Argos
De lange wachtlijsten voor het Speciaal Onderwijs
In sommige delen van het land pakt Weer Samen Naar School, het project om probleemkinderen in het gewone basisonderwijs te houden, desastreus uit. Doorverwijzing naar het Speciaal Onderwijs wordt steeds meer afgeremd. Kinderen die echt specialistische hulp nodig hebben moeten daar nu soms jaren op wachten. Argos gaat vandaag over de lange wachtlijsten voor het Speciaal Onderwijs. Een reportage over kinderen die, ondanks hun grote problemen, noodgedwongen hun tijd op de basisschool uitzitten of erger nog; thuis zitten.
-----------
Inleidende teksten:
Tekst 1
Juf Monique van de Herman Broereschool in Purmerend. Een MLK-school. Een school voor moeilijk lerende kinderen. Net als de Lomscholen en de ZMOK-scholen, de scholen voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen, behoren de MLK-scholen tot het speciaal onderwijs. In kleine klasjes en met veel persoonlijke aandacht worden daar kinderen opgevangen die in het basisonderwijs niet kunnen meekomen. Kinderen met een leerachterstand of een gedragsprobleem. Steeds meer van deze kinderen kwamen de afgelopen decennia in dit speciaal onderwijs terecht, dat drie keer zo duur is dan het gewone basisonderwijs.
In 1990 werd een plan bedacht om de snelle groei van het speciaal onderwijs te
stoppen: het project 'Weer Samen Naar School'. De bedoeling daarvan is probleemkinderen zo lang mogelijk op de basisschool te houden. Maar juffrouw Monique van de MLK-school in Purmerend heeft daar zo haar twijfels over.
Tekst 2
Het is puur bezuinigen, zegt juf Monique van de MLK-school in Purmerend.
Het klinkt zo mooi: 'Weer samen naar school': het doorverwijzen naar speciaal onderwijs moet worden teruggedrongen. Maar de afgelopen vijf jaar is dat nog lang niet gelukt. Volgende week behandelt de Tweede Kamer het plan om door een stringente landelijke norm 'Weer samen naar school' alsnog af te dwingen: alle basisscholen mogen dan nog maar 3 komma 8 procent van hun leerlingen doorverwijzen naar het speciale onderwijs.
Maar is het gewone basisonderwijs wel in staat om de probleemkinderen op te vangen. En hoe pakt 'Weer samen naar school' op dit moment in de praktijk uit?
Argos vandaag over een sympathiek ogend project met soms averechtse gevolgen. Over wachtlijsten en kinderen die noodgedwongen thuiszitten.
Tekst 3
Dinsdagochtend 11 uur. Basisschool De Tamboerijn. Adjunct-directeur Paula Keizers test de 7-jarige leerling Ben. Keizers heeft een speciale opleiding gehad om kinderen met leerachterstanden zo goed mogelijk te begeleiden. Door extra aandacht en speciale bijspijkerprogramma's is De Tamboerijn er de afgelopen jaren in geslaagd veel kinderen op school te houden. Kinderen die in het verleden allang naar het speciaal onderwijs waren doorverwezen. Maar ondanks al die extra zorg zijn er nog steeds kinderen met wie ook De Tamboerijn geen raad weet. Toch moeten deze probleemkinderen soms wel anderhalf jaar op de Tamboerijn blijven wachten. Wachten op een plaatsje binnen het speciaal onderwijs. Want het speciaal onderwijs mag vanwege 'Weer samen naar school' niet meer groeien. Het is pappen en nathouden, zegt Paula Keizers, met kinderen zoals Ben.
Tekst 4
Juf Anja geeft Ben apart uitleg. Hij heeft zijn eigen aangepaste programma, want de meedraaien met de andere kinderen gaat niet. De Tamboerijn is niet de enige school in Amsterdam waar kinderen zoals Ben wachten op plaatsing. Aan het begin van dit schooljaar stonden er in Amsterdam al 200 kinderen op de wachtlijst voor het speciaal onderwijs. In Amsterdam-Zuidoost zijn de problemen het grootst. Ben is dan ook niet de enige leerling op basisschool De Tamboerijn die op de wachtlijst staat, vertelt adjunct-directeur Paula Keizers.
Tekst 5
Twee jaar lang zat Daniel bij Juf Rineke in de klas. Toen Rineke dreigde zich ziek te melden, greep de directie van De Tamboerijn in. Daniel werd voor 2 weken geschorst.
tekst 6
Daniel is geen uitzondering. Vanaf het begin van dit schooljaar hebben in Zuidoost al 49 kinderen twee maanden of langer thuis gezeten. Het merendeel omdat er geen plaats voor hen was in het speciaal onderwijs. Op dit moment zitten er 11 kinderen om die reden thuis.
U luistert naar Radio 1, VPRO vrijdag, het programma Argos. Vandaag over het speciaal onderwijs en het project Weer samen naar school. Met dat project probeert de regering de toestroom naar het speciaal onderwijs af te remmen. Maar het gevolg is dat steeds meer kinderen steeds langer moeten wachten op een plaats in het speciaal onderwijs.
De Tweede Kamer praat volgende week over een nieuw plan om de normen nog verder aan te scherpen.
Tekst 7
Mick is afkomstig van een basisschool in Amsterdam-Zuidoost die eigenlijk al 20 jaar aan 'Weer Samen naar School' doet. Andere basisscholen komen er zelfs langs om te kijken hoe ze het daar toch voor elkaar krijgen om kinderen met grote achterstanden op school te houden. Toch is met een kind als Mick ook voor deze school de grens bereikt.
Wil de Vries van de Ouderbelangenorganisatie behartigt Micks belangen.
Tekst
Tot zover de situatie in Amsterdam Zuidoost. We praten verder in de studio met Joop Vlaanderen van het procesmanagement Weer Samen Naar School, de organisatie die van het ministerie van onderwijs en andere betrokken instellingen de opdracht heeft gekregen het projekt op poten te zetten. En met Wil Kreike van de Landelijke Vereniging van Directies in het Speciaal Onderwijs. Kreike was 25 jaar lang directeur van een Lomschool. De redacteuren Marwil Straat en Gerard Legebeke praten met hen. Is de situatie in Amsterdam Zuidoost, met zoveel kinderen op wachtlijsten voor het speciaal onderwijs nu een uitzondering, zo willen we van Kreike weten.