Al sinds Rusland Oekraïne binnenviel, gaat de oorlog over méér dan grondgebied. Het is een aanval op de democratische vrijheid die wij West-Europeanen vanzelfsprekend achten. In Oekraïne en de Baltische staten zijn vrijheidsstrijders niet bereid om dat op te geven aan Poetin. VPRO Tegenlicht onderzoekt: zijn wij óók bereid om te vechten voor onze waarden en idealen?

30 maart | kijk ▶

Deze jongens trainen voor oorlog

Deze jongemannen hebben hun eigen redenen om het leger in te gaan. Maar één ding hebben ze gemeen: ze kiezen er zelf voor. Er is geen dienstplicht. In deze video volgen we de 21-jarige Kaylen bij de kennisdagen van de luchtmobiele brigade. Hij moet zichzelf bewijzen dat hij geschikt is om mee te trainen in het leger. Duizenden kilometers verderop, in Estland, traint de jonge Nikita uit Narva, een grensstad bij Rusland. Hij maakt zich klaar voor een Russische invasie en zal koste wat het kost zijn thuisland verdedigen, ook al verscheurt het zijn familie.

28 maart |  kijk ▶

zo is de oorlog voor Russische jongeren

Hoe is het om jong te zijn in Rusland? Hoe verhoud je je tot Russische staatspropaganda en de mensen die erin geloven, als jij zelf fel tegen de oorlog in Oekraïne bent? Niki Proshin is een Russische influencer. Via Youtube en TikTok laat hij zien hoe het leven is in Rusland en wat de Russische media vertellen over de oorlog in Oekraïne. Hij is nu Rusland ontvlucht, maar maakt nog steeds vlogs. VPRO Tegenlicht sprak hem over hoe het is voor jongeren in Rusland om zich tegen de oorlog in Oekraïne en tegen Poetin uit te spreken.

26 maart | kijk ▶

Kan je een pacifist zijn in oorlogsgebied?

Filmmaker Jan Beddegenoodts ging een jaar na het bloedbad in Boetsja op bezoek bij Ivan Hryhorchuck. Ivan is keramist en woont vlakbij het dorp dat vorig jaar wereldnieuws haalde, nadat de Russen zich terugtrokken. De beelden van gedode burgers die wekenlang op straat lagen brachten wereldwijd een schok teweeg. Ivan vertelt dat hij, zoals de vermoorde inwoners van Boetsja, een pacifist is. Maar deze oorlog legt een fundamentele vraag bloot: wat is echte vrede? "Het meest pacifistische om nu te doen is deze oorlog voortzetten", vertelt Ivan.

25 maart |  kijk ▶

grensstad Narva laat zien hoe de geschiedenis zich herhaalt

Narva is een grensstad in Estland met een gespleten geschiedenis: het is een 'transplantatie-stad'. Door oorlog is de stad weggevaagd en de bewoners vertrokken, en na de wederopbouw zijn er compleet nieuwe gebouwen en gemeenschappen ontstaan. Stadsarchitect Ivan vertelt over de geschiedenis en toekomst van Narva. De geschiedenis herhaalt zich.

16 maart | kijk ▶

De gevolgen van de oorlog in Oekraïne

In de serie Tegenlicht Toekomstverkenners gaan we met tien inspirerende sprekers op zoek naar sporen van de toekomst in het nu. In deze video doen we dat met de Pools-Belgische schrijver en filosoof Alicja Gescinska. Als kind ontvluchtte zij met haar ouders het toen nog communistische Warschau. Vanuit haar woonplaats in België benadrukt Gescinska dat de oorlog in Oekraïne een strijd is van alle Europeanen. Als het Westen zomaar grondgebied zou afstaan aan Poetin, zou dat grote gevolgen kunnen hebben voor de hele wereld.

16 maart | luister ▶

Tegenlicht Podcast: De oorlog in Oekraïne: tien jaar verder...

In deze podcast is het woord aan Laurien Crump. Zij is expert op het gebied van Europese veiligheid ten tijde van en na de koude oorlog. Haar proefschrift ‘The Warsaw Pact reconsidered’ werd internationaal gelauwerd en is tevens uitgegeven als boek. In dit gesprek schetst zij verschillende scenario’s hoe de Oekraïne-oorlog kan verlopen.

16 maart | doe mee 🤝

kom jij naar één van de meet-ups?

Hoe behouden we vrijheid en democratie? Praat mee over de huidige uitdagingen en oplossingen bij een van de meet-ups door het hele land. Kijk hier voor het hele overzicht.

maandag 27 maart: Utrecht, Bibliotheek Neude
woensdag 29 maart: Amsterdam, Pakhuis de Zwijger
woensdag 19 april: Amersfoort, Bibliotheek Eemland

9 maart | kijk ▶

Strijden voor Europese waarden

De maand maart staat bij Tegenlicht in het teken van onze democratische vrijheid. De afgelopen jaren hebben we veelvuldig aandacht besteed aan de Europese waarden en de dreiging van Poetin. Zo werd er in de aflevering Branding Europe (2015) gekeken wat de Europese normen en waarden zijn. En in de afleveringen Aan het front van de informatieoorlog (2020) en De waarheid als wapen (2022) werd de propagandamachine van het Kremlin onder de loep genomen.

uit het archief | lees 📖

uit het archief | kijk ▶

uit het archief | kijk ▶

uit het archief | kijk ▶

20 jaar toekomst verkennen met tegenlicht

Dit online archief gebruikt kunstmatige intelligentie om meer dan 500 tegenlicht-afleveringen op een nieuwe manier beschikbaar en doorzoekbaar te maken. Zoek naar specifieke fragmenten, citaten en zelfs losse shots.

volg VPRO Tegenlicht