Het Spoor (22 okt. 1985)
De Hongerwinter 3
De Hongerwinter (deel 3). Derde deel van een driedelige serie documentaires over de Hongerwinter van 1944-1945 in West-Nederland.
Centraal staan de hongersnood en de voedselafwerpingen in de laatste maanden van de Tweede Wereldoorlog. Aan het woord komen schrijver Simon Carmiggelt, C.L.W. Fock, oud-hoofd van het Bureau Inlichtingen in Londen, historicus L. de Jong, J.C. Hooykaas, oud-secretaris-generaal van het Interkerkelijk Bureau voor de voedselvoorziening (IKB), J. van der Gaag, oud-leider van de Raad van Verzet en oud-oorlogscorrespondent George Franks.
Geïllustreerd met HA-fragmenten over de voedselafwerpingen en over de hongersnood en met het door Simon Carmiggelt geschreven en voorgelezen verhaal 'Hongerwinter'
-----
0'00" Stationcall VPRO.
Aankondiging door omroeper van dienst Cor Galis. Programmatune inclusief inleiding door presentator. Geluidsfragment uit een radioprogramma over het Interkerkelijk Bureau voor de voedselvoorziening (IKB).
na 6'27" Interview met C.L.W. Fock, voormalig hoofd Bureau Inlichtingen in Londen, over de aanval op Arnhem die te laat werd ingezet, over de spoorwegstaking, over de binnenvaart en over het belang van Nederland in de geallieerde plannen op militaire vlak.
na 12'23" Interview met mw. en dhr. Klaris over het gezin dat de Hongerwinter in bed doorbracht omdat zowel ouders als kinderen zo zwak waren. Ze fantaseerden over lekker eten, maar moesten vies eten nuttigen.
na 18'12" Interview met Cor van de Toorn, die in de Scheveningse gaarkeuken werkte, over het werk in de gaarkeuken.
na 28'34" teksten over de gebeurtenissen tussen februari en april 1945 en over de oprichting van het Interkerkelijk Bureau voor de voedselvoorziening (IKB). Interview met Hooykaas, voormalig secretaris-generaal van het centraal IKB, over de organisatie en de werkwijze van het IKB.
na 35'08" Interview met Hoedemaker, organisator van kindertransporten naar het noorden, bedoeld om ze uit de hongergebieden te krijgen. Hij vertelt over de twee kindertransporten naar Friesland die hij leidde.
na 40'04" Interview met mw. Köster, die op een voedseluitdeelpost van het IKB in Den Haag werkte, over haar werk op de uitdeelpost en over het eten dat werd uitgedeeld.
na 45'26" Simon Carmiggelt over het door hem geschreven verhaal 'Hongerwinter', tijdens de Hongerwinter gepubliceerd in het Parool. Carmiggelt leest het verhaal voor.
na 53'25" Afkondiging van het eerste uur door pres.
na 57'59" Aankondiging door omroeper van dienst Cor Galis. Presentatietekst over herinneringen aan de Hongerwinter. Interview met J. van der Gaag, oud-leider van de Raad van Verzet, over de vergadering van het Verzet op 13 april 1945. Van der Gaag vertelt dat hij tijdens die vergadering op een verzoek van Rijkscommissaris Seyss Inquart inging om een onderhoud met hem te hebben. Tijdens dat onderhoud vroeg Seyss Inquart aan Van der Gaag naar Engeland te gaan om voedseldroppings te organiseren en een militaire deal met de Geallieerden te sluiten. De Rijkscommissaris dreigde anders West-Nederland onder water te zetten. Van der Gaag vertelt over de besluitvorming binnen het kabinet in Londen.
na 80'16" Een acteur leest een fragment uit een morsebericht aan de regering in Londen voor van 22 maart 1945 over de distributie via het Zweedse Rode Kruis.
Interview met mw. van Geenen over de hongerdood van haar vader en opa. Haar vader stierf één dag voor de eerste voedseldropping. Ze gaat in op de gevolgen van de hongersnood en vertelt over de plundering van een broodkar door vrouwen. "Ik vond de vrouwen sterker en flinker als de mannen."
na 89'56" Interview met dhr. en mw. van der Toorn over de fysieke en psychische gevolgen van de honger en over de overeenkomsten tussen honger in de Derde Wereld nu en in de Hongerwinter.
Presentatietekst over de gebeurtenissen in april 1945 en over het Zweedse wittebrood.
Interview met mw. Klaris over de blijdschap over het verkrijgen van het brood. "We hadden gewoon een optocht door de kamer heen met dat brood." Het was echter eenmalig. Ze vertelt over de voedseldropping op 29 april 1945.
na 100'31" Geluidsfragment uit een historische opname van de Engelse oorlogscorrespondent George Franks waarin hij in het Nederlands met een Engels accent vertelt over de voedseldropping in Den Haag op 29 april 1945. Geluidsfragment uit een programma van Radio Oranje op 5 mei 1945 over het definitieve einde van de oorlog inclusief het Wilhelmus.
na 104'49" Interview met Van der Gaag, die de bevrijding meemaakte met minister-president Gerbrandy en reporter van Radio Oranje Den Doolaard in Londen. Presentatietekst over dr. L. de Jong. De Jong: "De bevrijding is net op tijd gekomen." Hij vertelt over de ingewikkelde organisatie van de distributie van de voedselhulp.
na 107'59" Interview met mw. Klaris over de problemen die de eerste voedseldropping met zich meebracht. Er werd geplunderd en het duurde lang voor het voedsel in de winkels lag.
Presentatietekst met recapitulatie van de Hongerwinter.
Samenstelling: Michal Citroen, Paul van der Gaag, Kees Slager. Presentatie Cees Grimbergen.