‘In Duitsland hadden we verschillende satanische moorden’

U houdt zich bezig met georganiseerd ritueel geweld. Geen alledaags onderwerp voor een journalist.
‘Nee, inderdaad niet. Ik moet ook altijd uitleggen wat dit is. En dan vragen mensen me: Waarom hou je je hiermee bezig? Mijn antwoord is: omdat ik het kan. Ik kan me bezighouden met dit onderwerp zonder dat ik ’s nachts wakker lig en zonder dat ik paranoia word. Ik kan heel goed zien wat feiten en bewijzen zijn en wat realistisch is. En ik denk dat het ook helpt dat ik zelf geen kinderen heb. Ik weet niet of ik dit anders zou kunnen doen. Het is ook belangrijk dat journalisten zich met dit onderwerp bezighouden, omdat wij een brede kijk op dit onderwerp kunnen hebben. Psychologen houden zich bezig met de psychische gevolgen en opsporingsambtenaren kijken alleen naar de strafrechtelijke context en strafrechtelijk bewijs. Wij journalisten kunnen al deze perspectieven bij elkaar brengen.

Wat is het Infoportal Rituelle Gewalt?
‘Het Infoportal is een website die als een digitale databank functioneert.  Wij documenteren casussen in binnen- en buitenland, gerechtelijke vonnissen, maar ook wetenschappelijke onderzoeken op dit terrein.’

Het bestaan van ritueel geweld wordt in Nederland vaak in twijfel getrokken. Is dat in Duitsland ook het geval?
‘Ja. Ik begrijp dit, omdat het moeilijk is om dit soort gruwelijkheden te kunnen geloven. En tegelijk is dit ongeloof verbazingwekkend. We weten toch dat seksueel misbruik binnen religieuze organisaties wereldwijd een groot probleem is? Of het nu gaat om de katholieke kerk, om Jehova’s getuigen of andere religieuze organisaties. Vaak wordt religie of ideologie gebruikt om misbruikte kinderen bang te maken en tot stilzwijgen te brengen. We weten dat mensen gevangen worden gehouden zonder dat de buren daar iets van merken. Neem het extreme geval van Natascha Kampusch in Oostenrijk, Dutroux in België of het geval dat jullie onlangs in Nederland hadden met die boerderij in Ruinerwold. We weten dat er satanische moorden gebeuren. In Duitsland hadden we er verschillende de afgelopen jaren. We weten dat er kannibalistische fetisjisten bestaan, die via internet zelfs afspreken met elkaar. Daar zijn spectaculaire rechtszaken over geweest… En toch, als iemand zegt: ik heb dit soort zaken als kind meegemaakt en ik ben daar zwaar door getraumatiseerd, dan wordt gezegd: “dit kan niet waar zijn”. Om te laten zien dat dit wel degelijk waar kan zijn, documenteren wij bij het Infoportal dit soort zaken.’ 

U zegt: satanische moorden in Duitsland?
'Ja. Vorig jaar hadden we nog een strafproces in Noord-Duitsland. Het ging om een kleine sekte. De moord op een van die sekteleden door een ander lid gebeurde niet tijdens een ritueel en daarom wordt deze moord niet gerubriceerd als rituele moord. Maar sekteleden verklaarden voor de rechtbank dat zij in Satan geloven en ze beschreven hoe ze met fakkels het bos in gingen en rituele feesten hielden.’

‘We hadden in Duitsland ook een zaak met een extreem christelijke groep. Vader en moeder deden aan duivelsuitdrijving bij hun dochter. De rechtszaak was hier in de buurt van Bielefeld. De rechtbank heeft vastgesteld dat de vader het meisje herhaaldelijk verkrachtte en dat de moeder daarbij hielp. Er werden onder meer crucifixen gebruikt. Ik heb foto’s van het interieur van het huis gezien, het stond vol met beelden van heiligen.’  

