Noorderlicht radio
De kever tegen de boom In de eeuwige strijd tussen planten en insecten kiest de mens doorgaans partij voor de plant. Bioloog Rob van Tol is geen uitzondering. Voor zijn promotie-onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam onderzocht hij nieuwe mogelijkheden om de taxus te beschermen tegen insectenvraat. Daarvoor ging hij uit van de natuurlijke verdedigingsmechanismen van de boom. De taxus weert hongerige keverlarven van zijn wortels, door de hulp in te roepen van een insectenparasitair aaltje, genaamd 'Heterorhabditis megidis'. Met een beetje menselijke hulp zou deze natuurlijke vijand van de keverlarf de boom van de ondergang kunnen redden. Deze hulp is vaak wel nodig, omdat het aaltje uit zichzelf niet goed genoeg ruikt om de larven op te sporen. Van Tol heeft ook een planten-parfum ontwikkeld om de kevers aan te lokken. Voorzien van parfum, kevers en taxusblad is hij te gast bij Noorderlicht radio en praat over de wapenwedloop tussen plant en dier, ondergrondse biologische oorlogsvoering en de rol van de mens in het gevecht. ----- NIEUWSBERICHTEN Plastic Fantastic Uit het wetenschappelijke tijdschrift ‘Environmental Science and Technology’ komt het bericht dat van voedselresten prima plastic gemaakt kan worden. Onderzoekers op Hawaï hebben een reactor ontwikkeld om voedselresten om te zetten in biologisch afbreekbaar plastic. Daarbij wordt dankbaar gebruik gemaakt van bacteriën. Vele toepassingen van het plastic zijn mogelijk. Zo kunnen er milieuvriendelijke verpakkingen van gemaakt worden, maar ook pillen die langzaam oplossen om medicijnen af te geven aan het lichaam. De onderzoekers zien in school- en bedrijfskantines een grote bron van potentieel plastic. *** Meer sex geeft minder problemen Bij zwangerschap krijgen vrouwen heel wat te verduren van hun kind. Om genoeg voedingsstoffen te krijgen dringt de placenta van de foetus zich diep in de baarmoeder. Dit kan gevaarlijk zijn, omdat het immuunsysteem van de moeder de placenta kan aanvallen, wat leidt tot ernstige complicaties. Tijdens deze aanval kunnen gifstoffen vrijkomen, die nierproblemen en hersenschade kunnen veroorzaken bij de moeder, soms met dodelijke afloop. Nieuw onderzoek heeft uitgewezen dat vaders de oplossing kunnen bieden voor dit probleem. De meeste vrouwen worden pas zwanger na een half jaartje uitproberen. Door vaak sex te hebben, kunnen vrouwen tijdens deze periode wennen aan het sperma van de man. Hierdoor wordt het immuunsysteem van de vrouw voorbereid op de zwangerschap. *** Overige nieuwsberichten, zoals over de minuscule deken-octopus-mannetjes, die voor het grootste deel uit geslachtsorgaan bestaan, zijn terug te vinden bij Noorderlicht 'Nieuws'. ----- Ongecontroleerde agressie Ratten zijn net mensen. Sommigen zijn vredelievend, anderen buitengewoon agressief. Het verschil heeft mogelijk te maken met de concentratie serotonine in de hersenen. Biologe Bea van der Vegt onderzocht de neurobiologische controle van agressie in ratten. Zij kwam tot de conclusie dat extreem agressieve dieren overgevoelig zijn voor serotonine. Serotonine is een belangrijke signaalstof die zorgt voor de communicatie tussen hersencellen. Hoewel de stof op zeer veel gebieden in het brein werkt en uiteenlopende functies heeft, lijkt het algemene effect te zijn dat mensen er actiever van worden. Antidepressiva, anti-migrainemiddelen en XTC verhogen allemaal het gehalte aan serotonine in de hersenen. Het is daarom de vraag of ook bij mensen extreme agressiviteit samengaat met overgevoeligheid voor serotonine. Dat zou immers betekenen dat medicijnen en drugs die het serotonine-systeem beinvloeden een explosief effect kunnen hebben op licht ontvlambare types. Bea van der Vegt acht het niet onwaarschijnlijk dat wat voor ratten geldt, ook voor mensen opgaat. Het is immers bekend dat antidepressiva zoals Seroxat en Prozac bij sommige gebruikers tot verhoogde agressiviteit leidt. Volgens van der Vegt zijn extreem agressieve mensen overgevoelig voor serotonine, omdat ze normaal juist op een lager niveau zitten. Daardoor zouden zij meer en gevoeliger receptoren (ontvangers op de zenuwcellen) hebben voor deze stof, waardoor een kleine toename kan uitmonden in overdreven agressie en zinloos geweld. Mensen met een verlaagde serotonine-spiegel zouden -net als muizen en ratten- niet alleen door verhoogde agressiviteit, maar ook door verhoogde activiteit en assertiviteit gekenmerkt worden. Mogelijk hebben zij zo'n afwijkende reactie op medicijnen die het serotonine-systeem beinvloeden, dat een psychologische screening vooraf geen gek idee zou zijn.