Zorgt de coronacrisis voor schonere lucht?

De concentratie stikstofdioxide is boven Italië duidelijk lager, zoals je op het onderstaande kaartje kan zien. Ook in Nederland stijgt de luchtkwaliteit aanzienlijk. Er rijden minder auto’s op de weg, er vliegen nauwelijks vliegtuigen en een deel van de industriële productie is stilgevallen, zo lezen we in Trouw. Uit metingen schat KNMI dat de luchtvervuiling in deze weken in Nederland met 20 tot 60 procent is afgenomen in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.

Op Twitter reageerden veel mensen dat de resultaten van het KNMI aantonen aan dat boeren geen veroorzaker zijn van het stikstofprobleem. Die conclusie kan, volgende de Nieuwscheckers, op basis hiervan echter niet zomaar getrokken worden. Het stikstofprobleem komt door stikstofoxiden door met name vervoer, én ammoniak door landbouw en veeteelt. Dit plaatje gaat over stikstofoxiden en zegt dus niks over de agrarische sector.

Maar wat betekenen de metingen voor het klimaat? Profiteert onze aarde van deze verminderende uitstoot? Van der Werf: "Het is een moeilijk geval. Bij luchtvervuiling kijken we naar iets dat op korte termijn speelt. Als de bronnen van vervuiling, zoals het verkeer, minder zijn dan zie je natuurlijk minder luchtvervuiling. Klimaat gaat over met name CO2-uitstoot en die zal op korte termijn ook naar beneden gaan."

Maar bij klimaat draait het uiteindelijk om het cumulatieve effect. "Daarop zou corona best een averechts effect kunnen hebben. Nu gaat de uitstoot iets naar beneden, maar straks gaat de economie weer draaien. Dan gaat die uitstoot weer omhoog, terwijl die juist naar nul moet om de opwarming een halt toe te roepen. Om dat voor elkaar te krijgen, is naast goed beleid ook geld nodig. Maar als we de economie na het virus weer op gang willen krijgen, kan dat ten koste gaan van de klimaatmaatregelen."

Wat de effecten dan wel zijn, is grotendeels koffiedik kijken. Van der Werf: "We zijn bezig met een energietransitie. Om de uitstoot naar beneden te krijgen, zijn investeringen nodig. We hebben in het klimaatakkoord bepaalde doelstellingen afgesproken. Je kan beargumenteren dat dit moeilijker is omdat investeringen ook op andere vlakken nodig zijn. Tegelijk leren we als mensheid ook beter omgaan met een van de moeilijkste aspecten van klimaatverandering, namelijk dat we niet de luxe hebben om te wachten met het nemen van maatregelen totdat de noodzaak voor iedereen duidelijk is."