 'La Banque' leeglopen over het zogenaamd zonderlinge bedrijf. Hoezo ‘geheim’?
Maandag 12 december 2011
We maken van de nood een deugd en houden onze Nederlandse persattaché voor dat wij het toch liever niet zo doen als de KRO. Ze vindt dat ik daarmee een punt heb. Later op de dag zie ik dat Brandpunt een reactie van Goldman Sachs op hun site heeft moeten plaatsen.
Dinsdag 13 december 2011
Terwijl regisseur Alexander Oey in New York William Cohan en Nomi Prins interviewt, meldt het Amsterdamse persbureau dat er de volgende dag een voorgesprek mogelijk is met Lucas van Praag. Geen interview op camera, maar een voorgesprek. Met de chef Communicatie. Tja, het is een eerste begin.
Goldman Sachs heeft in de media het imago van een 'arrogante company'; in de Amerikaanse senate hearings over de kredietcrisis werden interne e-mails voorgelezen waaruit de fijnzinnigheid van de medewerkers al duidelijk naar voren kwam. Sinds eind november heeft Tegenlicht contact met Goldman Sachs. En dat eindigde in de eis tot aanpassing van de perstekst en de opname van een Goldman Sachs statement in de uitzending.
Woensdag 14 december 2011
Regisseur Alexander Oey praat bijna een uur lang met Lucas van Praag. Die verwoordt het bekende Goldman standpunt: ‘het was niet illegaal wat we deden; alle investeringsbanken sloten in die tijd dit soort deals; het ging om een klein deel van de staatsschuld; en Eurostat was ervan op de hoogte’. Van Praag zegt dat hij zijn best gaat doen om in Londen iemand van Goldman Sachs hierop te laten reageren, want de deals van december 2000/juni 2001 werden immers vanuit het Londense filiaal gesloten.
Vrijdag 23 december 2011
De laatste dag vóór Kerst dan eindelijk nieuws. Ons verzoek was een televisie-interview met de twee managing directors in London die van Griekse afkomst zijn: Antigone Loudiadis en/of Harry Eliades. Er zijn al vragen opgestuurd en er is wat over en weer gebeld. Nu krijgen we te horen dat het geen interview wordt, maar dat Goldman Sachs Londen zelf de antwoorden op wil gaan nemen met de eigen audiovisuele dienst! En Loudiadis en Eliades willen niet dus het worden statements door ene Alessandro Dusi, managing director in de Financing Group. Ons enthousiasme begin te tanen. Geen direct betrokkene, en die wil dan alleen maar praten over Griekenland en niet onze ‘grotere vragen’? En de rest dan schriftelijk? Pardon? Ik vraag voor de zekerheid nog even of ze wel beseffen dat het hier om televisie gaat...
Woensdag 11 januari 2012
’s Avonds half tien. De volgende Goldman brutaliteit: een e-mail met 'unfortunately, due to unforeseen circumstances, we will no longer be able to provide you with video footage.' Wat blijkt? De hr. Dusi zegde het interview met zijn eigen audiovisuele dienst op het laatste moment af omdat hij op reis moest. En tot aan 13 februari zit hij in het buitenland...
Maandag 23 januari 2012
Van Goldman Sachs geen nieuws. We vertrouwen het uiteraard niet. Het Amsterdamse mediabureau houdt me voor dat het wellicht met mijn toon te maken had. Dat ik maar bleef aandringen op iets audiovisueels (en dus geen genoegen nam met tekst) en dat ik nog eens benadrukte dat we bij dit alles toch wel graag wilden dat er antwoord kwam op onze vragen…dat was GS misschien in het verkeerde keelgat geschoten. Ik reageer dat ik dat toch wel erg arrogant van GS vindt, gezien de tijd en energie die wij er al in hebben gestoken. Ze hangen op met de opmerking: "Wij kunnen niks meer voor je doen."
Dinsdag 24 januari 2012
Ik laat het even bezinken allemaal maar geef nog niet op. Bijna twee weken later bel ik GS Londen en wil voorstellen om toch dan in godsnaam maar in audio een statement te krijgen, of een reactie op onze montage. Een mail de volgende ochtend: 'I received a message last night that you called. Is there anything new you need to discuss?'
Vooral dan dat 'anything new?'...
Vrijdag 27 januari 2012
Out of the blue, e-mail van Goldman Londen: William – Lucas van Praag, who you met in New York, is happy to do this. De cirkel is rond: we zijn weer terug in New York. Ik word weer overgeheveld van Londen naar New York. Slim gespeeld, denk ik. Zo is Londen weer ‘off the hook'. En wij hebben natuurlijk niet het geld en de tijd (er wordt al volop gemonteerd) om een tweede keer naar New York af te reizen.
Woensdag 1 februari 2012
Laatste montagedag voordat we geluidsmix en kleurcorrectie ingaan. In New York lijkt het in kannen en kruiken te zijn. Regisseur Alexander zit met geluidsapparatuur helemaal klaar voor een telefonisch interview met Lucas van Praag, dat om 15.30 moet beginnen (9.30 New York tijd dus). E-mail om 15.19 uur, van de secretaresse New York: Lucas apologizes, but he has been pulled into another call at 9:30. He asks if we could schedule for next week?
Woensdag 8 februari 2012
Uiteindelijk lukt het een week later wel. Regisseur Alexander deelt Lucas van Praag na het telefonisch interview mee dat wij dit vanwege het late tijdstip niet meer in de uitzending kunnen gebruiken, maar dat we het op de website gaan plaatsen. Daar stemt hij mee in.
Donderdag 9 februari 2012
Het Amsterdamse persbureau (dat ik uit beleefdheid toch maar heb gemeld dat het telefonisch interview met chef PR uiteindelijk tóch is gelukt) komt met de eis dat we het dan in de uitzending *MOETEN* gebruiken, en of we die ene zin in de perstekst willen veranderen. Want het is pertinent niet waar dat Goldman Sachs gedurende de afgelopen tien jaar constant riskante financiële constructies aan Griekenland heeft verstrekt...
Zie de uitzending voor ons uiteindelijke besluit.