Heeft u al spijt?
Karen de Bok: ‘We hebben geen spijt, absoluut niet. We kiezen bij Zomergasten altijd interessante gasten. Abou Jahjah heeft een opvallende ontwikkeling doorgemaakt. Van een controversieel agitator tot een spraakmakend columnist van kwaliteitskrant De Standaard, de NRC van België. En hij is door Knack uitgeroepen tot een van de vier invloedrijkste allochtonen van het land . Hij heeft een boek geschreven over de veranderde bevolkingssamenstelling van de stad met thema’s die hier ook spelen. Daar gaat Thomas Erdbrink over in gesprek. Die woont in Teheran, kent het Midden-Oosten goed, heeft zich aangepast aan de cultuur daar, en is nieuwsgierig hoe mensen die verwant zijn met die wereld hier functioneren. Juist hij kan dat.’
Een andere presentator had dit niet gedaan?
‘Als je het over de keus van de gast hebt, kom je bij de presentator uit. Als Erdbrink nee had gezegd, was het van de baan geweest, maar we vinden het bij de vpro heel belangrijk dat je ook andere geluiden laat horen. Dat je je niet opsluit in je eigen groep, hoe moeilijk ik dat soms ook vind. Want dat is natuurlijker veel fijner. Maar het is belangrijk om andere meningen waar je het niet mee eens bent te horen.’
Had u zo veel tumult verwacht?
‘Je belandt in het Israël-debat en het gevolg daarvan had ik mij misschien te weinig gerealiseerd. De Joodse gemeenschap in Nederland heeft het heel moeilijk. Men kan niet overal met een keppeltje over straat en Joodse gebouwen moeten bewaakt worden. Dat is verschrikkelijk. Daar wil ik hem ook over horen.’
Vergeleken bij andere Zomergasten steekt het cv van Abou Jahjah ietwat mager af, al is er wel veel opgewaaid stof.
‘We hebben geregeld jonge Zomergasten gehad met een kort cv. Simone van Saarloos bijvoorbeeld. Abou Jahjah is een provocateur, maar onmiskenbaar een vertegenwoordiger van de Arabische minderheid. Daar wil ik toch meer van weten. Een schrijver als David Van Reybrouck ziet hem ook als een belangrijke stem in België.’
Zomergasten is geen programma voor harde interviews.
‘Soms wel. Ik herinner me Joris Luyendijk met Leon de Winter en Bram Moszkowicz. Dat waren enorme vecht-interviews. Kan ook leuk zijn, maar je moet er geen zes van hebben.’
Werd Abou Jahjah na de rel bij De Bezige Bij uitgenodigd?
‘Hij stond al langer op de lijst. Toen kwam dit erbij en dat versterkte de nieuwsgierigheid. Wie is die man?’
Intern is er bij de VPRO ook discussie over zijn optreden bij Zomergasten. Tegenlicht is volgens sommige collega’s een betere plek.
‘Zomergasten is eng omdat het live is. Ik kan mij dat wel voorstellen, maar ik heb er alle vertrouwen in. Zeker met Erdbrink.’
Er is een risico.
‘Wie weet wordt het wel heel saai. Je weet het niet.’
Er worden vergelijkingen gemaakt met het optreden van Holleeder bij College tour.
‘Holleeder is oninteressant, een veroordeelde misdadiger die niks te melden heeft’.
Heeft de VPRO bedreigingen ontvangen?
‘Nee.’
Is zijn komst onomkeerbaar?
‘Ja.’
Heeft u een boodschap voor leden die willen opzeggen?
‘Ik heb alle begrip voor de schrik van de mensen, maar wacht s.v.p. het interview af. In beginsel treden we hem open, maar niet kritiekloos tegemoet. Andere geluiden laten horen, dat is ook de vpro.’
De uitnodiging van Zomergasten aan Dyab Abou Jahjah heeft binnen en buiten de VPRO tot felle discussies geleid. Het voornaamste verwijt aan de VPRO is dat de omroep een podium biedt aan een man die antisemitisme zou voeden. Hoofdredacteur Televisie Karen de Bok licht de veelbesproken keuze toe.