Zestien jaar lang was Lawrence Wilkerson (1945) de rechterhand van Colin Powell, maar in 2005 diende hij gedesillussioneerd zijn ontslag in. De stafchef van de minister van Buitenlandse Zaken nam afstand van de Bush-regering. ‘Ik ken deze regering, ik ken er veel mensen, en het is waar: sinds 9/11 regeren wij niet alleen meer met ons verstand.’

deze biografie hoort bij de volgende afleveringen

Wilkerson groeide op als bevlogen Republikein. In 1966 meldde hij zich vrijwillig aan om te vechten in Vietnam. ‘Ik voelde mij verplicht omdat mijn vader had gevochten,’ zou hij later zeggen. De oorlog was heftig. Als helikopterpiloot maakte hij veel vlieguren en werd hij bijna dagelijks beschoten. Geraakt werd hij niet: ‘Ze noemden me the Teflon guy.’ Na Vietnam studeerde hij verder en behaalde hij diploma’s in onder meer Engelse literatuur en internationale betrekkingen. Hij volgde prestigieuze militaire trainingen en was een gewaardeerd officier. Zijn goede reputatie zorgde ervoor dat hij in de lente van 1989 in contact kwam met Colin Powell. De volgende zestien jaar week hij niet van zijn zijde. Powell maakte promotie en Wilkerson volgde.

In 2003 maakte Lawrence Wilkerson de presentatie waarin Colin Powell de VN Veiligheidsraad voorhield dat Saddam Hoessein zonder enige twijfel beschikte over massavernietigingswapens. De PowerPoint-presentatie die Wilkerson had opgesteld moest zijn woorden kracht bijzetten. Het verloop is bekend: weapons of mass destruction werden niet gevonden. ‘Het was waarschijnlijk de grootste fout van mijn leven,’ zei Wilkerson vorige maand. ‘Ik betreur het tot de dag van vandaag. Ik heb er spijt van dat ik er geen ontslag om heb genomen.’

Een jaar later schreef hij wel zijn ontslagbrief. De vernederingen uit de Abu Ghraib-gevangenissen lekten uit en Powell gaf Wilkerson opdracht zich te verdiepen in de behandelingen van krijgsgevangenen. Wilkerson ontdekte dat tijdens de strijd tegen terrorisme al honderd gevangenen waren gestorven in Amerikaanse cellen. Meer dan een kwart van hen was vermoord. Uiteindelijk zou Wilkerson op verzoek van Powell nog tot begin 2005 blijven zitten, maar sinds eind 2005 geeft hij openheid van zaken. Het is zijn plicht, zei in 2006, om de wereld te laten weten dat zijn land in een zwarte periode van de geschiedenis is beland.

Elf september heeft van Amerika een instabiel land gemaakt, vertelde Wilkerson aan NRC Handelsblad. De bevolking neigt ernaar zich terug te willen trekken van de brandhaarden in de wereld maar eist evengoed een terreurvrij land. De regering is hypergevoelig voor de wensen van de bevolking, maar heeft zich in Irak evengoed een strop om de eigen nek gelegd. "Ik ken deze regering, ik ken er veel mensen, en het is waar: sinds 9/11 regeren wij niet alleen meer met ons verstand."