'I thought I was a super hero'

Derivatenhandelaar en neurowetenschapper: John Coates schrijft over de biologie van het risico nemen in de financiële wereld.

Dr. John M. Coates was derivatenhandelaar bij Goldman Sachs en Deutsche Bank. Nu is de Canadees neurowetenschapper aan de universiteit van Cambridge, waar hij onderzoek doet naar de ‘biologie van het bankieren’. Coates toont aan hoe risicovolle beslissingen rechtsreeks worden gestuurd door de hormonenhuishouding van de bankier. Over de rol van adrenaline, dopamine, testosteron en cortisol in de financiële wereld schreef hij het spraakmakende boek The hour between dog and wolf.

"I thought I was a super hero. You think you can do anything. You don't need that much sleep, you become slightly delusional, you become really cocky and.. you take too much risk."

John Coates, neurofysioloog en ex-trader

John Coates, die zelf dertien jaar ervaring heeft met de adrenaline van Wall Street, startte een uniek onderzoek naar het verband tussen de hormoonproductie van o.a. derivatenhandelaren en de risico's die ze nemen bij het handelen: "I have been monitoring the endocrine and autonomic nervous systems of traders on a trading floor in the City of London. These physiological systems affect the moods we experience, the memories we store and recall, and the behaviour we display in competitive and risk-taking situations."

Oplossing? Meer vrouwen op Wall Street!

Zit irrationeel gedrag op de beurs in de biologische aard van jonge mannen? John Coates zegt van wel. Dat zie je zowel bij bubbles (die kunnen ontstaan uit een zogenaamde bull market) als bij crashes (bij een bear market). Het lichaam van jonge mannen beïnvloedt dan hun risicovoorkeuren: als ze bij een bull market veel testosteron aanmaken leidt dat tot overmoedige risicoinschattingen, het stresshormoon cortisol leidt omgekeerd bij een bear market juist tot irrationeel angstige reacties.

Toen Coates op de risicomanagement conferentie RiskMinds in 2011 de vraag kreeg wat hij zelf op basis van zijn onderzoek als oplossing zou aandragen, antwoordde hij: "Als het waar is dat mannen meer testosteron aanmaken tijdens een beurshype, wat vervolgens leidt tot een bubbel, dan is een bubbel in feite een ‘jonge mannenfenomeen’." Coates pleit dan ook voor meer vrouwen en oudere mannen op de beursvloer, want die hebben een andere fysiologie. Helaas, zo is te lezen in Coates' pleidooi voor de vrouwelijke handelaar, is maar vijf procent op het financiële strijdtoneel vrouw.

Ook Joris Luyendijk bespreekt op zijn blog het onderwerp vrouwen binnen de van testosteron doordrongen City. Hij verwijst naar onderzoek dat, net als dat van Coates, uitwijst dat we financiële beslissingen niet aan mannelijke hormoonbommen over moeten laten. Of zoals IMF topvrouw Christine Lagarde het verwoordt: "If Lehman Brothers had been Lehman Sisters, today's economic crisis clearly would look quite different." Luyendijk spreekt met veel vrouwelijke bankiers en merkt dat het beurswerk ook aan vrouwen hoge eisen stelt. "There's a fair amount of deadwood in this industry, what you need is determination to outshine others."

Onderzoek naar de invloed van hormonen op het handelen van vrouwen is, gezien het geringe aantal vrouwen op de beursvloer, waarschijnlijk niet aanstaande. Er wordt meer gespeculeerd over de vraag of vrouwen door de bank genomen - een uitdrukking overigens die sinds de kredietcrisis misschien ook een andere betekenis heeft gekregen - betere toezichthouders, betere regulators zouden zijn. Voorbeelden van namen die dan genoemd worden zijn Sheila Bair en Brooksley Born (kijk bijvoorbeeld bij Truthout, of een interessant artikel in The Observer over mannen, vrouwen en (regulering van) de financiële sector).

Onderzoek van Dr. John Coates naar de invloed van hormonen op het risicogedrag van jonge bankiers deed al eerder stof opwaaien in Den Haag (lees terug: Agenda 2009 in Kamercommissie Financiën). De uitspraken van Susan Pinker in de Agenda-uitzending van 2009 waren aanleiding voor Kees Vendrik, de financieel specialist van Groen Links (en bij Tegenlichtkijkers ook bekend uit De dag dat de dollar valt en Het jaar dat de euro valt), om in dezelfde vergadering toenmalig minister Bos aan te raden om bij het bespreken van de regulering van banken ook dit Britse onderzoek in ogenschouw te nemen.