De winning van schaliegas is een discussie die de gemoederen bezig blijft houden. In Nederland twijfelt vooral de PvdA over de energiebron, waterbedrijven en bierbrouwers maken zich zorgen en ook in Polen zijn ze er nog niet uit.

De PvdA heeft op dit moment een sleutelpositie bij de beslissing over wel of niet boren naar schaliegas. En die positie verandert nog al eens. Was de socialistische partij eerst tegen, draaide ze in april 2013 om naar 'ja, mits'. Bij monde van Jan Vos, en bevestigd door Diederik Samsom, verklaarde de partij dat boren naar schaliegas mag, mits veilig en schoon.

Daarmee was er een meerderheid in de kamer, maar begin mei liet Samson op een partijbijeenkomst van de PvdA weten dat de partij toch tegen proefboren zou stemmen. Als de techniek zo veranderd dat verantwoord boren toch mogelijk is, houdt Samsom de mogelijkheid open dat de partij nogmaals haar mening herziet. Een onderzoek van een klankbordgroep komt op 1 juli met een rapport over de risico's van boringen.

Poolse winst

In Polen spelen hele andere belangen een rol dan veilig boren. De Oost-Europeanen hadden zich al rijk gerekend en maakten zich klaar voor boringen naar schaliegas. Maar er bleek veel minder gas in de Poolse bodem te zitten dan verwacht. Meerdere investeerders trokken zich terug nadat 43 boringen maar op 12 plaatsen schaliegas opleverde. De gehoopte impuls voor de Poolse economie lijkt daarmee uit te blijven, net zoals het minder afhankelijk worden van Russische olie en gas.

Ook in andere Europese landen wordt boren naar schaliegas overwogen. Frankrijk vindt boren te gevaarlijk. Oostenrijk vindt winning niet rendabel als gevolg van milieuwetgeving. Engeland deed boringen, stopte na aardschokken, maar wil toch door. Spanje wil wel boren naar schaliegas, ook als mogelijke oplossing voor de economische crisis.

Water en bier

Ondertussen komt er ook uit heel andere hoek kritiek op de winning van schaliegas. Waterbedrijf Vitens waarschuwde dat drinkwatervoorraden onherstelbaar verontreinigd kunnen raken. En in Duitsland lieten bierbrouwers weten zich zorgen te maken over de puurheid van hun bier door het 'fracken'. De Duitse brouwersassociatie is bang voor vervuiling van het water dat veel brouwers uit eigen bronnen halen.

Is dan iedereen tegen? Nee, minister Kamp van Economische Zaken liet weten dat de winning van schaliegas op lange termijn Nederland 20 tot 30 miljard euro kan opleveren. Op korte termijn moet gedacht worden aan enkele honderden miljoenen euro's. En ook de Europese leiders houden de deur open naar de winning van schaliegas, door op een top in mei 2013 te verklaren lidstaten zelf hun eigen mix van energiebronnen moeten kunnen bepalen.

Meteen na de top waarschuwde David Hughes, Canadees geoloog, dat de economische opbrengst van schaliegas gering is. Schaliegas kan wel jarenlang in de energiebehoefte voorzien, maar tegen veel hogere prijzen. Dat concludeert hij na het bestuderen van 65.000 gasbronnen in eigen land. De discussie duurt voort, maar de kans op een winstgevend Nederlands project met schaliegas lijkt klein.