Noorderlicht
De toekomst van de wetenschap in Nederland De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) vraagt in de zojuist gepresenteerde strategienota 2007–2010 om verdubbeling van haar budget. NWO wil Nederland daarmee tot één van de koplopers van de kenniseconomie maken. Centraal in de plannen staat de toepasbaarheid van het onderzoek. Piet Borst, hoogleraar klinische biologie, vindt dat de NWO helemaal op de verkeerde weg is. In Noorderlicht discussieert hij met NWO-directeur Peter Nijkamp over de wetenschappelijke toekomst van Nederland. ----- Jubileum Eise Eisinga Planetarium Het Eise Eisinga Planetarium vierde vrijdag zijn 225-jarig bestaan. Dit jubileum onderstreept de illustere rol die Nederland de afgelopen eeuwen in de sterrenkunde heeft gespeeld. Sterrenkundige Ed van den Heuvel vertelt hierover in Noorderlicht. ----- Nieuwsberichten **** Tweelingmelk Het drinken van melk vergroot de kans op het krijgen van een tweeling. Dat blijkt uit een studie van het Long Island Jewish Medical Centre in New York. Het onderzoeksteam onder leiding van Gary Steinman, vergeleek de zwangerschapsgegevens van vrouwen die regelmatig melk drinken, met de gegevens van vrouwen die nóóit een glas melk aanraakten. De vrouwen die wél melk dronken, bleken vijf keer zoveel kans te hebben op een tweeling. Zuivel speelt volgens Steinman zo’n belangrijke rol omdat het de aanmaak van het groeihormoon IGF stimuleert. Dat hormoon zorgt ervoor dat eicellen makkelijker loslaten van de baarmoeder. Hierdoor wordt de kans dat meerdere eitjes tegelijk bevrucht worden, aanzienlijk groter. Genetische aanleg blijft natuurlijk de belangrijkste factor, maar de rol van de zuivelindustrie op de samenstelling van de bevolking lijkt dus niet te verwaarlozen. *** Nooit meer honger Diep in de oceaan leeft de Reuzen Kokerworm. Deze worm heeft geen mond en geen maag maar toch krijgt hij volop te eten. In zijn lijf zit namelijk een bacterie die voor de voedselvoorziening en spijsvertering zorgt. Oostenrijkse en Amerikaanse onderzoekers hebben nu ontdekt hoe die bacterie bij de worm binnenkomt. Als de kokerworm nog een klein larfje is, heeft hij nog wél een mond en maag, en eet hij volop. Maar na verloop van tijd wordt het larfje belaagd door de bacterie, die eerst een huidinfectie veroorzaakt en dan in de worm binnendringt. De bacterie nestelt zich vervolgens in een soort eigen ontworpen vreet- en verteerzakje, en neemt de voedingstaken de het larfje over. De jonge kokerworm heeft dan geen mond en maag meer nodig, en die verdwijnen daarom geleidelijk. **** Kat moet zijn biezen pakken De kat is niet geschikt als muizenbestrijder op boerderijen. Volgens promovendus Bastiaan Meerburg doet de kat zelfs meer kwaad dan goed. Katten zijn namelijk de favoriete broedplaats van een erg schadelijke parasiet, genaamd toxoplasma. Vooral in jonge katjes heeft hij het erg naar zijn zin. Als een kat eenmaal is geïnfecteerd met toxoplasma, scheidt zij in één keer miljoenen eitjes uit. Hierdoor kan de hele boerderij geïnfecteerd raken. En niet alleen de dieren, maar ook de boer en boerin kunnen slachtoffer worden van de parasiet. Vooral zwangere boerinnen moeten oppassen, want toxoplasma kan bij het ongeboren kind leiden tot hersenafwijkingen of zelfs tot een spontane abortus.