Noorderlicht Radio
Planten overleven dankzij genetisch defect Johan Cruijff zei het al: elk nadeel hep zijn voordeel. En dat geldt ook in de biologie, heeft de Belgische bioloog en bio-informaticus Yves van de Peer ontdekt: 65 miljoen jaar geleden zorgde een genetisch defect ervoor dat niet alle planten en dieren het droevige lot van de dinosauriërs deelden. Door een foutje bij de celdeling kan het soms voorkomen dat delen van het genoom van een plant of dier worden verdubbeld. Meestal is dat niet gunstig voor het organisme: die worden gehandicapt (bijvoorbeeld Down-syndroom) of gaan er zelfs dood aan (trisomie 18). Polyploïde planten zijn weliswaar vaak robuuster en hebben vaak grotere zaden, maar zijn minder vruchtbaar dan hun ‘normale’ soortgenoten. Vanwege die robuustheid en grotere opbrengst zijn veel gedomesticeerde planten in de loop van de geschiedenis geselecteerd op polyploïdisme. Ongeveer 65 miljoen jaar geleden trof een asteroïde de aarde. Die roeide niet alleen de dino’s uit, maar maakte ook een einde aan 65% van de plantensoorten. Onder die omstandigheden bleek de genetische afwijking een voordeel: de polyploïde planten waren beter bestand tegen de harde omstandigheden dan hun “normale” soortgenoten. Yves van de Peer is erin geslaagd de verdubbelingen die aanwezig zijn in allerlei hedendaagse planten terug te voeren op een gemeenschappelijke voorouder waarin zich 550 tot 600 miljoen jaar geleden per ongeluk een volledige genoomduplicatie had voorgedaan. Maar zonder de asteroïdeinslag van 65 miljoen jaar geleden waren die planten nooit zo succesvol geweest. En hadden we wellicht geen landbouw gehad. ----- Wetenschapsnieuws - Wisselt u of wisselt u niet? - Vliegenspuug als medicijn - Kuikens kunnen rekenen ----- Eetgewoonten van de neanderthaler Sinds zijn ontdekking is de neanderthaler voor van alles uitgemaakt. De wetenschappelijke oordelen varieerden van een met knuppels zwaaiende woesteling tot een zachtaardige vegetariër of een tikje domme aaseter. Volgens de Leidse archeoloog Gerrit Dusseldorp klopt daar niets van. Die theorieën zeggen meer over de onderzoekers dan over hun onderwerp. Donderdag verdedigde hij zijn proefschrift A view to a kill: investigating middle palaeolithic subsistence using an optimal foraging perspective.