Venetië: een stad vol muziek

Maarten van Heuven ,

Vrije Geluiden staat dit weekend in het teken van 'La Serenissima': Venetië

Op Radio 4 duikt Tom Klaassen op zaterdag 14 en zondag 15 mei tussen 23.02-00.00 uur in 500 jaar muziekgeschiedenis van Venetië.
De tv-uitzending op zondagochtend bevat alleen oude muziek uit Venetië, met pianiste Olga Pashchenko, luitist Fred Jacobs en fluitiste Avery Gosfield als gasten.
Lees meer....

Radio 4: zaterdag 14 en zondag 15 mei, 23.00 Radio 4
500 jaar Venetiaanse muziek
Tv: zondag 15 mei, 10.30 NPO 1
een hele uitzending over oude muziek uit Venetië.

mijn ogen gingen steeds weer naar de ijscowagen

Venetië is een stad die tot ieders verbeelding spreekt. Hoewel? Redacteur Maarten van Heuven vertelt over zijn Venetië.

Mijn eerste herinnering aan Venetië gaat terug naar een vakantie met mijn ouders. We stonden ergens op een camping in Noord-Italië en op een snikhete zomerdag gingen we naar Venetië. Ik was een jaar of zeven. Ik keek naar het Dogepaleis. Beter gezegd: ik móest kijken naar het Dogepaleis, want volgens mij vader was dat echt de moeite waard. Ook wees hij me steeds op de Brug der Zuchten. Ik vond er weinig aan. Ik vond het heet. Ik vond het druk. En mijn ogen gingen steeds weer naar de ijscowagen die naast de Brug der Zuchten stond. Na lang zeuren kreeg ik dat felbegeerde ijsje.

Venetië anno nu

Pas nu besef ik hoeveel de stad anno te bieden heeft. Twee keer ben ik er geweest. Beide keren voor een week. Beide keren liet ik me rondleiden door een vriend, die er talloze keren is geweest en elk hoekje van de stad kent. Hij liet me kennis maken met musea en palazzi, met kerken en het joodse getto, met het eten en de vaak lekkere drankjes (noot: kent u de spritz bitter? Een drankje van prosecco, Campari en spuitwater, met wat ijsblokjes en een portie naturel chips. Werkelijk iedereen drinkt het). Ondertussen gingen we ook naar het San Marco-plein – de omgeving van het Paleis van de Dogen en de Brug der Zuchten – waar het werkelijk prachtig is als je op tijden komt dat de toeristen er niet zijn.

Overal tussen het San Marco-plein en de cruiseterminal lopen toeristen. Ze lopen in grote groepen door nauwe straatjes, zich vergapend aan carnavalsmaskers, waaiers en koelkastmagneten. Ze bevolken de bruggen en de terrassen, en verlaten de stad als hun boot weer verder vaart. Ze hebben weinig tijd, zijn er vaak een dag, en komen gelukkig ook op heel veel plekken van Venetië niet. In het Peggy Guggenheim Museum kun je best aangenaam kunst kijken, net als in het Punta Della Dogana, mooi door Tadao Ando herbouwd.  

Venetië is een stad vol muziek

Gabrieli en Monteverdi schreven er hun beste werken als respectievelijk organist en kapelmeester van de San Marco-basiliek. Maar op een of andere manier wordt overal Vivaldi gespeeld. Maar ga vooral naar operahuis La Fenice, dat in 1996 weer eens uitbrandde maar enkele jaren geleden in volle glorie heropende. In vroeger tijden werden opera’s van Rossini, Bellini, Donizetti en Verdi uitgevoerd, maar 50 jaar geleden ook nog The Rake’s Progress van Stravinsky in première ging.

Venetië was een machtige republiek die ook Marco Polo voortbracht, die meerdere koloniën bezat in het oosten van de Middellandse Zee en handel dreef met het Midden-Oosten. Een stad waar het eerste joodse getto ooit opende in 1516. Een stad die na de Franse inval onder leiding van Napoleon in 1797 alle macht verloor. Een stad die tot de verbeelding spreekt. Dat vindt ook Festival Oude Muziek Utrecht dat Venetië dit jaar tot thema heeft verkozen. 

VPRO Radio heeft in 2003 in het toenmalige programma Urubicha al eens uitvoerig aandacht besteed aan de muzikale geschiedenis en erfenis van Venetië. De zes uitzendingen die toen werden gemaakt door Walter Slosse en Willem Bruls zijn hier alle zes terug te luisteren.