Tegenlicht
VPRO Tegenlicht: De nieuwe makers
Dalende kosten van materialen, gereedschappen en de beschikbaarheid van alle informatie zorgen ervoor dat iedereen zijn eigen fabrikant, ontwikkelaar en ondernemer kan worden. Is dit de nieuwe omgekeerde massaproductie en de start van een nieuwe industriële revolutie? Snelle technologische ontwikkelingen maken niet alleen kennis voor iedereen beschikbaar, ook het gereedschap om mee uit te vinden en te produceren komt binnen ieders bereik. Een nieuwe generatie uitvinders en makers neemt het heft in eigen handen, en innoveert en produceert op zolders, in schuurtjes en in kleine lokale laboratoria. Brengt het ons een democratisering van innovatie en fabricage, of moeten we bang zijn voor wat de nieuwe makers uitvreten in hun eigen hi-tech laboratoria? En wat betekent het voor onze economie? Hobbyisten en sleutelaars zijn van alle tijden, maar sinds kort hebben ze het makkelijker dan ooit. Geholpen door de opkomst van digitale fabricage en de ongelimiteerde hoeveelheid kennis die via internet toegankelijk is, kan een ieder nu zelf maken en ontwikkelen wat voorheen was voorbehouden aan grote fabrieken en onderzoekslaboratoria. Grote organisaties zoals NASA zoeken technologische innovatie op beurzen zoals de Maker Faire, waar de groeiende groep makers laat zien wat ze thuis gefabriceerd hebben. En dat is steeds vaker van hoog niveau. Waar 3d-printen bijvoorbeeld tot voor kort vooral grappige ornamenten opleverde, heeft de Amsterdamse ontwerper Joris Laarman nu een stoel ontworpen die goedkoop en makkelijk zelf uit te printen is. Bij Shapeways kan je alles uit laten printen wat je wilt, van plastic tot metaal en allerlei nieuwe winkeltjes en handel zijn er rond ontstaan. Maar digitalisering houdt niet op bij het maken van spullen alleen: De analyse van genetisch materiaal is de afgelopen jaren zo goedkoop geworden, dat Doe Het Zelf Bio laboratoria ontstaan. Iedereen kan er leren bijvoorbeeld bacteriën genetisch te manipuleren. Hoe gaat de wereld eruit zien als iedereen zelf fysieke producten kan ontwikkelen en maken, zonder dat daar grote investeringen voor nodig zijn? Volgens Jeremy Rifkin, schrijver van het boek 'The Zero Marginal Cost Society', zal het leiden tot een nieuwe economische revolutie, waarin het kapitalisme zoals we dat kennen, een veel kleinere rol zal gaan spelen.