De Open Plek 31-10-2000
Het Natte Hart 7 - De opblaasbare Balgstuw van Ramspol
Ingeklemd tussen het nieuwe land van Noordoostpolder en de Flevopolder ligt het Ketelmeer, monding van de IJssel. Miljarden liters water stromen hier iedere dag het Ketelmeer binnen. Water dat meteen geloosd wordt op het IJsselmeer.
Die vlieger gaat alleen niet op als het waterpeil in het IJsselmeer hoog is en de wind krachtig waait uit Noordwest. Want dan stuwt de wind, net als in 1995, het binnenkomende water terug het Zwarte Meer en het Zwartewater op, richting vasteland en dan gutst het water over de dijken.
Als er niets gebeurt, zijn ernstige overstromingen in het gebied te verwachten, menen Rijkswaterstaat en de waterschappen. Het ophogen van 115 kilometer aan dijken leek aanvankelijk de enige remedie. Geen fraaie oplossing, want het ophogen van dijken houdt automatisch de vernietiging in van een gebied dat bekend staat om z'n rijke flora en fauna, cultuurhistorische waarden, opvallende sluizen en gemalen.
De list die men uiteindelijk verzon, was de bouw van een opblaasbare waterkering - Balgstuw geheten - in de nauwe doorgang tussen Ketelmeer en Zwarte Meer bij Ramspol. Dijkversterking is nog steeds noodzakelijk, maar op veel beperktere schaal. Met als gevolg dat een kwetsbaar landschap "nu zoveel mogelijk met rust kan worden gelaten".
Het waterschap over de balgstuw: "De keuze viel op een balgstuw: een unieke waterkering met drie enorme balgen van rubberdoek, die zich bij overstromingsgevaar vullen met water en lucht. De balgstuw zal bij opstuwing uit het IJsselmeer en verhoogde afvoer van rivierwater binnen 1 uur de ingang van het Zwarte Water afsluiten. Dat komt gemiddeld iets meer dan 1 keer per jaar voor. De rest van de tijd liggen de 3 balgen onzichtbaar in een drempelconstructie op de waterbodem. De balgstuw voldoet aan alle veiligheidsnormen, heeft de minste gevolgen voor natuur en cultuurhistorie, is relatief goedkoop en zit de scheepvaart niet in de weg." Voor meer informatie zie de internetsite van het waterschap.
In deze uitzending laat verslaggever Gerrit Kalsbeek zich rondleiden langs Balgstuw (in aanleg) en andere waterwerende maatregelen.