Het Spoor Terug
Ter walvischvaart! 4: Overwinteren
Vierde aflevering van een zesdelige serie over de geschiedenis van de Nederlandse walvisvaart.
In deze aflevering de documentaire 'Overwinteren', waarin verslaggever Marnix Koolhaas langs barre oorden op Spitsbergen, Jan Mayen en Groenland trekt waar walvisvaarders in het verleden overwinterden.
De overwintering op Nova Zembla van Willem Barentsz spreekt zeer tot de verbeelding. Maar er hebben meer overwinteringen van Nederlanders plaatsgevonden in het koude Noorden. Twee ploegen vrijwilligers overwinterden van 1633 op 1634 op Spitsbergen en Jan Mayen. Ook op Groenland moesten walvisvaarders regelmatig overwinteren, tot ver in de achttiende eeuw.
De documentaire bevat de volgende onderdelen:
- een impressie van ''t Behouden Huys'', de overlevingshut van Willem Barentsz op Nova Zembla die in het museum 't Behouden Huys' op Terschelling is nagebouwd. Met een vraaggesprek over de replica met conservator Gerald de Weerdt;
- een vraaggesprek met archeoloog Laurens Hacquebord op Spitsbergen over het salade-achtige Lepelblad, dat in de 17e eeuw van levensbelang was voor de overwinterende walvisvaarders;
- een impressie van het Noorse eiland Jan Mayen dat in 1614 door de Nederlandse walvisvaarder Jan Jacobsz May werd ontdekt en tot 1921 aan Nederland toebehoorde. Met een vraaggesprek met historicus Eerde Beulakker over de mislukte poging in 1634 van zeven Hollandse walvisvaarders om op het eiland te overwinteren. Met een citaat uit een dagboek van één van de omgekomen walvisvaarders;
- een vraaggesprek met museumconservator Piet Kangen bij het graf van de Amelandse commandeur Hidde Dirksz Kat, die in 1777 overleefde nadat zijn schip was blijven steken in het pakijs. Geïllustreerd met een citaat uit het dagboek van Dirksz Kat.