De Plek 12-03-1996
Edam X=132/133 en Y=503/502
De opdracht van de gemeente Edam was het ontwerpen van een nieuwbouwwijk bestaande uit 63 woningen en zes soorten baksteen. Trigallez deed het.
Vertellers:
ALLARD DE LANGE
Weer of geen weer, werk of geen werk.... Allard de Lange is al meer dan veertig jaar dagelijks te vinden op Edams enig overgebleven scheepswerf. Hoelang nog is onduidelijk. Allard wordt ouder en de milieumaatregelen steeds scherper.
GERRIT BIJ `T VUUR
Gerrit bij `t Vuur heeft tachtig jaar alle stedenbouwkundige veranderingen met een zeer kritisch oog gevolgd. Als zijn Edam door domme planners en architecten zonder al teveel historisch besef naar de verdommenis geholpen dreigden te worden, stond Bij `t Vuur vooraan. Nog steeds volgt hij alles nauwkeurig, zij het tegenwoordig vanachter het raam.
BOER BEETS
De expansiedrift van de gemeente Edam/Volendam hebben het boerenbedrijf van boer Smeets de afgelopen jaren al geminimaliseerd. Sinds de gemeente twee jaar geleden ook nog op het idee kwam om zijn landbouwgrond terug aan de natuur te geven, zit hij nog krapper. Maar Beets zou volgens hoofd plantsoenendienst Peter Schiering een fantastisch beheerder zijn. Beets zegt geen ja, maar ook geen nee
(beginnen met Marjoke: "Er wordt je een baan aangeboden joh..."
TRIGALLEZ
Nieuwbouwwijken zijn er in alle variaties.. twee onder één kap, doorzon in rijtjes van vier en meer, met garage en zonder gestapeld en slecht uit een laag, met en zonder balkon etcetera, etcetera. Architect Luc Trigallez heeft van alle varianten één exemplaar neergezet. Geen van de 63 huizen is hetzelfde maar zonder uitzondering passen ze allemaal in het oude Edam.
Dankzij meneer pastor heeft Volendam de strijd in bewonersaantal met Edam ruim gewonnen. Economisch is
EDAM
Edam en Volendam vormen samen één gemeente. Lange tijd was Volendam kleiner dan Edam maar omdat de bewoners goed luisterden naar meneer pastoor en daardoor de bevolking door natuurlijke aanwas enorm groeide, staat nu Volendam op nummer 1 met 18.874 inwoners. Edam telt er 7117.
Edam is altijd een welvarende gemeente geweest met florerende scheepswerven. In visserdorp Volendam is de glorie vergaan met de komst van de Afsluitdijk. Nu staat het ook wel bekend als de `schone slaapster aan de voormalige Zuiderzee'.
Voorheen was er in Edam veel industrie aan het Oorgat. De bedrijven verdwijnen echter steeds meer uit het centrum richting industrieterrein.
AFSPRAAK 1 11.30 UUR
Allard de Lange, Kwakelsteeg 2,
De laatste scheepswerf van Edam is in bezit van Allard de Lange. De scheepswerf bevindt zich midden in het centrum. Eigenlijk zou het bedrijf in verband met de milieuwetgeving verplaatst moeten worden, maar omdat dit de laatste scheepswerf van Edam is, houdt de gemeente het bedrijf de hand boven het hoofd. De inmiddels 57©jarige eigenaar denkt ook dat verplaatsing van het bedrijf het einde zou betekenen.
Allard de Lange is al 36 jaar werkzaam op het bedrijf. Heeft het van de vorige eigenaar overgenomen die vorige maand is overleden. Hij kan je alles vertellen over de geschiedenis van de scheepswerf en het scheepswerfverleden van Edam. Bovendien is Allard commandant van de vrijwillige brandweer.
AFSPRAAK 2
12.30 uur architect bij cafe/restaurant De Doelen, in Edamªcity
Op het Schiereiland in de oude Kom zijn vrij recent zijn 63 woningen opgeleverd die allemaal een andere architectuur hebben. "Ik werd er helemaal gek van. Ik heb dagen, weekenden, nachten etc. gewerkt om het allemaal voor elkaar te krijgen." Het moest een nadrukkelijke affiniteit met de binnenstad hebben. Alleen op de hoeken van het schiereiland staan stapelwoningen. De huizen zijn opgetrokken uit vijf a zes steensoorten.
Gerrit bij `t Vuur, Kleine Kerkstraat 18, ingang Kapsteeg onder de speeltoren.
De Historie van Edam uit monde van een 88-jarige maar nog jong klinkende Gerrit Bij `t Vuur. Geboren en getogen in Edam en altijd gewaakt voor het behoud van de oude waarde van de stad. Heeft in allerlei commissies gezeten.
AFSPRAAK 3
15.30 uur, boer Beets, Edammerpad 5, en Peter Schiering, hoofd plantsoenendienst, die alles weet over de helofytenfilter in het ecologische gebied dat als groene buffer tussen Edam en Volendam ligt.
Het natuurpark is ontwikkeld in 1994/1995. Het is geënt op oude waterlandse veenweide en beslaat 12 ha. In het park ligt een helofytenfilter, bestaande uit riet en biezen. Het doel is om het oppervlakte water in het park te zuiveren. Er is een gesloten watersysteem. Het water uit de slootjes rondom het gebied worden in de filter gepompt en vervolgens gezuiverd.
Volgens Schiering is er al een verbetering van het oppervlakte water te signaleren. Het project heeft een voorbeeldfunctie voor buurtgemeenten. Op een gedeelte ruw gras staan koeien met kalveren van boer Beets. Hij noemt zichzelf vrijwillig opzichter. Beets heeft zijn grond aan de gemeente moeten verkopen maar boert nog steeds. Op het moment staan zijn koeien en schapen in de stal. De schapen kunnen ieder moment gaan lammeren. Misschien ben je getuige. Beets doet zeer geheimzinnig over zijn bedrijfsvoering, "Het is allemaal planologisch een beetje uit de hand gelopen." Wat bedoelt hij??????