Decennialang was de Community Futures Trading Commission (CFTC) een waakhond zonder tanden. Sinds dit jaar is zij agressiever en ziet ze scherp toe op de futuresmarkten.

Toen de CFTC in 1974 werd opgericht, stelde de termijnmarkt nog weinig voor. Een future contract had nog betrekking op agrarische producten en vormde de relatief eenvoudige afspraak dat een bepaald product op een bepaald moment in de toekomst voor een bepaalde prijs verkocht zou worden. Die tijd is voorbij, inmiddels is de termijnmarkt een stuk ingewikkelder geworden. Er worden nu ook futures in olie, staal en zelfs regen verhandeld en bankiers en grote fondsen hebben ook een plek op de markt bemachtigd.

meer artikelen bij de aflevering

Deregulering

De Amerikaanse termijnmarkt veranderde nadat bankiers van Goldman Sachs in 1991 bedachten dat ons dagelijks brood ook een goede investering kan zijn. In 2000 veranderde de wet en werd het toezicht op de termijnmarkt versoepeld. Grote financiële organisaties werden toegelaten als commerciële partijen. Hierdoor kregen ze meer speelruimte: als commerciële partij mogen zij bijvoorbeeld meer futurescontracten in handen hebben.

Insider

Obama besloot al snel na zijn verkiezing iemand aan te stellen die de puinhopen moest opruimen waartoe de deregulering van de termijnmarkt had geleid. Iemand die de CFTC weer aanzien moest geven. Hij koos voor een insider: Gary Gensler. Een opmerkelijke keuze, want Gensler werkte achttien jaar lang voor Goldman Sachs en had zich in 1999 juist hevig verzet tegen strengere regels voor de financiële markten. Gensler deed zijn best om te laten zien dat ook hij zich bewust was van de rol die de termijnmarkt had gespeeld in de financiële crisis: ''Like San Francisco after the earthquake, we had a calamity, and now we need building codes.''

Dit jaar presenteerde de commissie vol trots haar resultaten. Het agentschap was 99 keer in actie gekomen (74 procent meer dan vorig jaar) en had 219 miljoen dollar aan boetes geïnd en liet ongeveer 160 miljoen dollar aan onrechtmatig verkregen winst verbeurd verklaren (meer dan een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar). Gensler lijkt helemaal bekeerd: “Effective regulation requires an effective enforcement program.”