Zijn er internationale verbindingen tussen dit soort groepen?
‘Ja, die zijn er. Ik weet dat van slachtoffers die als vrijwilligers bij het Infoportal werken. Maar we kennen ook allemaal het geval van Dutroux, die contacten in verschillende landen had. Als daders gebruik maken van internationale netwerken, bemoeilijkt dit ook het werk van de jeugdzorg en de strafrechtelijke vervolging. Dat zie je zelfs binnen Duitsland, waar daders soms buiten beeld blijven door de verschillende competenties en wetgeving in de deelstaten. Die christelijke familie die aan duivelsuitdrijving deed, verhuisde vaak heen en weer tussen Nordrhein-Westfalen en Niedersachsen. Daardoor ontsnapte ze steeds weer aan de jeugdzorginstanties.’ 

Speelde dit ook een rol bij het onlangs opgerolde kindermisbruiknetwerk van Lügde?
‘Inderdaad. In Lügde (Nordrhein-Westfalen) werden op een kampeerterrein kinderen misbruikt door een aantal mannen. Het gaat om tientallen kinderen. Ook hier konden de daders jarenlang hun gang gaan, omdat de jeugdzorginstanties in de verschillende deelstaten (Niedersachsen en Nordrhein-Westfalen) niet naar behoren samenwerkten en met elkaar communiceerden. We zien dit ook als daders in meerdere landen opereren. We hebben gevallen van Duitse daders die kinderen systematisch misbruikten in Portugal, Spanje en Latijns-Amerika.’

Noemt u eens een voorbeeld.
‘Er was een sekte met de naam Lichtoase. Die was opgericht door een man samen met twee vrouwen. Een van de vrouwen zei dat ze een medium was, met het Hiernamaals kon communiceren en Goddelijke boodschappen ontving. Ze wierven welvarende aanhangers onder meer in Zwitserland en stichtten huizen in heel Europa. Via Spanje en Portugal zijn ze zelfs naar Afrika gegaan. Hun aanhangers brachten hun vakanties door in de huizen van de sekte, waar hun kinderen systematisch seksueel werden misbruikt. Op een gegeven moment hebben twee slachtoffers, nadat ze volwassen waren, in Zwitserland aangifte van verkrachting gedaan tegen de man. Van Zwitserland ging de zaak naar Duitsland, maar dat duurde eindeloos lang. In de tussentijd was de man gevlucht naar Uruguay. Daar werd hij wel gearresteerd, maar niet uitgeleverd aan Duitsland, omdat er geen uitleveringsverdrag was. De man kwam weer vrij. In 2016 werd hij dood op een strand in Uruguay gevonden. Hij had een plastic zak over zijn hoofd en hij was geboeid op een manier die zelfdoding uitsloot. Dat was het einde van het strafrechtelijke traject tegen deze sekteleider. Want de verdachte is dood en daarmee vervalt de rechtszaak.’

Heeft u nog een ander voorbeeld van de internationale dimensie?
‘Oliver Shanti was een in Duitsland zeer succesvolle New Age-muzikant. Hij richtte een eigen sekte op en verklaarde zichzelf tot Goeroe. Hij trok doelbewust jonge alleenstaande vrouwen met kinderen naar zich toe en zei dan: ik heb een haciënda in Portugal. Jouw kinderen kunnen daar op vakantie komen. We organiseren kinderkampen en het is een fantastische plek voor een zomervakantie. Jullie mogen ze daar ook komen bezoeken. Veel van deze vrouwen vertrouwden Shanti en gingen in op zijn vorstel. Hij misbruikte de kinderen systematisch, zowel jongens als meisjes. De rechtbank in München heeft hem uiteindelijke veroordeeld tot een lange gevangenisstraf. En hij is ook overleden in de gevangenis. De rechtbank achtte minstens 115 gevallen van verkrachting bewezen, 11 slachtoffers zijn als getuigen in de rechtszaal gehoord.

Hoeveel jaar gevangenisstraf heeft Shanti gekregen?
‘Zes jaar en tien maanden. Uiteindelijk heeft hij voor de rechter 76 verkrachtingen bekend. In zijn laatste woorden heeft hij de slachtoffers zijn excuses aangeboden, nadat hij diezelfde slachtoffers bij het begin van de rechtszaak nog als ‘leugenaars’ had uitgescholden.’